Με σιχάθηκα… αλλά και πάλι όχι εντελώς @ Θερινό Θέατρο Λαμπέτη

Βρισκόμαστε σε ένα ξεπεσμένο μπουζουξίδικο κάπου… όχι στην εθνική πάντως. Ίσως πιο ψηλά ή μπορεί και να βρίσκεται στα άβατα του κάτω κόσμου. Η θαμπή ατμόσφαιρα, τα γαρύφαλλα που βουλιάζουν στην πίστα… ο καπνός δεν είναι σύμμαχος της εξερεύνησης.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Το πρόγραμμα ξεκινά με γνωστά καψουροτράγουδα, έτσι για να νταλκαδιάσουν οι θαμώνες και όχι μόνο. Κάτω από την πίστα τρεις γυναίκες. Δεν ξέρουμε τι καπνό φουμάρουν, ούτε τι τις έχει φέρει μέχρι εδώ. Ψάχνουν ένα τρόπο να ξεφύγουν, αλλά σύντομα καταλαβαίνουν ότι είναι ανούσια η προσπάθεια διαφυγής από το νυχτερινό κέντρο «Η Κόλαση».

Κινούνται στον χώρο σαν αερικά, σαν φαντάσματα των εαυτών τους. Οι φόβοι τους κορυφώνονται, αντιδρούν σε ό,τι ίσως θυμίζει κανονικότητα.

Όταν η μουσική σταματά, εκείνες ξεκινούν τις δικές τους ασυνάρτητες σκέψεις. Θέλουν να πουν όσα μπορούν περισσότερα η μια στην άλλη, βάζοντας με αυτό τον τρόπο ίσως τις σκέψεις τους σε τάξη. Οι σχέσεις, η οικογένεια, η κοινωνία, η εργασία, η μοναξιά, είναι τα θέματα που έρχονται σε πρώτο πλάνο.

Σχόλιο: Κώστας Κούλης

Στην πρώτη γυμνασίου είχα έναν θεολόγο πολύ διαφορετικό από όλους τους άλλους θεολόγους, σε όλη τη διαδρομή των έξι τάξεων μετά το δημοτικό. Νέος άνθρωπος, με νέες αντιλήψεις και «αναρχικές» τοποθετήσεις. Στο ερώτημα «Τι είναι κόλαση;» απαντούσε πως έτσι ορίζεται η τέλεια εγκατάλειψη του ανθρώπου από τον άνθρωπο και τον Θεό. Με δεδομένη την άποψη του Ντεϊσμού ότι έτσι κι αλλιώς ο Θεός δεν ασχολείται με τον άνθρωπο, η κόλαση αποτελούσε έναν πνευματικό ορισμό δυστοπίας. Θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, εκτός από ένα απέραντο καζανοτροφείο, έτσι όπως το όρισε η μπίζνα. Στην περίπτωση την εδώ, πρόκειται για ένα σκυλάδικο, εξηκοστού πέμπτου χιλιομέτρου και βάλε. Κανονικά, με πίστα, ορχήστρα, λουλουδούδες, κονσοματρίς, ελεύθερα πιασίματα και ένα εισιτήριο χωρίς προορισμό…

Λίγο μετά τις εννιά παρά είκοσι ξεκινά το πρόγραμμα. Στο μπουζούκι βρίσκεται ο κύριος Παύλος Κάτρης και στην κιθάρα ο κύριος Στάθης Μαραγκός, ο οποίος τραγουδά κιόλας. Στη φωνή βρίσκεται η κυρία Πέννυ Παπαδοπούλου, η οποία ακτινοβολεί μέσα στην πράσινη τουαλέτα της και τα εντελώς ΠΑΣΟΚ ψηλοτάκουνά της. Φωνάρα εντυπωσιακή, η οποία μου έκανε εντύπωση με την άνεση που διάλεγε μέσα σε head και chest voice, προκειμένου να αποδώσει όπως ήθελε και όπως έπρεπε. Περνάνε από μπροστά μας μπόλικα άσματα ξυδοκατάνοιξης, Άντζελες, Βανδήδες, Βίσσες, Καρράδες, ό,τι βάνει ο νους σας. Ναι και ο αθάνατος Δημήτρης Μητροπάνος παρέλασε. Και ναι, εννοείται πως υπάρχει και η κατάλληλη διάδραση μεταξύ μουσικών και κοινού. Η Πέννυ μας ρωτά πώς περνάμε, μας ζητά να τραγουδήσουμε μαζί της, να χτυπήσουμε παλαμάκια. Μπορούμε και να χορέψουμε, αν το επιθυμούμε. Το σκεφτήκαμε όταν σκάσαν τα ζεϊμπέκικα, αλλά εκεί μας πρόλαβε η είσοδος των τριών κοριτσιών.

