Ακόμα κι αν φτιάξεις τον δικό σου παράδεισο, οι άνθρωποι δεν θα πάψουν να σπάνε ο ένας το κεφάλι του άλλου. Κάπου το άκουσα μέσα στην παράσταση. Ίσως όχι ακριβώς έτσι. Λίγη σημασία έχει. Ο άνθρωπος και η θεώρησή του, μέσα από τον μακροσκοπικό φακό του Sabahattin Ali, του δημιουργού του έργου και της θεατρικής απόδοσης από την κυρία Έφη Βενιανάκη. Ο έρωτας της ζωής μας, που εξαιτίας κάποιου – συνήθως χωρίς λογική – «εμποδίου» θα πεταχτεί στα σκουπίδια…

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Ο Ραΐφ έρχεται στο Βερολίνο για να σπουδάσει. Ο πατέρας του στην Τουρκία, εργοστασιάρχης σαπωνοποιός, έχει όνειρα για την επαγγελματική σταδιοδρομία του γιου του. Κάπου στην εποχή του μεσοπολέμου λοιπόν – εποχή που έζησε και ο συγγραφέας, ο οποίος, δυστυχώς, έφυγε νωρίς – ο νεαρός Τούρκος, με τις καλλιτεχνικές ευαισθησίες και την καλή ψυχή, ξετρελαίνεται με την κουλτούρα της γερμανικής μεγαλούπολης και γνωρίζει ένα κορίτσι…

Το σημειωματάριό του, χρόνια μετά, θα δοθεί από τον ίδιο σε έναν συνάδελφό του. Μην με ρωτήσετε γιατί και πώς. Αποτελεί μέρος της ιστορίας και δεν προτίθεμαι να πω ούτε φωνήεν παραπέρα. Ο άνδρας χωρίς όνομα λοιπόν θα ξεκινήσει να διαβάζει για τα έργα και τις ημέρες εκείνης της σχέσης. Ο Ραΐφ και η Μαρία. Γερμανίδα εβραϊκής καταγωγής. Όμορφη και γλυκιά. Και πολλά περισσότερα…

Η κυρία Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη δημιούργησε μία παράσταση τόσο συγκινητική και τόσο ευαίσθητη… Χρησιμοποιώντας όλο τον χώρο της σκηνής και όχι μόνο. Μην εκπλαγείτε όταν διαπιστώσετε πως οι ηθοποιοί, κάποια στιγμή, βρίσκονται δίπλα σας. Με τους κατάλληλους φωτισμούς, για τους οποίους θα πρέπει να συγχαρούμε τον κύριο Γιώργο Αγιαννίτη, η σκηνοθέτις καταφέρνει να κάνει την ιστορία της και δική μας. Η αφήγηση, πότε σε τρίτο και πότε σε πρώτο πρόσωπο, μας κάνει να μην θέλουμε να σταματήσει. Τι θα γίνει παρακάτω; Τι επιφυλάσσει η μοίρα στους δύο πρωταγωνιστές;

Ο κύριος Φώτης Καράλης, σαν ο θεατρικός άνδρας χωρίς όνομα, είναι εντυπωσιακός στο μπάσιμό του, λυρικός στην αφήγηση και δείχνει χαρακτηριστική άνεση στην πολλαπλή διανομή. Μπορεί να γίνει το γκαρσόνι στο καφέ, ο καλλιτέχνης στο κλαμπ, ο χορευτής στο ιντερμέδιο – με επίσης εντυπωσιακή πλαστικότητα – και βασικός μοχλός στη ροή της ιστορίας. Καθαρή άρθρωση, όμορφη εκφορά και φροντισμένη κίνηση. Ο κύριος Βασίλης Τριανταφύλλου στον ρόλο του Ραΐφ, είναι γνήσιος, τίμιος και απόλυτα πιστευτός. Καταφέρνει να βγάλει όλη εκείνη την όμορφη αφέλεια, δείχνει ότι είναι ένας έξυπνος άνθρωπος, που απλά δεν το «κοινοποιεί», είναι κουμπωμένος στα του χαρακτήρα του και επικοινωνεί άψογα με συντελεστές και κοινό.

Στον ρόλο της Μαρίας συναντάμε την κυρία Βίκυ Διαμαντοπούλου, η οποία είναι μία όμορφη γιορτή. Πέρα από το εξαιρετικό παρουσιαστικό της, παρατηρούμε πως έχει την άνεση να προζάρει και να χορέψει, να ατακάρει και να σιωπήσει και να τρέξει το κείμενο με τους ρυθμούς που θα κάνουν εμάς, τους θεατές, να ευχαριστηθούμε ακόμα περισσότερο την εξέλιξη. Μαζί με τους τρεις ηθοποιούς, τη σκηνή μοιράζεται ο μουσικός της παράστασης, ο κύριος Ανδρέας Γυφτάκης, ο οποίος βρίσκεται εκεί πάνω, παίζει ζωντανά και έχει ψάξει πολύ τους ήχους του, το χρονικό σημείο που θα παίξει και το πώς θα συνδράμει στην ένταση και το χτίσιμο αυτής, πάντα σύμφωνα με τις επιταγές της σκηνοθεσίας.

Πανέξυπνη χρήση των σεπαρέ πάνω στη σκηνή, ώστε να περάσουμε από την Τουρκία στη Γερμανία και από το μουσείο στο κλαμπ ή οπουδήποτε αλλού. Θετικό πρόσημο, εννοείται, για τη λειτουργικότητα των σκηνικών, στον κύριο Γιώργο Λιντζέρη.

Η παράσταση τρέχει. Καλπάζει. Η ιστορία είναι γλυκιά και πικρή, όπως ακριβώς η ζωή. Η κάθαρση εντυπώνεται στο μυαλό μας. Μπορεί να μην είναι αυτή που περιμέναμε, είναι όμως εκείνη που θα θέλαμε. Ο προβληματισμός βρίσκει εκεί ακριβώς τη λύση του και η κουβέντα που θα προκύψει μετά το πέρας θα έχει να κάνει με το ρομάντζο των δυο τους και την αναγωγή του στο σήμερα. Η αγάπη είναι ζάλη, ο έρωτας είναι κεραυνός και αστραπή μαζί. Και ο άνθρωπος πρέπει να τα ζήσει αμφότερα. Σε όλη τους την έκταση. Να πάτε, να τη δείτε και να μου πείτε πώς αισθανθήκατε. Νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε απόλυτα.

Κώστας Κούλης

Σκηνοθεσία: Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη
Θεατρική απόδοση: Έφη Βενιανάκη
Πρωτότυπη μουσική: Κώστας Νικολόπουλος
Σκηνικά-Κοστούμια: Γιώργος Λιντζέρης
Επιμέλεια κίνησης-Χορογραφία: Ματίνα Κωστιάνη
Βοηθός σκηνοθέτη: Δανάη Παπακωνσταντίνου
Επιμέλεια φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης
Φωτογραφίες: Πέτρος Μακρής
Διεύθυνση παραγωγής: Κορίνα Αντωνοπούλου
Ηθοποιοί: Βίκυ Διαμαντοπούλου, Φώτης Καράλης, Βασίλης Τριανταφύλλου
Παίζει ζωντανά ο μουσικός: Ανδρέας Γυφτάκης

Συμπαραγωγή ομάδα Anima και Alhambra Art Theater

Η παράσταση επιχορηγείται από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού