Θεώμενοι: 801,5 μ. @ Θέατρο Τζένη Καρέζη

Στέκομαι και βγάζω φωτογραφία το πρόσωπο στην πλάτη της σκηνής. Το κατασκευασμένο από διάφορα πράγματα. Backpack, πληκτρολόγιο, παπούτσια, μάσκες… Τα άψυχα δίνουν ψυχή σε εκείνον που κάποτε είχε μία. Σε κείνον που δεν είναι πια ανάμεσά μας. Στις 6 Φεβρουαρίου του 2015 η καρδιά του Βαγγέλη Γιακουμάκη σταμάτησε να χτυπά, οκτακόσια ένα και μισό μέτρα μακριά από τη σχολή του. Θύμα bullying. Ακόμα ένα θύμα και η λίστα – δυστυχώς – μεγαλώνει. Προσπάθεια για συγκάλυψη, δικαστήρια και ποινές και αθωώσεις και δυο γονείς που δεν θα συνέλθουν ποτέ.

Οι πιτσιρικάδες σπουδαστές στα Ιωάννινα γιορτάζουν τη Τζαμάλα. Είναι Αποκριές, είναι καιρός για χαρές, πανηγύρια και πιώματα. Την επομένη της κρασοκατάνυξης, ο Βαγγέλης βγαίνει για μια βόλτα. Έτσι νομίζουν οι φίλοι του. Η μητέρα του δεν τον βρίσκει στο τηλέφωνο. Οι φίλοι αρχίζουν να ψάχνουν την περιοχή. Τριάντα οκτώ μέρες θα κρατήσει όλο αυτό…

Οι πέντε ηθοποιοί καταλαμβάνουν όλο τον χώρο στη σκηνή και όχι μόνο. Χρησιμοποιούν τους διαδρόμους και τις θέσεις των θεατών, κινούνται κατά μήκος και πλάτος και δημιουργούν ένα κλίμα κινηματογραφικής πραγματικότητας. Αφηγούνται τις τελευταίες στιγμές, αφηγούνται όταν τον είδαν για τελευταία φορά, όταν ήταν ζωντανός. Αφηγούνται την πίκρα της έρευνας, όταν ο καθένας έπαιρνε τηλέφωνο και ισχυριζόταν ότι τον είδε «εκεί» ή «αλλού». Αφηγούνται τις μέρες και ώρες που οι γονείς και ο θείος του ήλθαν στα Γιάννενα, για να ψάξουν το αγαπημένο τους πλάσμα.

Το κείμενο μεταδίδει την ιστορία με σεβασμό και τρόπο που εντυπώνεται στο μυαλό και χαράζεται στην ψυχή. Το κείμενο βαδίζει και τρέχει ανά και κατά περίπτωση. Και οι πέντε ερμηνευτές, οι κυρίες Αφροδίτη Αθανασιάδου, Μαρία Αποστολακέα και Κίκα Ζαχαριάδου, καθώς και οι κύριοι Γιάννης Κοντός και Φάνης Κοσμάς, κινούνται μαζί του. Παράλληλα και κάθετα. Ο ενθουσιασμός τους είναι διάχυτος. Βρίσκονται σε ένα ιστορικό θέατρο και παίζουν σε μία παράσταση, η οποία αυτόματα γεμίζει με συγκίνηση όλους όσους παρακολουθούν. Ιδίως η σκηνή που η φράση «Τον βρήκαν» ακούγεται από παντού και σημαίνει πως η απελπισία δεν επιθυμεί να δώσει τη θέση της στην ανακούφιση, είναι εκείνη ακριβώς η σκηνή που θα κάνει το κοινό να στριφογυρίσει με δυσφορία στη θέση του, που θα κοιτάξει με απορία γύρω του, που θα ζητήσει απαντήσεις, χωρίς αυτές να υπάρχουν.

Ο κύριος Φάνης Κοσμάς, ο οποίος υποδύεται τον Βαγγέλη, θα βγει για λίγο από τον ρόλο του. Μας συστήνεται και μιλά «έξω από το κουτί», αλλά εντελώς μέσα στην υπόθεση. Φοράει το ίδιο hoodie που φορούσε και ο εκλιπών. Η σημειολογία και η συγκίνηση χτυπάνε κόκκινο. Και το μυαλό αναταράζει και αναταράζεται. Ανάθεμα τους αίτιους; Εννοείται!

Η πανέξυπνη σκηνοθεσία του κυρίου Χάρη Πεχλιβανίδη, ο οποίος είχε και την ιδέα να γίνει έργο το συγκεκριμένο θέμα και ο οποίος το χειρίστηκε ιδανικά, με τη βοήθεια της κυρίας Κορίνας Βασιλειάδου (σύμβουλος δραματουργίας), τοποθετεί ένα βουνό από κουβέρτες και κυβικά καθίσματα στο κέντρο της σκηνής και το «κατεδαφίζει», αποκαλύπτοντας το πρόσωπο που δεν θα ξαναδούμε. Παίρνει το κείμενο και το κάνει μανιφέστο. Ξεσπά κατά εκείνων που κάνουν κακό γιατί «καιρός ήταν». Ξεσπά κατά εκείνων που κάνουν κακό γιατί «μίλαγε πολύ». Η παράσταση αυτή στέκεται υπερήφανη, γίνεται τρανή απόδειξη πως ο άνθρωπος νοιάζεται, όταν φυσικά τον αφήνουν εκείνοι που προτιμούν το σκοτάδι από το φως. Και το φως μπορεί να νικήσει στο τέλος. «Μας αποκαλούν βασιλιάδες. Μας παρακολουθούν καθώς σπάμε και υποχωρούμε, καθώς πέφτουμε».

Στέκομαι και βγάζω φωτογραφία το πρόσωπο στην πλάτη της σκηνής. Ο κόσμος φεύγει σιγά-σιγά από την αίθουσα. Ο Βαγγέλης είναι πια κάπου μέσα μας. Είχαμε λησμονήσει και ξαναθυμηθήκαμε. Είχαμε αποκλίνει της πορείας και ξαναμπήκαμε σε ρότα. Δείτε αυτή την παράσταση. Θυμηθείτε ξανά. Οργιστείτε ξανά. Γεμίστε το πορτραίτο στην πλάτη της σκηνής.

Κώστας Κούλης

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.