Ο Μισάνθρωπος @ Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Ο ίδιος ο Μολιέρος είχε ερμηνεύσει τον Αλσέστ στη σκηνή, στην πατρίδα του, τριακόσια πενήντα επτά χρόνια πριν, πολύ λίγους μήνες πριν την καταστροφική πυρκαγιά στο Λονδίνο. Το πεντάπρακτο έμμετρο έργο του, έρχεται να ανεβάσει φέτος ένας καταξιωμένος σκηνοθέτης, ο Peter Stain. O βραβευμένος καλλιτέχνης μεταφέρει την παράσταση σε ένα σπουδαίο θέατρο, με έναν σπουδαίο θίασο. Και η αυλαία ανεβαίνει, αποκαλύπτοντας το σκηνικό και τους πρωταγωνιστές. Η αρχική σκηνή έχει να κάνει, βάσει του πρωτοτύπου, με την κουβέντα ανάμεσα στον Μισάνθρωπο και τον Φιλέντ. Ο κύριος Βασίλης Χαραλαμπόπουλος και ο κύριος Γιωργής Τσαμπουράκης συνδιαλέγονται και είναι μαθηματικά βέβαιο ότι θα εντυπωσιαστείτε από τα κοστούμια τους πριν προλάβουν να αρθρώσουν την πρώτη ατάκα.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Τα κοστούμια έχουν δημιουργηθεί στο Παρίσι, είναι τα ίδια με τη γαλλική παραγωγή, την οποία είχε σκηνοθετήσει ο ίδιος άνθρωπος, ο Peter Stain, το 2018. Τα επίσης υπέροχα παπούτσια έχουν κατασκευαστεί στη Ρώμη και δένουν ιδανικά με τα κοστούμια. Οι ηθοποιοί πάνω στη σκηνή είναι σχεδόν σαν πίνακας ζωγραφικής. Το πιο πιθανό είναι να μείνετε με το στόμα ανοιχτό όταν αντικρύσετε αυτό το θέαμα.

Ο Μισάνθρωπος δεν επιθυμεί υποκριτικά «προϊόντα». Δεν μασάει τα λόγια του, δεν είναι υποχωρητικός. Η ειλικρίνεια πάνω απ’ όλα. Εννοείται ότι έχει μόνο εχθρούς, αλλά εκείνος δεν ενοχλείται από αυτό. Το μόνο πρόβλημα… Έχει ερωτευθεί την άξεστη Σελιμέν, μία καλλονή που όμως διαθέτει έναν μάλλον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα και αυτές οι αστάθειες και ανακολουθίες, όπως και οι τρελές τάσεις για κουτσομπολιό, δεν αρέσουν με τίποτα στον Αλσέστ. H κορύφωση έχει να κάνει με τον Μισάνθρωπο να λέει όχι στο ψέμα και την ανειλικρίνεια και να έχει πάρει την απόφασή του. Θα αφήσει πίσω του κάθε τι από το παρελθόν του. Ένας πανηγυρικός που ποτέ άλλοτε δεν έμοιαζε τόσο χλωμός…

Δεκατρείς ηθοποιοί στη σκηνή, όταν μάλιστα η αρχική διανομή είχε ένδεκα. Δεκατρείς ηθοποιοί, οι οποίοι έχουν να ασχοληθούν με ένα κείμενο δύσκολο κα απαιτητικό. Η απόφαση ήταν να μεταφραστεί επίσης σαν έμμετρο και έτσι να αποδοθεί. Απαιτητική η πρόταση και η έκφραση, όχι του γούστου μου, καθώς οι στιχομυθίες σε υψηλές ταχύτητες έβαζαν σε πειρασμό τις ερμηνευτικές αποδόσεις. Υπήρξαν όμως περιπτώσεις που πρωταγωνιστές σαν την κυρία Παρασκευή Δουρουκλάκη, στον ρόλο της Σελιμέν, πήραν το έμμετρο και κατεβάζοντας ταχύτητα, με παράλληλη σοφή χρήση παύσεων, το έφεραν εκεί που ήθελαν. Σε κάθε περίπτωση, οι ηθοποιοί είχαν πανδύσκολο έργο και όχι μόνο ανταπεξήλθαν… Πραγματικά υπερέβησαν εαυτούς.

