Θεώμενοι: Παλινωδία ή Ορφέας και Ευρυδίκη @ Θέατρο Φούρνος

Η εντυπωσιακή είσοδος των ηθοποιών θυμίζει κάτι από τη μεγαλειώδη εντράνς των Duran Duran στη σκηνή της Μαλακάσας, πριν από δεκαεννέα χρόνια περίπου. Εισέρχονται και οι τέσσερις, μαζί, ο ένας δίπλα στον άλλο. Πίσω τους μία λειτουργική κουρτίνα-αυλαία-κάτι άλλο (τα εύσημα στον κύριο Γιώργο Βουρνουζούση, για τη σκέψη και την εφαρμογή) και συνοδεία τους ένα σαξόφωνο – μάλλον τενόρο; Για βοηθήστε – μέσα από φωτισμούς, τους οποίους σχεδόν θαυματουργικά έχει στήσει ο κύριος Φίλιππος Τρέπας. Θα δείτε αυτό το μπλε και εκείνο το πράσινο και θα με θυμηθείτε.

Ομοιόμορφα ντυμένα τα αγόρια, ομοίως τα κορίτσια, με το γούστο και την καλαισθησία του κυρίου Πάνου Κούγια (άλλως H_Theia_Soula). Χορεύετε; Τα ζευγάρια αιωρούνται από ένα αόρατο σχοινί, κάτω τους βρίσκεται ένα – επίσης αόρατο – δίχτυ ασφαλείας και η αφήγηση ξεκινά. Ο μύθος του Ορφέα και της Ευρυδίκης, μέσα από τη ματιά της κυρίας Βαρβάρας Νταλιάνη, η οποία υπογράφει σκηνοθεσία και δραματουργία. Ένας μύθος πανανθρώπινος, ζυμάρι και μαγιά της ανθρώπινης κακίας. Ο Αρισταίος, φίλος του Ορφέα, προσπαθεί να βιάσει την Ευρυδίκη. Εκείνη καταφέρνει να του ξεφύγει, αλλά όπως τρέχει για να σωθεί, τη δαγκώνει ένα φίδι και εκείνη πεθαίνει. Ο Ορφέας καταφέρνει να φτάσει στον Άδη και τον Πλούτωνα, έχει μία δεύτερη ευκαιρία να ανταμώσει ξανά με την αγαπημένη του και να τη σύρει στον επάνω κόσμο, αλλά για μία στιγμή και μία στιγμή μόνο, ανατινάζει τα πάντα και μένει τελικά μόνος του, μέχρι τον θάνατό του, από τα χέρια Μαινάδων στη Θράκη.

Η ιστορία αποδίδεται μέσα από κύκλους διαλόγων, κατά τους οποίους οι ηθοποιοί μας δίνουν φραστικές εικόνες γνωστικών αντικειμένων, φτάνοντας μέχρι και το μπιγκ μπανγκ. Η κίνησή τους είναι συγχρονισμένη, οι ατάκες τους θυμίζουν εξετάσεις σε δραματική σχολή και υπάρχουν σημεία που απαιτείται μεγάλη προσοχή, αφού η εναλλαγή των λέξεων αποτελεί «τρίκυ παρτ», μια και είτε οι λέξεις και φράσεις εκφέρονται από δύο ηθοποιούς μαζί, είτε ξεχωριστά, με διάφορα «διάκενα», κατά τα οποία είτε υπάρχει συγχρονισμός είτε ακολουθία. Και φανταστείτε αυτό. Αφού όλα λειτούργησαν τόσο καλά – ένα ψιλοφλαμάρισμα στην αρχή ούτε καν το λαμβάνω υπόψη μου – στην πρεμιέρα, τότε τι να περιμένουμε στις επόμενες παραστάσεις;

Οι κυρίες Παναγιώτα Παπαδοπούλου και Λίνα Πάτσιου είναι γλυκύτατες, διαθέτουν αρμονία στην κίνηση και έχουν τη δυνατότητα να εκφέρουν πολλές λέξεις μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, χωρίς κανένα «ατύχημα», χωρίς να τους δημιουργεί κάποιο θέμα αυτή η υποδειγμένη ταχυγλωσσία. Μεταμορφώνονται σε διάφορες εκδοχές της Ευρυδίκης, γίνονται σύγχρονες και μίας άλλης εποχής, γίνονται πειραχτήρια και μετατρέπουν ένα κείμενο δύσκολο και δύσβατο σε ταξίδι στην εξοχή. Η εναλλαγή των εικόνων είναι συνεχής, οι αναφορές γίνονται σε διάφορα επίπεδα, η ουσία όμως είναι μόνο μία. Ο έρωτας. Το τσίμπημα, το θρόισμα, αυτό το «τσικ», που κάνει το δέρμα να κοκκινίζει και την καρδιά να χτυπά όλο και πιο γρήγορα.

Οι κύριοι Γιάννης Κόραβος και Νίκος Κουκάς στέκονται με άνεση και εννοείται ότι κουμπώνουν ιδανικά με τις συμπρωταγωνίστριές τους. Ο πρώτος, με το σαξόφωνο και τις πολλαπλές αλλαγές χαρακτήρων, γίνεται ο Αρισταίος που θα μισήσουμε και ένα κομμάτι του Ορφέα που θα λατρέψουμε. Άνετη έκφραση και έκφανση, άνεση στην κίνηση και τον περίπατο του λογισμού. Ο δεύτερος, ο οποίος τραγούδησε με πολύ όμορφο τρόπο μάλιστα, έδειξε ένα άλλο δρόμο στα Ορφικά. Κέφι και αφέλεια, κόντρα σε ένα ρόλο που ζώνεται μόνο δράματα και δάκρυα. Είναι μία ιστορία που δεν χορταίνεις να διαβάζεις. Και η απόδοση αυτή, μέσα από την Παλινωδία, στέκεται στη δεύτερη και μετά την τρίτη ευκαιρία. Ο θάνατος του Ορφέα είναι – επιτέλους – η αρχή της επανένωσης με την αγαπημένη του.

Ο άνθρωπος, ο μύθος, ο αστερισμός… Τέσσερις ηθοποιοί ντυμένοι στο φως. Τον μόνο θεό που αναγνώριζε ο Ορφέας στο τέλος της ζωής του. Συμβολισμός για την Απολλώνια θαλπωρή, που κρατά έναν ολόκληρο πλανήτη ζωντανό, πόσο μάλλον τη φαντασία μας.

Κώστας Κούλης

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.