Queensryche – The building of the “Empire”

Queensryche

Empire

1990 – EMI America

Έτος 1990. Το συγκρότημα από το Seattle κυκλοφορεί το “επόμενο” – τέταρτο άλμπουμ του. Έχει προηγηθεί το ΑΠΟΛΥΤΟ θεματικό, ήτοι concept, άλμπουμ στην ιστορία της σκληρής μουσικής, το άλμπουμ που, όταν γίνει ταινία, θα τρελάνει πολύ κόσμο, το άλμπουμ που στέκεται απέναντι στα “Tommy” και “The Wall”, τα κοιτάζει ίσια στα μάτια και αποσπά τον απόλυτο σεβασμό τους. Οι συζητήσεις παίρνουν και δίνουν, η σκιά του “Operation: Mindcrime” είναι μερικά εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα και οι πρώτες πληροφορίες μιλούν για “στροφή”, όσον αφορά το μουσικό ύφος. Τα ίδια είχαμε ακούσει βέβαια και για το “Rage For Order”, όταν όμως εκείνο κυκλοφόρησε, πολλοί παρουσίασαν συμπτώματα κίτρινου πυρετού και παράνοιας… ακόμα χτενίζουν τα μαλλιά τους στον τοίχο, προσποιούμενοι ότι είναι μπροστά σε καθρέφτη. Δεν πειράζει, έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει θεραπεία και – έτσι κι αλλιώς – ο τοίχος τελικά… Ε, δεν είναι και τόσο κακός…

Το άλμπουμ φέρει τον τίτλο “Empire”, που σημαίνει “Αυτοκρατορία”… Πώς τα φέρνει ο χρόνος καμιά φορά… ούτε παραγγελία να τον είχαν τον τίτλο οι πέντε από τη “Σμαραγδένια Πόλη”. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί προφητικός – τουλάχιστον. Πάνω από τρία εκατομμύρια αντίτυπα μόνο στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον εθνικό τους οργανισμό πιστοποίησης πωλήσεων – RIAA – και κάτι έχουμε ακούσει για οκτώ εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Ή αλλιώς, πώς ένα συγκρότημα μετατρέπεται σε υπέρ-συγκρότημα, γεμίζει στάδια, αποκτά ορδές οπαδών και εισβάλει στο ραδιόφωνο…

Ο Peter Collins και ο James “Jimbo” Burton, η ομάδα που έκατσε στο τιμόνι της κονσόλας, είναι η ίδια ακριβώς που είχε επιμεληθεί το O:M. Άρα, όσον αφορά την παραγωγή, δεν υπάρχουν και πολλά να πούμε. Όλα τέλεια! Καρφί όλα τα όργανα και μια απίστευτη διαύγεια στον ήχο. Πολλοί παραπονέθηκαν ότι οι κιθάρες ακούγονταν «μικρές», πλην όμως πιο ταιριαστές για τον δίσκο δεν θα μπορούσαν να έχουν σχεδιαστεί.

Πρώτο single από τον δίσκο αυτό – ο οποίος συνολικά έβγαλε έξι – είναι το ομώνυμο κομμάτι. Ένα κομμάτι, το οποίο θα μπορούσε άνετα να βρίσκεται και στο Ο:Μ. Τρομερό riff, τρομερή ενορχήστρωση, ο Tate είναι ο απόλυτος διαφεντευτής των φωνητικών διαφοροποιήσεων, πιστοποιώντας ότι είναι μέσα στην τριάδα των κορυφαίων τραγουδιστών στο ιδίωμα. Ακόμα και ο υπέρ-απαιτητικός Eric Adams των Manowar είχε αναφέρει τον Tate σαν εξαιρετική περίπτωση τραγουδιστή, μαζί με τον υπέρτατο Ian Gillan – καταλαβαίνετε τώρα, έτσι; Κατεδαφίζονται έτσι και οι τελευταίες χλιαρές διαφωνίες (αν και δεν νομίζω να υπήρξαν ποτέ, αν εξαιρέσεις εκείνον τον δύσμοιρο, που κάτι είχε γράψει για Ο:Μ και «βαρύγδουπες υποσχέσεις»), όσον αφορά την εν γένει ερμηνεία του. Το video είναι εξαιρετικό, εγκαινιάζοντας μια νέα συνεργασία, αυτή της μπάντας με τον αξιολογότατο σκηνοθέτη Matt Mahurin, ο οποίος έκανε και τα δύο επόμενα κλιπάκια. Ένα τραγούδι ενάντια στο σύστημα της χώρας τους, ενάντια στα ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, τα ναρκωτικά, την “προστασία”, την εμμονή του κράτους να δαπανά δις δολάρια για όπλα και διάστημα, την αυτοκρατορία της σήψης. “Μπορεί να την σταματήσει κάποιος, σας παρακαλώ”; EMPIRE!

