Μόλις λίγες μέρες μετά την παγκόσμια ημέρα ατόμων με ειδικές ανάγκες, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης παρουσιάστηκε το πρόγραμμα «Ανοικτό, Προσβάσιμο Θέατρο για Όλους», δηλαδή ένα πρόγραμμα που καθιστά το θέατρο προσβάσιμο και για τους συνανθρώπους μας με ειδικές ανάγκες (εστιάζοντας στην οπτική αναπηρία).

«Η τέχνη είναι για όλους»! Με μια φράση του Μιχάλη Κακογιάννη, η κυρία Γεωργοπούλου (Υπεύθυνη καλλιτεχνικού Σχεδιασμού & Διεθνών Σχέσεων του McF) μας καλωσόρισε, τονίζοντας πως για το ίδρυμα η υλοποίηση αυτής της ιδέας συνεχίζει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο. Κατόπιν ευχαρίστησε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και την Δ.Α.ΕΜ (Ανώνυμη Αναπτυξιακή Εταιρεία Μηχανογράφησης και Επιχειρησιακών Μονάδων ΟΤΑ του Δήμου Αθηναίων), για την πολύτιμη συμβολή τους στο παρόν πρόγραμμα, δίνοντας το βήμα στον κύριο Ιωάννη Κιουβέρκη (Επίκουρος καθηγητής εξόρυξης δεδομένων και τεχνητής νοημοσύνης στις επιστήμες υγείας του Τμήματος Δημόσιας και Ενιαίας Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Διευθυντής του εργαστηρίου Μαθηματικών, Επιστήμης Υπολογιστών και Τεχνητής Νοημοσύνης), για να ξεκινήσει την παρουσίαση. Μεταξύ άλλων, ο κύριος Κιουβέρκης μας ανέφερε πως το πρόγραμμα αφορά ουσιαστικά την υλοποίηση ενός τεχνολογικού έργου που θα διευκολύνει άτομα με ειδικές ανάγκες στο να μπορούν να παρακολουθούν θέατρο.

Το έναυσμα για τη δημιουργία ενός τέτοιου έργου αφενός δόθηκε από το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου στο θέατρο και γενικότερα το δικαίωμά του σε όλα τα δρώμενα της παιδείας, αφετέρου όμως από την ευκαιρία αξιοποίησης όλης αυτής της τεχνολογικής και πληροφορικής γνώσης που μεταλαμπαδεύεται από τα ελληνικά πανεπιστήμια. Επιπροσθέτως, ο λόγος δόθηκε και στον κύριο Ματθαίο Παπαβασιλείου (Αν. Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Ε.Μ.Π., Συντονιστής του προγράμματος), όπου μέσω ενός PowerPoint μας ενημέρωσε για ένα ερευνητικό πρόγραμμα του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (2016-2017), που στόχευε στη διευκόλυνση της προσβασιμότητας των ατόμων με οπτική αναπηρία, που δυστυχώς όμως δεν κατάφερε να πραγματοποιηθεί. Παρόλα αυτά, αποτέλεσε το κίνητρο ώστε το Πολυτεχνείο να συμμετάσχει σε αυτή τη νέα προσπάθεια (σε συνεργασία με το McF και την ΔΑΕΜ). Επιπλέον, ο κύριος Παπαβασιλείου μας ενημέρωσε ότι θα αξιοποιηθούν όλες οι υπάρχουσες δομές και των τριών συμμετεχόντων, ενώ το εργαστήριο θα λειτουργήσει ως «θερμοκοιτίδα όλων των επιμέρους δράσεων, όπως η κατασκευή ενός πρωτότυπου πληροφοριακού συστήματος πλοήγησης για ευαίσθητες ομάδες πληθυσμού στο McF και η αξιοποίηση του πολιτισμικού ψηφιακού αποθέματος με την χρήση ανοικτών, διασυνδεμένων δεδομένων πολιτισμού, τεχνολογία blockchain και Τεχνητής Νοημοσύνης», όπως χαρακτηριστικά τόνισε. Επίσης, μας μίλησαν ο κύριος Γεώργιος Αποστολόπουλος (Πρόεδρος Δ.Α.ΕΜ), καθώς και ο κύριος Χάρης Ασλανίδης (Συνιδρυτής Σπουδαία Events – Digital Marketing Consultant), όπου και οι δυο επικεντρώθηκαν στο πόσο σημαντική είναι αυτή η προσπάθεια εξάλειψης κοινωνικών διακρίσεων, καθώς δίνει προσβασιμότητα στους συνανθρώπους μας με ειδικές ανάγκες σε ένα πολύτιμο αγαθό τέχνης, το θέατρο, αλλά και τους εντάσσει σε δημόσιες δραστηριότητες ως ενεργά μέλη και όχι ως παρατηρητές ενός παραγωγικού συνόλου.

Εν κατακλείδι, όλοι οι ομιλητές εστίασαν στη σπουδαιότητα αυτού του εγχειρήματος, το οποίο χαρακτηρίζεται ως σημείο τεχνολογικής τομής και θεσμικής καινοτομίας. Ένα πρωτότυπο πληροφοριακό σύστημα πλοήγησης για άτομα με προβλήματα όρασης (αλλά και ακοής). Βέβαια, παρόλη την σπουδαιότητά του, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, δεν μας επεξηγήθηκε καθόλου. Δηλαδή δεν δόθηκε καμία οδηγία στο πώς αυτό το πρωτοποριακό σύστημα θα λειτουργήσει. Γι’ αυτό κατά τη λήξη της συνέντευξης, είναι λογικό να γεννήθηκαν διάφοροι προβληματισμοί στους παρόντες ακροατές. Τότε μόνο ο κύριος Κιουβέρκης έκανε μια προσπάθεια επεξήγησης, αναφέροντας πως το πρόγραμμα θα λειτουργεί σαν ένα οπτικό μονοπάτι που θα ξεκινάει από την αρχή της αίθουσας μέχρι τη σκηνή και θα βοηθάει τους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες να βιώνουν όλη την εμπειρία του θεάτρου. Από ό,τι συμπέρανα, όσο μου το επιτρέπουν οι τεχνολογικές μου γνώσεις, θα χρησιμοποιείται και ένα GPS στο σύστημα, για το οποίο όμως ελλοχεύουν κάποια προβλήματα, καθώς το GPS λειτουργεί καλύτερα εκτός κτηρίου, ενώ είναι δύσκολος ο εντοπισμός των σκηνικών και των απρόβλεπτων παραγόντων κατά τη διάρκεια της παράστασης.

Παρόλα αυτά, το νέο αυτό εγχείρημα, αν τελικά καταφέρει να υλοποιηθεί, όντως θα αποτελέσει σημείο τεχνολογικής τομής και θεσμικής καινοτομίας και κυρίως θα προσφέρει προσβασιμότητα στα ΑΜΕΑ σε ένα πολύτιμο και αναγκαίο αγαθό, το θέατρο. Γιατί η τέχνη είναι όντως για όλους και δεν θα έπρεπε να στερείται από κανέναν!

Αναστασία Τζάνου