Εμφανίστηκαν από το πουθενά. Μουρμούριζαν και γκάριζαν κάτι ακατάληπτα και ήταν ντυμένες, οι δύο στην αρχή, με μίνι, σαν αυτά που φορούν οι τραπεζανέβεing σταρλετίτσες των κέντρων διασκεδάσεως. Η τρίτη της παρέας εμφανίζεται με μπούρκα, αλλά τελικά μαθαίνουμε ότι πρόκειται για ατυχή αγορά. Από μέσα σκάνε τα μίνια και ευτυχώς που δεν υπάρχουν «πεινασμένοι» θαμώνες στο μαγαζί.

Οι τρεις κυρίες λένε τις ιστορίες τους. Μοιράζονται μαζί μας το πώς βρέθηκαν στην Κόλαση. Τι έχουν περάσει, τι είχαν κατά νου, πώς σκόπευαν να «δαπανήσουν» την υπόλοιπη μέρα τους, τι ήθελαν από τη ζωή τους… Οι κυρίες Νάστια Βραχάτη, Κρίστελ Καπερώνη, η οποία έχει αναλάβει και τη σκηνοθεσία και Τζωρτζίνα Λιώση, υποδύονται και ζουν. Όπως μας είπαν και στη συνέντευξη που μας παραχώρησαν, λίγο πριν το ξεκίνημα της παράστασης, όταν μόνταραν τα κείμενα της κυρίας Λένας Κιτσοπούλου (πρόκειται για τα «Το Πράσινό μου Φουστανάκι», «Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α» και «Κατάθλας»), όταν έκοβαν και έραβαν, ήθελαν να κρατήσουν όσα μπορούσαν περισσότερα, με γνώμονα και τον χρόνο, μια και είχαν λατρέψει αυτά τα κείμενα. Και το δείχνουν όλο τούτο με την εν γένει ερμηνεία τους. Είναι πειστικές, είναι γνήσιες, είναι τίμιες στην προσέγγιση, βάζουν όλη τους την ψυχή και την τέχνη στους ρόλους που ντύνονται. ΕΙΝΑΙ πλέον οι ηρωΐδες του κειμένου. Έχουν βάλει στοιχεία του εαυτού τους, έχουν βρει στοιχεία του εαυτού τους. Η νεαρή μάνα με το παιδί, η τύπισσα που έφαγε τη λάθος τυρόπιτα, η κοπελιά που σκέφτεται το χάπι Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. Ο Τσιτσάνης που είναι στην ουσία ο Καρυωτάκης και ο Πέτρος που δεν είναι άγιος, αλλά ένα λαμόγιο του κερατά…

Βγάζουν γέλιο, βγάζουν συγκίνηση. Είναι μετρημένες, είναι αθυρόστομες, ακροβατούν και προσγειώνονται στα πόδια τους, τρώνε τα μούτρα τους στο πάτωμα, βρίσκουν στις γωνίες των τραπεζιών. Οι τρεις ηθοποιοί λειτουργούν σαν καρατερίστες, αλλά και σαν πρωταγωνίστριες. Είναι μέσα και γύρω από τους ρόλους τους. Σαν σε υπερβατικό διαλογισμό, αλλά με ενσυναίσθηση και όλο αυτό μέσα σε μία υποδειγματική εγρήγορση. Η ορχήστρα δεν τους απαντά και εκείνες παίζουν μαζί της, σαν Mel Brooks διασταύρωση με Foster Brooks.