Το συγκρότημα είναι στα καλύτερά του εκείνη την εποχή, όσον αφορά τη διάθεσή των μελών και τις ζωές τους. Ο Chris De Garmo μόλις είχε παντρευτεί, o Tate το ίδιο, για δεύτερη φορά, αν δεν κάνω λάθος, και να κάνω όμως δεν πειράζει, ακολούθησε και τρίτος γάμος, ενώ οι Whip, EdBass και Rocken βρίσκονταν σε παρόμοια καταπληκτική φάση. Η ψυχολογία της ομάδας είναι στο εκατό και η ζωηράδα της στο κόκκινο. Οι ίδιοι αποφασίζουν, για το συγκεκριμένο άλμπουμ, να ασχοληθούν με διάφορα θέματα στο συγκεκριμένο άλμπουμ, όπως οι ανθρώπινες σχέσεις – φιλία, έρωτας, αγάπη – η δίψα για το καλύτερο, η διάθεση για διαφυγή… Όπως αντιλαμβάνεστε, το ομώνυμο κομμάτι μας την έκανε! Πίστεψαν όλοι ότι πρόκειται για ένα άλμπουμ στα χνάρια του “Mindcrime”, ενώ επρόκειτο για κάτι το εντελώς διαφορετικό.

Εκτελεστικά οι Ryche δίνουν ρεσιτάλ. Ο Eddie Jackson παίζει μέχρι και με άταστο μπάσο, ενώ ο “θρύλος” λέει πως ο Scott Rockenfield μπήκε στο studio και έγραψε όλα τα κομμάτια με τη μία! Τα υψηλά standard είχαν τεθεί από νωρίς και το σχήμα πίεζε εκ των έσω για μία άριστη παράσταση.

Το “Best I Can” ανοίγει το άλμπουμ. Ένας πιτσιρικάς βρίσκει ένα όπλο, το οποίο έχει παρατήσει κάπου μέσα στο σπίτι ο πατέρας του. Το περιεργάζεται, εκείνο εκπυρσοκροτεί και το παιδί μένει ανάπηρο. Και εκεί ξεκινάει ο αγώνας – και ο δίσκος. Ο ήρωας της ιστορίας μας προσπαθεί, θέλει να σπουδάσει, θέλει να ξεχωρίσει, να κάνει το “καλύτερο που μπορεί”. Υπέροχο τραγούδι, με τις κιθάρες να είναι απίστευτα πορωτικές. Το κομμάτι αυτό ήταν και το δεύτερο single.

Υπάρχει μια “λεπτή γραμμή” – The Thin Line – την οποία όλοι μας κάποια στιγμή έχουμε ξανά-περπατήσει, μέσα από το ερωτικό πρίσμα, από τον πρώτο μας έρωτα στο σχολείο – φαντάζομαι – εκεί που οι σφυγμοί αυξάνονταν, το πρόσωπο αναψοκοκκίνιζε και η φωνή γινόταν ψίθυρος, μέχρι… μέχρι για πάντα! Οι Depeche Mode παραδίδονται άνευ όρων στο γέννημα της πολιτείας Washington, τα πλήκτρα τονίζουν υπέροχα, δύο χέρια στο hi-hat και μια φωνή… σκέτη γλύκα!

Το Seattle είναι η πόλη του καφέ. Αυτή η πόλη με τις 750.000 ψυχές περίπου – απογραφή του 2022, αν και όλη η Μητροπολιτική περιοχή του Emerald City φιλοξενεί πάνω από τέσσερα εκατομμύρια κόσμο – ευθύνεται που έγινε ο καφές μόδα, αφού αυτή ξεκίνησε την ιστορία με τα μαγαζάκια που πουλούσαν καφέ, ζεστή σοκολάτα και γλυκά, σε κάθε τετράγωνο. Πού νομίζετε ότι άνοιξε το πρώτο Starbucks, το οποίο μάλιστα χαίρει εκτίμησης ανάλογης με αυτής ενός μουσείου; Εκεί να δείτε Ιάπωνες, Μινόλτα και εφτά χιλιάδες φλας ανά σεκόντ…

Το Seattle είναι η πόλη των ψαριών. Η αγορά τους – Pike Market – είναι διάσημη σε όλο τον κόσμο και το περίφημο “πέταγμα” του ψαριού αποτελεί μεγάλη ατραξιόν. Το έχουμε δει και έχουμε πάθει την πλάκα μας. Εκείνος μάλιστα ο τύπος που φώναζε «Σάγκαπο, σάγκαπο! Ντιντ γιου μπρινγκ μι σαμ ούζο»… Θεούλης!

Το Seattle είναι η πόλη της βροχής – βρέχει περίπου τριακόσιες μέρες το χρόνο (χειρότερα και από το Manchester) και – βέβαια – των αεροπλάνων. Δεν είναι τυχαίο που η τοπική ομάδα μπάσκετ ονομάζεται Super Sonics (υπερηχητικοί). Οι Ryche τιμούν την πόλη τους (ο Tate πάλι την τότε σύζυγό του – αεροσυνοδός ήταν η κοπέλα) και μας δίνουν ένα από τα πιο όμορφα κομμάτια (ήταν το τέταρτο single), το “Jet City Woman”. Υπέροχο σόλο στην εισαγωγή, μαγικά φωνητικά, πάλι δύο χέρια στο hi-hat (άμα το έχει ο τυμπανιστής) και ένα ρεφρέν μεγαλείο. Το μαγευτικό – ασπρόμαυρο κατά το πλείστον – video γυρίστηκε από την αυτού μεγαλειότητα, τον ίδιο τον Wayne Isham, τον (δεύτερο πιο) γνωστό σκηνοθέτη video-clip – Bon Jovi, Metallica, Def Leppard, Judas Priest και πολλοί άλλοι.

“Della Brown”… Κάπου στην πόλη υπάρχει μια γυναίκα που…. ψάχνεται! Γυρεύει ένα ταξί, μαζί και ένα χαμόγελο, δυσκολεύεται να προτιμήσει ουίσκι αντί για κρασί, θέλει και κάποιον να την αγαπήσει… πολλές απαιτήσεις, βρε παιδί μου! Η ιστορία της Della γίνεται τραγούδι, με ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ τύμπανα από το Scott Rockenfield, μια δουλειά που θα τη ζήλευε και ο ίδιος ο – αθάνατος πια – Neil Peart, με ηλεκτρακουστικές κιθάρες… ένα κομμάτι χωρίς γκάζια, που ακούγεται μαγικό. Στο Unplugged του MTV ήταν το κομμάτι που ξεχώρισε περισσότερο από όλα όσα παίχτηκαν εκείνη τη βραδιά.

Ωχ, έπιασε βροχή… και εκείνη ακόμα να γυρίσει. Το κινέζικο που αγόρασα πριν από λίγη ώρα έχει κρυώσει πια και αυτό το ρημάδι το τηλέφωνο παραμένει βουβό. “Another Rainy Night (Without You)”. Απαράμιλλης ομορφιάς θέμα (το τραγούδι αυτό ήταν το πέμπτο single), υπέροχη δισολία και υπέροχα δεύτερα φωνητικά στα ρεφρέν. Ο Tate δεν τραγουδάει με την ψυχή του, τραγουδάει ΤΗΝ ψυχή του, είναι απλά ονειρικός. Για το τραγούδι αυτό γυρίστηκαν δύο βίντεο, το ένα από αυτά όμως δεν παίχτηκε ποτέ στο MTV. Αν θέλετε πάντως να το δείτε (είναι πολύ ενδιαφέρον), υπάρχει στο “Building Empires” ΚΑΙ ΕΔΩ! Α, μάλιστα, μόλις “έσκασε” ένα μήνυμα στον τηλεφωνητή μου. Τι είναι αυτό; Ραντεβού με τη… μοίρα; Μπορώ να μην πάω; Και τι θα απογίνει η αυτοκρατορία; Empire!

Το “Resistance” είναι ένα κομμάτι, το οποίο διαθέτει ξεσηκωτικούς ρυθμούς, θα έλεγε κάποιος ότι είναι ένα τραγούδι για πάρτι. Πρόκειται όμως στην ουσία για μια κραυγή ενάντια στη μόλυνση του περιβάλλοντος, ενάντια στο να παίρνουμε χωρίς να δίνουμε από τη Φύση. Με το κομμάτι αυτό οι Ryche άνοιγαν τις συναυλίες τους κατά τη διάρκεια της “αυτοκρατορικής” περιοδείας τους. Ο Wayne Isham έκανε ένα βίντεο και για αυτό το τραγούδι (από ζωντανή εμφάνισή τους), το οποίο υπάρχει στο “Building Empires”.

Και φτάνουμε αισίως στο κομμάτι που λειτούργησε σαν το “νερό στο μύλο”, που έσπρωξε τη μπάντα στις τεράστιες πωλήσεις και την κατάληψη του ραδιοφώνου. Το “Silent Lucidity” είναι ένα μπαλαντοειδές πανέμορφο τραγούδι, το οποίο ασχολείται με τα όνειρα και τις διάφορες ερμηνείες τους. Απλό στη δομή του, Floyd-ικό στη σύλληψη και εκτέλεσή του, με τον αείμνηστο Mike Kamen να προσθέτει ξανά βιολιά και να επιμελείται την κα-τα-πλη-κτι-κή ενορχήστρωση (το είχε κάνει και στο “The Warning”), με τη φωνή του Tate να κινείται μεταξύ χρόνου και διαστήματος, το “Lucy”, όπως το αποκαλούν οι Αμερικανοί οπαδοί (δυστυχώς, τις πιο πολλές φορές κοροϊδευτικά), ακούγεται στο ραδιόφωνο, τα τηλέφωνα πέφτουν βροχή, όλο και πιο πολλοί ζητούν να το ξανακούσουν, το (τρίτο) single πουλάει σαν τρελό (κάτι έχουμε διαβάσει για τρία εκατομμύρια πωλήσεις) και το video είναι το πιο αγαπημένο των τηλεθεατών του MTV. To 1991 το συγκρότημα λαμβάνει το βραβείο του κοινού στα MTV Awards, έχοντας ήδη παίξει ζωντανά το κομμάτι αυτό, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης. Η μπάντα ήταν υποψήφια για ένα σωρό βραβεία εκείνη τη χρονιά, έπεσε όμως πάνω στο “Losing My Religion” των REM, με αποτέλεσμα το – κατά βάση – pop/mainstream κοινό να ψηφίσει για όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες το συγκρότημα από την Atlanta. Δεν έχει και τόση σημασία όμως, οι Queensryche είναι πλέον διάσημοι… και περιζήτητοι.

Το “Hand On Heart” είναι ένα όμορφο τραγούδι, με εξαιρετικά αρμονικό ρεφρέν, ένα πολύ νόστιμο ερωτικό τραγούδι, το οποίο δίνει τη σειρά του στο, επίσης ερωτικό, “One And Only”. “Από τα μάτια πιάνεται, στα χείλη κατεβαίνει” κτλ, κτλ. Θαυμάσιες ενορχηστρώσεις, με το rhythm section να παραδίδει μαθήματα στο δέσιμο. O δίσκος κλείνει με το έκτο κατά σειρά single, το πανέμορφο “Anybody Listening?”, ένα λυρικό μεγαλούργημα, τον καλύτερο επίλογο για ένα τέτοιο άλμπουμ. Ήρεμη εισαγωγή, ηλεκτρικό ξέσπασμα, τρομερό ρεφρέν και μια μπάντα που σκοτώνει. Kick-ass band, όπως έλεγε ο Tate στις περιοδείες του 2004-2005. “Υπάρχει κάποιος που χαμογελάει χωρίς μάσκα;” αναρωτιέται φωναχτά ο τραγουδιστής, ενώ στο τραγούδι αυτό ο De Garmo “πετάει” δύο φρασούλες στα πρώτα φωνητικά. Κάποια στιγμή τραγούδησε και ολόκληρο τραγούδι μόνος του. Θυμάστε ποιο; Το αντίστοιχο video, για να ξαναγυρίσουμε στον επίλογο του “Empire”, είναι εκπληκτικό, υπάρχουν και πλάνα που δείχνουν τον Tate στο σκάφος που έχει στη λίμνη Washington, ενώ, αν το επιθυμείτε, μπορούμε να σας αφηγηθούμε και μια πολύ αστεία ιστορία για το κλιπάκι αυτό. Οι κασέτες είχαν χαθεί, ως δια μαγείας, τα μέλη έπαθαν σοκ. «Τι, θα πρέπει να ψάξουμε και να βγάλουμε από το γκαράζ όλη την περιοδεία, για να το ξαναγυρίσουμε;» και τέτοια χαριτωμένα. Το κομμάτι στο άλμπουμ τελειώνει με ήχους από τη θάλασσα και εμείς απλά ξαναπατάμε το play για να το ακούσουμε και πάλι από την αρχή… ή όχι;

