Αυτό τον καλόγερο, στα δεξιά της σκηνής, όπως παρακολουθούμε, θέλω να τον πάρω σπίτι μου. Ελπίζω να μην προσέξει κανείς την απουσία του ευγενούς ξυλόγλυπτου επίπλου… Ελπίζω επίσης να μην με επηρεάσει ανάλογα και αντίστοιχα η μουσική υπόκρουση, το εμβατηριακό και απόλυτα πένθιμο “Marche Funèbre” του Chopin. Δεν προλαβαίνω να σκεφτώ παραπέρα. Ήχος από «άφθονη διούρηση», όπως έλεγε και μια ψυχή για την εποποιία του Harefield, καταλαμβάνει τα ηχεία. Γελάω και αναμένω. Στη σκηνή εισέρχεται ο κύριος Μιχαήλ Δουκάκης. Σέρνει το δεξί του πόδι. Είναι μεγάλος σε ηλικία ο ήρωάς μας, είναι κατά τι ταλαιπωρημένος, μάλλον παίρνει εξακόσια δώδεκα χάπια την ημέρα και… Και βγάζει τα παπούτσια του σχεδόν χορευτικά, για να βάλει τις παντόφλες του. Στη συνέχεια… τηλέφωνο στον φίλο του τον Τάσο, επίσης συγγραφέα.
Τι, δεν σας είπα ότι ο ήρωάς μας (δις) είναι και εκείνος συγγραφέας; Κακώς, κάκιστα! Καλεί λοιπόν τον φίλο και συνάδελφο Τάσο, να μάθει πώς τα πάει με τη γρίπη – κλινήρης ο Τάσος – και να του μεταφέρει τα νέα από την κηδεία ενός φίλου και – επίσης ξανά – συγγραφέα, του Σπύρου. Και το ταξίδι μας αρχίζει.
Ο πανμέγιστος Ιάκωβος Καμπανέλλης κυκλοφόρησε αυτό το μοναδικό έργο το 1992. Απτό δείγμα ντελικάτης κωμωδίας, μέσα από πλέγματα μαύρου χιούμορ, σαρκασμού, ειρωνείας και σουρεάλ μοτίβων και καταστάσεων. Ποτέ το μαύρο δεν ήταν τόσο φωτεινό, πιστέψτε με. Και ο κύριος Δουκάκης… Είναι απλά απολαυστικός. Από τον τρόπο που πιτσάρει τη φωνή του, ώστε να ακουστεί ακόμα πιο πρίμα, πιο ένρινη και πιο εκνευριστική, μέχρι το πώς πετάει τα – άπειρα – χάπια του στο τραπέζι, το πώς κρατά το ακουστικό του τηλεφώνου, το πώς απευθύνεται στον φίλο του μέσω της γραμμής. Η κυρία Τατιάνα Σκανάτοβιτς σκηνοθετεί με ενθουσιασμό και απόλυτο σεβασμό στον δημιουργό. Μετατρέπει έναν μονόλογο σε γιορτή, ελέω κηδείας, στην οποία οι «καλεσμένοι» ήλθαν σε επαφή με όλα τα «καλώς» κείμενα των έργων και ημερών των συνανθρώπων τους.
Το κοινό γελάει με την καρδιά του. Γελάω, προβληματίζομαι, ανά διαστήματα συγκινούμαι. Οι ατάκες είναι σχεδόν θανατηφόρες. «Πάνω από εκατόν είκοσι στεφάνια είχε ο Σπύρος! Εγώ, στη δικιά μου κηδεία, δώδεκα θα έχω και με το ζόρι». Δύο οι άξονες στην ιστορία μας. Η ανθρώπινη μοναξιά. Ίσως ο μεγαλύτερος φόβος του σύγχρονου ανθρώπου. Από την άλλη… η ανθρώπινη ματαιοδοξία, η οποία δεν καταλαβαίνει ούτε από θάνατο. Δεν κατάλαβα! Γιατί να είναι πιο επιτυχημένη η κηδεία του τάδε από τη δική μου; Α, καλά…
Ο κύριος Δουκάκης έχει καταφέρει να ντύσει τον ρόλο πάνω του. Το έχει καταφέρει τόσο καλά, που κάποιοι να αναρωτήθηκαν αν είναι ηθοποιός εκεί πάνω ή αν όντως ο χαρακτήρας του Καμπανέλλη βρήκε τρόπο να «προσγειωθεί» στην εποχή μας. Ο τρόπος που εξίσταται, ο τρόπος που δείχνει ότι νοιάζεται για την υγεία του φίλου, αλλά στην πραγματικότητα ψάχνει τρόπους να συνεχίσει την αφήγησή του και ει δυνατόν εκ του σύνεγγυς… Εξαιρετική ποιότητα απόδοσης και προζάτης δυναμικής. Τελικά, εμείς οι άντρες είμαστε οι μεγαλύτερες κουτσομπόλες! Με διαφορά από τις γυναίκες και δεν το συζητώ καν.
Επίλογος που φέρνει τούμπα όλο το έργο και σχεδόν το ξεκινά από την αρχή, πραγματικά ευρηματικός και απόλυτα στο κλίμα μίας δυστοπίας που πλησιάζει με δρασκελιές. Το γέλιο έρχεται αυτόματα, ο προβληματισμός καραδοκεί. Και ο κύριος Δουκάκης μας απευθύνεται. Ευχαριστεί συντελεστές και ακροατήριο, μας προτείνει να μιλήσουμε στους φίλους μας για αυτή την παράσταση, η οποία μας αποχαιρετά στις 31 Μαρτίου. «Αν πάλι δεν σας άρεσε αυτό που είδατε, πείτε στους εχθρούς σας να έλθουν»! Ακόμα γελάω. Όχι, τον καλόγερο δεν τον βούτηξα. Θα περιμένω να ανεβεί ξανά αυτό το υπέροχο έργο. Θα ξαναπάω και ό,τι ήθελε…
Κώστας Κούλης
Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.
0 Comments