Το δίδυμο των κυρίων Αχιλλέα Σκεύη, στον ρόλο του Ακάστ και Θεοδόση Τανή σε εκείνον του Κλιτάντρ, μάλλον έκλεψε την παράσταση. Ο τρόπος και το γέλιο τους ήταν σχεδόν μεταδοτικά και η κίνησή τους σχεδόν χορευτική. Εξαίρετος επίσης ο κύριος Γιώργος Γλάστρας στον ρόλο του Ορόντ, κατάφερε να κάνει τον λόγο να λειτουργήσει υπέρ του, χρησιμοποιώντας μάλλον όλα τα τρικ που έχει αποκομίσει από την ως τώρα πορεία του, αλλά και την ίδια του την οξύνοια. Η κυρία Νάνσυ Μπούκλη, στον ρόλο της Ελιάντ… Συγχωρήστε με, αλλά όταν εμφανίστηκε στη σκηνή, ήταν σαν να βγήκε ο ήλιος! Πραγματικά θαμπώθηκα από την ομορφιά και τη γλυκύτητά της και απλά την κοιτούσα σαν χαζός όταν ερμήνευε. Και εκείνη κατέβασε ταχύτητες, όσον αφορά την έκφανσή της και ξεστόμισε τις ατάκες της με διάφορες παραλλαγές παύσεων, οι οποίες της έκαναν πολύ καλό και λειτούργησαν ευεργετικά.

Η κυρία Όλια Λαζαρίδου, στον ρόλο της Αρσινόη, μας θύμισε για ακόμα μια φορά γιατί θεωρείται από όλους σπουδαία στο λειτούργημά της. Έκανε τον έμμετρο λόγο ό,τι ήθελε. Συν το γεγονός ότι το χιουμοριστικό του ρόλου της βγήκε μπροστά και η ίδια το υποστήριξε με χαρακτηριστική άνεση. Ο κύριος Τσαμπουράκης είναι ένας γλυκύς Φιλέντ, με όμορφες εκφραστικές εικόνες και πολύ δουλειά σε γκριμάτσες και κίνηση, παρά το γεγονός ότι δεν είχε πολλές επιλογές στο σκηνικό. Πολύ καλή δουλειά και στον λόγο και εννοείται ότι πολύ το χαρήκαμε που έγινε ο επίσημος αγαπημένος της Ελιάντ.

Ο κύριος Χαραλαμπόπουλος είναι ένας τεράστιος ηθοποιός. Και δεν το γράφω αυτό επειδή έτσι μου ήλθε. Το γράφω γιατί τον έχω παρακολουθήσει σε ένα σκασμό παραστάσεις, τον έχω δει παντού τα τελευταία χρόνια και πάντα αυτό μου βγάζει. Στον Μισάνθρωπο έχει αποφασίσει να μιλά σε υψηλές ταχύτητες. Δεν του βγήκε σε καλό. Αν είναι απόφαση του σκηνοθέτη του ή αν αποτελεί δική του επιλογή, δεν το γνωρίζω, δεν θα το μάθω και ποτέ φυσικά, όμως δεν του βγαίνει όπως θέλει. Κάποιες στιγμές ήταν σαν «Στη γωνιά μας κόκκινο τ’ αναμμένο τζάκι, τούφες χιόνι πέφτουνε στο παραθυράκι» και ίσως πολύς κόσμος να αισθάνθηκε το ίδιο. Ο ίδιος ο πρωταγωνιστής δείχνει την κλάση του όταν αλλάζει χροιές ή όταν αυτογκρεμίζεται. Εκεί βρίσκεται στο γήπεδό του.

Το μπιζάρισμα βρίσκει το κοινό να χειροκροτά χωρίς σταματημό. Το στολίδι του Πειραιά λάμπει, γιατί αυτοί οι δεκατρείς άνθρωποι του το επέτρεψαν απόψε. Είναι ήρωες οι ηθοποιοί. Όχι μόνο στα όνειρα, όπως οι άνθρωποι. Παντού…

Κώστας Κούλης

Μετάφραση: Λουΐζα Μητσάκου
Σκηνοθεσία: Peter Stein
Σκηνικά: Ferdinand Woegerbauer
Κοστούμια: Anna Maria Heinreich
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος

Περούκες: Κωνσταντίνος Σαββάκης

Βοηθός Σκηνοθέτη: Δάφνη Λιανάκη
Οργάνωση Παραγωγής: Ντόρα Βαλσαμάκη

Φωτογραφίες παράστασης: Κωνσταντίνος Λέπουρης

Διαδικτυακή Επικοινωνία – Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Ζουρνάς | Digital.gr

Παραγωγή: “ΘΕΑΜΑ ΑΚΡΟΠΟΛ”

Ερμηνεύουν

Βασίλης Χαραλαμπόπουλος

Γιωργής Τσαμπουράκης, Παρασκευή Δουρουκλάκη, Γιώργος Γλάστρας,

Γιώργος Ψυχογιός, Δημήτρης Ντάσκας,
Νάνσυ Μπούκλη, Αχιλλέας Σκεύης, Θεοδόσης Τανής, Νικόλας Μυλωνόπουλος,
Βαγγέλης Δαούσης, Γιώργος Τριανταφύλλου

και η Όλια Λαζαρίδου στο ρόλο της Αρσινόη

Τα κοστούμια της παράστασης κατασκευάστηκαν στο Παρίσι,
από το “Atelier Caraco Anezou” και είναι τα ίδια που χρησιμοποιήθηκαν
στη γαλλική παραγωγή.