Θεώμενοι: Ψυχών λύτρωσις @ Θέατρο Αλκμήνη

Η Ελλάδα μας μπήκε στην ΕΟΚ το 1981. Όσοι είστε τόσο «παλαιοί» όσο εγώ – τέλος πάντων – θα θυμάστε εκείνες τις ανεκδιήγητες διαφημίσεις «Είσαι στην ΕΟΚ, μάθε για την ΕΟΚ» και ίσως και να νοσταλγείτε με αγνή αφέλεια εκείνες τις εποχές. Θυμάστε, τότε που η λογοκρισία – στα καλύτερά της εκείνη την περίοδο – έχει αλλάξει τον τίτλο της ταινίας «Είσαι στην ΕΟΚ, Πάθε για την ΕΟΚ». Επίσης το 1981, το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές και γίναμε μάρτυρες μίας κατάστασης «άλλης» στη χώρα μας. Σηκώνει πολύ νερό αυτή η κουβέντα, δεν είναι του παρόντος. Είναι όμως οι καταστάσεις. Όπως αυτή που διαδραματίζεται μπροστά μας, στη σκηνή. Σας φαίνεται άσχετος ο πρόλογος; Συγκρατείστε τον, για όταν δείτε την παράσταση.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Κάτι χρόνια πίσω λοιπόν, κοντά επτά δεκαετίες πριν, με μπούσουλα το μπάσιμο στις Ευρώπες είκοσι, σχεδόν, χρόνια μετά, δύο «τυπικές» οικογένειες ζουν στην Αθήνα. Η μία μεγαλοαστική, η άλλη… ναι… εεε… όχι και τόσο. Δυο παιδιά έχει η χήρα από τη μία, άλλα δυο παιδιά ο χήρος από την άλλη. Και η κόρη της μιανής ερωτεύεται τον γιο του αλλουνού. Στο πανεπιστήμιο, στα τελειώματα, η κοπελιά, στο μεροκάματο ο γιος. Διαφορές στις απόψεις, στις σκέψεις, στο πώς θέλουν να ζήσουν. Η κοπέλα θέλει να δουλέψει, να είναι ενεργή στην κοινωνία, να ασχοληθεί με ό,τι θέλει. Ο αγόρης είναι άλλης τεχνολογίας. Θέλει τη γυναίκα στο σπίτι. Νοικοκυρά, μητέρα, ντεκόρ όταν είναι εκείνος παρών, δούλα όταν λείπει.

Κλείνεις τα μάτια και νομίζεις ότι παρακολουθείς το Θέατρο της Δευτέρας, εκείνη την εκπληκτική σειρά στην πάλαι ποτέ κρατική τηλεόραση. Όλο το θέαμα είναι στημένο σαν σε άλλη εποχή. Το σκηνικό, η μουσική – από τον κύριο Θανάση Οικονομίδη – πριν το έμπα των ηθοποιών, οι διάλογοι, οι είσοδοι και οι έξοδοι των πρωταγωνιστών… Όλα παραπέμπουν σε μία εποχή σαράντα-φεύγα χρόνια πίσω. Με απόλυτη πειστικότητα. Βοηθούν το σπιρτόζο σκηνικό της κυρίας Λίλιαν Χατζηγεωργίου και τα εξαίρετα κοστούμια από το Σπίτι του Ηθοποιού, τα οποία επέλεξε η κυρία Φαίδρα Παπανικολάου. Βοηθά το θαυμάσιο κείμενο των κυρίων Δήμητρας Μπάσιου, Νίκου Κρίκα και Καίτης Αναστασίου. Πόσο επίκαιρο και τώρα… Δεν είναι απίστευτο; Έχουμε κάνει τεχνολογικά άλματα, έχουμε φτάσει στο σημείο να πληρώνουμε στο σούπερ μάρκετ με το τηλέφωνό μας και δεν λέμε να αφήσουμε να φύγουν από πάνω μας οι ρετσινιές του «ενδόξου» παρελθόντος.

Ένας εντυπωσιακός θίασος παρελαύνει μπροστά μας. Επτά ηθοποιοί καρατερίστες, πρωταγωνιστές, άψογοι στα καθήκοντά τους, ρυθμισμένοι να αποδώσουν σαν ομάδα, με την προσωπικότητα του καθενός να λάμπει μέσα από τους διαλόγους και τις εν γένει ερμηνείες. Θα εστιάσω απλά στον αγαπημένο μας, τον κύριο Περικλή Λιανό, ο οποίος φροντίζει να του πάει γάντι ο ρόλος του πατέρα, που σκέφτεται σοφά, τίμια και μπροστά για την εποχή του, που παραδέχεται το λάθος, που θέλει να κάνει τη διαφορά. Ο τρόπος του, η κίνησή του…