Στην remastered έκδοση του άλμπουμ υπάρχουν άλλα τρία κομμάτια, σαν bonus. Το “Last Time In Paris”, από το OST της ταινίας “The adventures of Ford Fairlane”, ταινίας με θέμα τις περιπέτειες ενός “rock and roll detective”, όπως ο ίδιος αυτό-αποκαλείται. Πρόκειται για ένα εκπληκτικό τραγούδι, με φο-βε-ρο θέμα, ευτυχώς οι Ryche το παίζουν και ζωντανά. Είμαι ευτυχής που το άκουσα ζωντανά σε κάποιες συναυλίες τους. Αποδίδεται υπέροχα, ενώ στο τελευταίο ρεφρέν ο Tate δίνει το μικρόφωνο σε κάποιο από τα παιδιά μπροστά, για να φωνάξει “Last time in Paris was strrrrrrrrrrrrrrrange”!. Πρόκειται για μια χαριτωμένη ιστορία… ο Tate είχε γνωρίσει μια κυρία στο Παρίσι κάποτε, “ξεχάστηκε” μαζί της, το συγκρότημα έπαιζε στην πόλη, εκείνος έβαλε τα πόδια στον ώμο για να προλάβει να είναι στο venue στην ώρα του, κάπου όμως του έπεσε το πάσο του. Ο φουσκωτός στην πόρτα δεν τον ήξερε – τι έκανε λέει; – και δεν τον άφηνε να περάσει. «Είμαι με το συγκρότημα, ρε φίλε – Ναι… κι εσύ όπως και όλοι απόψε»!. Στο παρά πέντε, κάποιος από την ομάδα υποστήριξης της μπάντας τον παίρνει χαμπάρι και ο τραγουδιστής διασώζεται – και το live φυσικά.

Το επόμενο τραγούδι είναι το “Dirty Lil’ Secret”. Απίστευτη ποζεριά, σίγουρα ένα κομμάτι το οποίο θα ήθελαν πολύ να γράψουν όλα τα μεγάλα sleaze συγκροτήματα της δεκαετίας του ’80. Πολλοί είπαν “Τι το ήθελαν, δεν τους ταιριάζει καθόλου”, πρόκειται όμως για ένα θαυμάσιο τραγούδι. Το τρίτο κομμάτι είναι μια διασκευή πάνω στο επικό “Scarborough Fair” των Simon/Garfankel, με τη μπάντα να αλλάζει τελείως το τραγούδι και να το μετατρέπει σε ένα γοτθικού τύπου ύμνο. Επιβλητικές κιθάρες, στρατιωτικά τύμπανα, βοηθάει ότι και το κομμάτι είναι σε ρυθμό 6/8. Έξοχο!

Το “Empire” μπορεί να μην είναι το καλύτερο άλμπουμ των Queensyche, για τη συντριπτική πλειοψηφία των οπαδών τους. Είναι όμως ΣΙΓΟΥΡΑ το πιο εμπορικό τους. Είναι αυτό που τους έκανε παντού γνωστούς, είναι αυτό που βοήθησε τις μάζες να ανακαλύψουν αυτή την παραμυθένια μπάντα. Από την άλλη όμως… είναι ένα τόσο υπέροχο άλμπουμ… Πειράζει να μην είναι το καλύτερό τους;

Κώστας Κούλης