Γέλασα, χειροκρότησα… Στο τέλος-τέλος αναρωτήθηκα. Είμαστε σκατά εμείς οι άνθρωποι; Και πιο ειδικά, εμείς οι Έλληνες; Είμαστε σκατολαός; Το πέρασμα στην αντίπερα όχθη είναι κι εκείνο σκατά; Ελάτε μια βόλτα μέχρι την ταράτσα του Λαμπέτη. Ελάτε να ακούσετε τα τραγούδια σας, να μαρακλώσετε, να τσακώσετε και ένα γαρύφαλλο από την Παπαδοπούλου, να δείτε μία παράσταση που μιλά απευθείας στην καρδιά σας, να φύγετε με ένα χαμόγελο και μια απορία, η οποία δεν χρειάζεται να λυθεί. Η κόλαση φροντίζει για όλα αυτά. Μην φοβηθείτε καθόλου, μην θορυβηθείτε καν. Όπως λένε και οι #ΜΟΝΟ, η κόλαση δεν είναι κάνα άσχημο μέρος. Είναι, απλά, από δω μέχρι την αιωνιότητα. Αν το επιτρέψει ο Καρυωτάκης φυσικά…

Κάθε μια από αυτές έχει περάσει πολλά, λιγότερα ή περισσότερα από οποιονδήποτε. Περιστρέφονται γύρω από τις ιστορίες τους, γύρω από την παρακμιακή κοινωνία που τους φράζει όποια δίοδο ανάσας. Πού θα φτάσει η κουβέντα; Μα στο απογύμνωμα των ψυχών, την αλήθεια που παγώνει, που δεν σου αφήνει περιθώρια και σε κοιτά ειρωνικά μέσα στα μάτια.

Εξαιρετική στο τραγούδι η Πέννυ Παπαδοπούλου. Μπορεί να μην ακούω αυτό το είδος μουσικής, ξέρω όμως να ξεχωρίζω μια αληθινά υπέροχη φωνάρα. Το ταπεραμέντο της στη σκηνή, ο τρόπος που χειριζόταν κάθε τι γύρω της με σαρκασμό και κωμική αντίληψη, έφερε πολλές φορές απίστευτο γέλιο στο κοινό. Τα σκηνικά του Στέφανου Λώλου τόσο ζωντανά και to the point, λες και είχαν ένα δικό τους ρόλο μέσα στην παράσταση. Η Νάστια Βραχάτη, η Κρίστελ Καπερώνη και η Τζωρτζίνα Λιώση έντυσαν με σκοτεινά πέπλα τις ηρωίδες τους, ενώ μέσα από black humor πινελιές έσπαγαν τις εντάσεις των ηρωίδων τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι χειρίζονταν άρτια τις μεταπτώσεις των ρόλων τους, σαν ένα αόρατο παιχνίδι πινγκ πονγκ, όπου η κάθε ατάκα, η κάθε στάση σώματος, ο κάθε ήχος, είναι σημαντικός για το τελικό αποτέλεσμα.

Η γλώσσα που χρησιμοποιεί η Λένα Κιτσοπούλου στα κείμενά της δεν είναι αυστηρή, είναι ρέουσα, δεν σταματά πουθενά και σε τίποτα. Σημαδεύει και χτυπά με λυρισμό, κοιτώντας τον σημερινό κόσμο με γυμνά μάτια.

Και η μουσική στο νυχτερινό κέντρο συνεχίζεται. Νταλκάδες, ποτά και θαμώνες ενώνονται σε ένα αέναο ταξίδι. Δεν ξέρω αν η Γη θα σταματήσει να κατέβουν ή θα συνεχίσουν να αιωρούνται μέσα σε μαύρα κάμπωτα. Η συνέχεια της παράστασης ίσως να φέρει λύτρωση, ίσως πάλι και όχι.

Μαίρη Ζαρακοβίτη

https://www.viva.gr/tickets/theater/me-sixathika-alla-kai-pali-oxi-entelos-1/

Συντελεστές:

Κείμενα: Λένα Κιτσοπούλου

Σκηνοθεσία: Κρίστελ Καπερώνη

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Δημήτρης Λάλος

Δραματουργική επεξεργασία: Αγνή Χιώτη, Σταμάτης Μπάκνης

Σκηνικά: Στέφανος Λώλος

Φωτισμοί: Γιάννης Κατσιμίχας

Κοστούμια: Κρίστελ Καπερώνη

Επικοινωνία- προβολή: Μαρκέλλα Καζαμία

Παίζουν (Με αλαφαβητική σειρά) :