Από την άλλη πλευρά, σε έναν ρόλο κλειδί συναντάμε την επίσης αγαπημένη μας, την κυρία Ελένη Φίλιππα, η οποία υποδύεται ευφυέστατα μία γυναίκα που έχει ζήσει τη ζωή της – σχεδόν – όπως θέλει και θέλει να το εμφυσήσει αυτό στις νεότερες γενιές. Είναι τόσο ζεστή, τόσο γλυκιά, τόσο γρανιτένια – όταν πρέπει – που όλη αυτή η φυσικότητα μας καταγοητεύει. Μας αιχμαλωτίζει. Η κυρία Φαίδρα Παπανικολάου, στον ρόλο της μητέρας, είναι απολαυστική. Φωνή που πιτσάρει ψηλά, που αλλάζει τονικότητες, που δένει με το κείμενο. Ερμηνεία από τις νόρμες που υπαγορεύουν οι μεγάλοι δάσκαλοι για το θέατρο. Κίνηση πληθωρική, τρόπος κλασσικός.

Η κυρία Δήμητρα Μπάσιου και ο κύριος Αντώνης Σανιάνος, στέκονται ιδανικά ως ζεύγος που, ναι μεν είναι ερωτευμένο, αλλά οι διαφορές είναι τόσες πολλές. Φιλιώνουν, τσακώνονται, μιλούν ήπια ή με ένταση και είναι απόλυτα πειστικοί. Ωραίο φιζίκ, ωραία αντιμετώπιση των ρόλων. Πραγματικά ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις. Στην παράσταση υπάρχουν και δύο μπαλαντέρ. Ο κύριος Χρήστος Ζαχάρωφ στον ρόλο του αδελφού, ο οποίος αμφιταλαντεύεται, διαθέτει μία ευγενική ψυχή και προκόβει, ο οποίος κούμπωσε με πολύ όμορφο τρόπο στον ρόλο του και η κυρία Κωνσταντίνα Αργυροπούλου, στον ρόλο της έτερης κόρης του Λιανού, η οποία έδωσε ένα μικρό ρεσιτάλ, ως γυναίκα που περνά δύσκολα στον γάμο της. Γνήσια ερμηνεία, απόλυτα πειστική.

Το κείμενο της παράστασης είναι εμπνευσμένο από τη συλλογή διηγημάτων της Γαλάτειας Καζαντζάκη «Ο κόσμος που πεθαίνει κι ο κόσμος που έρχεται». Και ίσως εδώ να εμπεριέχεται και η φράση η επίμαχη. Η λύτρωση των ψυχών έχει αφενός να κάνει με τις αφίξεις και αφετέρου… με τις «αναχωρήσεις». Εκούσιες και ακούσιες…

Ξέρετε… Είναι από τα μεγαλύτερα δεινά της φάρας των ανθρώπων, να θεωρούν κάποιους κατώτερους, λόγω χρώματος, φύλου ή και εγώ δεν ξέρω τι. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, ακόμα υπάρχει αυτό το κουραφέξαλο. Και δεν προτίθεται να μας αφήσει. Δεν ξέρω πότε και αν θα γλυτώσουμε από τέτοιες ασχημίες, ξέρω όμως ότι αυτό το έργο, έτσι όπως το έδωσαν αυτοί οι ηθοποιοί, κάτω από τις πανέξυπνες οδηγίες του κυρίου Νίκου Κρίκα, μπορεί να λειτουργήσει σαν μπούσουλας. Φτάνει να έχουμε μάτια και αυτιά ανοιχτά. Φτάνει να ζητάμε συγγνώμη για τα λάθη μας και να το εννοούμε.

Κώστας Κούλης

Διανομή:

Περικλής Λιανός ( Παναγής), Ελένη Φίλιππα (Έλλη), Φαίδρα Παπανικολάου ( Μέλπω), Δήμητρα Μπάσιου ( Κλειώ), Αντώνης Σανιάνος ( Αλέκος), Κωνσταντίνα Αργυροπούλου (Αργυρούλα), Χρήστος Ζαχάρωφ ( Παύλος).

Σκηνοθεσία: Νίκος Κρίκας

Κείμενο: Δήμητρα Μπάσιου, Νίκος Κρίκας, Καίτη Αναστασίου

Μουσική: Θανάσης Οικονομίδης

Σκηνικά: Λίλιαν Χατζηγεωργίου

Κοστούμια – αξεσουάρ: Το σπίτι του ηθοποιού

Επιλογή κοστουμιών: Φαίδρα Παπανικολάου

Φωτισμός: Μανώλης Μπράτσης

Φωτογραφίες: Κατερίνα Αρβανίτη

Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάννα Καρακώστα

Παραγωγή: ΜΗΡΚΑ Production ( ΑΜΚΕ)

«ΨΥΧΩΝ ΛΥΤΡΩΣΙΣ»

Πληροφορίες χώρου: