Λίγες μέρες πριν ξεκινήσει το ταξίδι της η παράσταση «ΤΗΕ LAST LUNCH» του Yoel Wulfhart στο ΤΗΕΑΤRE OF THE NO, το πρώτο αγγλόφωνο θέατρο στην Αθήνα, είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με τον σκηνοθέτη Μάνο Τσότρα για το θέατρο, την παράσταση και τη σημερινή κοινωνία. Ευχαριστούμε θερμά την Ελευθερία Σακαρέλη για τον συντονισμό της συνέντευξης και το ΤΗΕΑΤRE OF THE NO για την φιλοξενία.

Πώς έγινε η επιλογή των ηθοποιών;

Η επιλογή των ηθοποιών έγινε μέσα από τη διαδικασία των οντισιόν που διοργάνωσε το θέατρο του ΝΟ. Όλοι επιλέχθηκαν για το ταλέντο τους και τους υπέροχους χαρακτήρες τους. Έτσι καταφέραμε να είμαστε απολύτως δημιουργικοί και ταυτόχρονα να περνάμε πολύ ωραία.

Πόσο καιρό πήραν οι πρόβες, ώστε να πάρει την τελική της μορφή η παράσταση;

Κάνουμε πρόβες από τις 27 Μαρτίου. Περίπου ένα μήνα και είκοσι μέρες. Δεν μας κούρασε η διαδικασία γιατί το έργο είναι θεματικά πολύπλευρο και η ανάλυσή του ήταν άκρως διασκεδαστική για όλους.\

Πώς κινηθήκατε σκηνοθετικά; Ήταν πρόκληση και για εσάς να σκηνοθετήσετε μια τέτοια παράσταση;

Χρόνια τώρα παρακολουθώ new age έργα και στην Αθήνα, αλλά και στο Λονδίνο και πάντα έλεγα μέσα μου πως εγώ θα το έκανα καλύτερα. Μόλις διάβασα το «The Last Lunch » είπα «Εδώ είμαστε, φίλε Μάνο. Ήρθε η ώρα να αποδείξεις ότι μπορείς καλύτερα». Σκηνοθετικά πάντα κινούμαι με τον ίδιο τρόπο. Ψάχνω την αλήθεια του κειμένου και με τους κατάλληλους ηθοποιούς και συνεργάτες την αναδεικνύω.

Υπήρξαν σημεία στα οποία εστιάσατε ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των προβών; Ήταν εύκολο για τους ηθοποιούς να μπουν στους ρόλους τους έχοντας κείμενο σε μια άλλη γλώσσα;

Δεν αφήσαμε κάτι στο οποίο δεν εστιάσαμε. Όλα αναλύθηκαν όσο γινόταν περισσότερο. Δεν γίνεται αλλιώς να είσαι τίμιος απέναντι στο κείμενο. Όσον αφορά τη γλώσσα, επειδή το έργο παίζεται στα αγγλικά, οι περισσότεροι ηθοποιοί μου έχουν σπουδάσει υποκριτική στο εξωτερικό. Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Βερολίνο… Οπότε είναι μαθημένοι να εκφράζονται σε μια διαφορετική γλώσσα από τη μητρική τους.

Θέατρο στα αγγλικά. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για τον Έλληνα να παρακολουθήσει μια παράσταση σε μια άλλη γλώσσα;

Οι Έλληνες μιλάμε αγγλικά. Όλοι έχουμε πάει φροντιστήριο από μικροί. Τραγουδάμε αγγλικά τραγούδια, βλέπουμε αγγλόφωνες σειρές και ταινίες… Κι εμείς, στην παράστασή μας, έχουμε χρησιμοποιήσει τα αγγλικά χωρίς περίεργες προφορές, με τέτοιον τρόπο, ώστε να γίνεται κατανοητό το κείμενο του έργου εύκολα, απ’ όλους.

Ποιος είναι ο ψυχισμός των ηρώων πάνω στο θέμα. Πώς τους διαχειριστήκατε;

 Το θέμα είναι πανανθρώπινο, υπαρξιακό. Το έργο μιλά για τις ζωές που ελπίζουμε και θέλουμε να ζούμε. Είναι μια πορεία δώδεκα ατόμων μέσα στον χωροχρόνο, υπό το βλέμμα του Jesus Morecheek. Η ιστορία μας αγγίζει όλα όσα ζούμε, ακόμα και τον θάνατο. Αυτό που έκανα ήταν να σκάψω μέσα μου και μέσα στους ηθοποιούς μου και να βγάλουμε την αλήθεια μας για όλα αυτά.

Γιατί ο άνθρωπος έχει αγκιστρωθεί στα υλικά αγαθά και κοιτάει μόνο τον εαυτό του; Τι φοβάται;

Τα υλικά αγαθά είναι το εύκολο, το απτό. Από την άλλη, ζούμε σε έναν κόσμο που δεν νικάει πάντα ο καλός, που δεν είναι εύλογη η δικαίωση. Αυτό μας κάνει να φοβόμαστε ακόμη και τον αδερφό μας, να ξενερώνουμε με τους συνανθρώπους μας και ως αποτέλεσμα να κλεινόμαστε στον εαυτό μας. Ο Ιησούς Χριστός δίδαξε αγάπη, μοίρασμα-αλληλεγγύη, μη εκδίκηση, να μην κρίνουμε για να μην κριθούμε, στοιχεία που υπάρχουν στην ανθρώπινη φύση και αντλούνται/πιστοποιούνται μέσα στην οικογένεια. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν ακολουθούμε τον “δρόμο Του”. Όχι μόνο οι κοινοί πολίτες, αλλά και οι θρησκευτικοί/πνευματικοί ηγέτες και οι πολιτικοί.

Η σημερινή κοινωνία πόσο κοντά είναι σε όλο αυτό που θα παρακολουθήσουμε στο Theatre of the NO; Υπάρχει σωτηρία;

Αυτό που θα παρακολουθήσετε στο θέατρο του ΝΟ είναι οι ζωές μας. Όλοι θα αναγνωρίσουν τον εαυτό τους, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Η σωτηρία είναι να τιμούμε τη ζωή που μας δίνεται, να περνάμε όμορφα και να φροντίζουμε το αποτύπωμα που αφήνουμε όταν φεύγουμε από τη ζωή να είναι θετικό για τις επόμενες γενιές. Δεν ξέρω πόσο εφικτό είναι αυτό και δεν θέλω να προδώσω το τέλος του «Τhe Last Lunch» του Y. Wulfhart , το οποίο θεωρώ πολύ σπουδαίο έργο.

Πώς μπορεί μια παράσταση να αλλάξει αντιλήψεις, να περάσει τα σωστά μηνύματα και να κάνει τον θεατή να σκεφτεί;

Ένα έργο τέχνης, μια παράσταση που έχει μηνύματα, θέτει θέματα για σκέψη, σε προετοιμάζει για καταστάσεις που θα συναντήσεις στη ζωή ή σου θυμίζει άλλες που έχεις ήδη ζήσει. Η τέχνη είναι ένας αμφίδρομος καθρέφτης. Από τη μία βλέπεις τον εαυτό σου μέσα από αυτήν και από την άλλη δημιουργεί πρότυπα που μπορείς αν θέλεις να ακολουθήσεις. Θέλουμε δυναμικούς θεατές να αλληλοεπιδράσουμε. Έχω σκηνοθετήσει έτσι το έργο που η αλληλεπίδραση είναι απαραίτητη!

Τι είναι αυτό που σας κάνει – σαν κινητήρια δύναμη – να υπηρετείτε την τέχνη σας με τόσο ενθουσιασμό;

Είναι στάση ζωής. Δεν υπάρχει κάτι άλλο για μένα, πέρα από το θέατρο και τα κείμενά μου.

Τι σημαίνει για εσάς το θέατρο;

Είναι κάτι πολύ μαγικό. Αρχικά ήμουν ένας πιτσιρικάς θεατής που μαγευόταν με το θέαμα, μετά έγινα ηθοποιός, έμαθα όλη τη διαδικασία από το καρφί που καρφώνεις, από το έπιπλο που κουβαλάς, μέχρι την αποθέωση από το κοινό. Σήμερα είμαι σκηνοθέτης, έχω σκηνοθετήσει από αρχαία κωμωδία μέχρι ρομάντζα και επιθεωρησιακά κείμενα. Έχω επίσης διασκευάσει παραμύθια, μύθους, έργα ξένων, ακόμη και μεγάλων Ελλήνων συγγραφέων. Σίγουρα είναι μεγάλη ευθύνη αυτό που κάνω, αλλά θέλω να διατηρώ την αρχική μαγεία που ένιωσα μικρός και μια, ας το πω έτσι, “ώριμη άγνοια κινδύνου”.

Μαίρη Ζαρακοβίτη

Επιμέλεια: Κώστας Κούλης