Πώς θα σας φαινόταν αν από καταβολής κόσμου έκαναν κουμάντο οι γυναίκες; Θα ήταν καλύτερος ο κόσμος μας ή όχι; Ναι, ξέρω… Αποκλείεται να ήταν χειρότερος. Ακόμα και με τη θλιβερή ασχημομούρα, ακόμα και με την τεχνηέντως αναβαπτισμένη ξανθόψειρα… Αν όμως ήταν η Αντιγόνη αρχηγίνα αυτού του ντουνιά, τότε πραγματικά θα υπήρχε ελπίδα για το μέλλον.

Να ξεκινήσουμε από τα βασικά. Η «εισαγωγή» στο θέμα μας παίζει να είναι η πιο εντυπωσιακή τα τελευταία χρόνια. Όλοι οι ηθοποιοί εμφανίζονται μπροστά μας, περπατούν γοργά σε ζεύγη, διασχίζουν τη σκηνή μερικές φορές και μετά… η Αντιγόνη και η Ισμήνη προσπαθούν να κρυφτούν, ενώ ακούγονται ήχοι ελικόπτερου και αεροπλάνων. Πόλεμος προ των (επτά) πυλών. Όλο το σκηνικό θυμίζει κάτι από “One” των Metallica ή από “Another Brick In The Wall, Pt. 2” των Floyd (και όχι του άθλιου Waters), ιδίως με εκείνον τον προβολέα που «υποδύεται» το ελικόπτερο. Τρομερό μπάσιμο, με την υπογραφή του κυρίου Θέμη Μαμουλίδη, ο οποίος σκηνοθέτησε το έργο με σαφή διάθεση να τιμήσει το θεόρατο κείμενο του ακόμα πιο θεόρατου Σοφοκλή.

Παράλληλα με τις ερμηνείες, χωρίς να σταματήσει καθόλου, ακούμε τη μουσική του κυρίου Ηλία Γασπαράτου. Η οποία μουσική δεν σταμάτησε καθόλη τη διάρκεια της παράστασης. Μουσική κινηματογραφική, μπαρόκ, ψαρωτική, με κάτι από Hans Zimmer, με λυρισμό και πάθος. Πανέξυπνη κίνηση, εμφατική και φορτισμένη συναισθηματικά.

Απέναντί μας οι υποκριτές, οι οποίοι – μέρος τους – αποτελούσαν τον χορό. Δέκα ερμηνευτές, οι οποίοι απέδωσαν ένα κείμενο με τον τρόπο που έπρεπε. Χωρίς να καταφύγουν σε καινοτομίες, παρέδωσαν τους διαλόγους και τους μονολόγους με στόμφο, με δυνατή φωνή, με mid tempo εκφορά και τρόπο που μας έκανε να νομίζουμε ότι είμαστε στην Επίδαυρο και όχι στο Ηρώδειο. Απόλυτα ψαρωτικός ο κύριος Μελέτης Ηλίας, ο οποίος έχοντας σαν σύμμαχο την αγέρωχη θωριά του και το πολύπειρο τάλαντό του, έβγαλε έναν Κρέοντα «έτοιμο» να τον μισήσουμε. Και όταν ο ίδιος εκείνος άνδρας, ο πιο ισχυρός όλων στη Θήβα, μεταμορφώθηκε σε ένα «πάντσινγκ μπαγκ» της μοίρας… Η τέλεια ανατροπή συναισθηματικού στοχασμού.

Η κυρία Λένα Παπαληγούρα στον ρόλο της Αντιγόνης ήταν απόλυτα κουμπωμένη στον ρόλο της. Καθαρή άρθρωση, δυνατή εκφορά και ένα σώμα που από ατσάλινο έγινε χάρτινο. «Χρειάζομαι το τέλος, για να ελευθερωθώ». Και το τέλος δεν της χάλασε το χατίρι. Δίπλα της η κυρία Λίλα Μπακλέση, στον ρόλο της αγαπημένης της αδελφής. Σαν Ισμήνη ήταν αυτή που έπρεπε. Με χαμηλότερα ντεσιμπέλ στην εκφορά της, με εντάσεις σε σημεία, ώστε να κάνει τη διαφορά και την κατάλληλη κίνηση, έβαλε το κατακόκκινο φόρεμά της δίπλα στο κατάμαυρο της αδελφής της, ορίζοντας μία άλλη διάσταση και φέρνοντας τον Σταντάλ σε εμάς τους θεατές, μερικούς αιώνες πριν τη σύλληψή του.

Όλοι οι ηθοποιοί στάθηκαν πολύ υψηλά ερμηνευτικά και όλοι τους φρόντισαν να κάνουν το έργο να λάμψει ακόμα περισσότερο. Θα σταθώ απλά στον κύριο Μιχάλη Οικονόμου, ο οποίος υποδύθηκε τον φρουρό (φύλακα), που στάθηκε απέναντι στον Κρέοντα, προκειμένου να τον πληροφορήσει για το «έγκλημα» της Αντιγόνης. Ήταν πολύ δυνατός συναισθηματικά. Ήταν πολύ φροντισμένη η κίνησή του.

Αυτή η παράσταση έλαμψε μέσω της πανάξιας σκηνοθεσίας του κυρίου Μαμουλίδη. Ο δημιουργός είναι φανερό ότι είχε σαν στόχο του – το επαναλαμβάνω για να το τονίσω ακόμα περισσότερο – να αποδοθεί το κείμενο με την πρέπουσα προσοχή και φροντίδα. Και το πέτυχε έχοντας σαν σύμμαχό της την εκπληκτική μετάφραση της κυρίας Παναγιώτας Πανταζή. Όλα τα υπέροχα νοήματα του Σοφοκλή αναδύθηκαν με μοναδικό τρόπο. Πολλά φοβερά στη Φύση, σαν τον άνθρωπο κανένα. Η απόλυτη εξουσία προκαλεί τη μοίρα. Τα σκοτάδια που βγάζουμε στο φως. Η κατάρα του Οιδίποδα, η κατάρα της Θήβας, η εμμονή ενός ανθρώπου, που για λίγο θεώρησε πως ήταν αντάξιος των θεών και το πλήρωσε εις τη νιοστή. Με ξετρέλανε η απόδοση της πασίγνωστης φράσης «Ἔρως ἀνίκατε μάχαν», που ακούσαμε στα νέα ελληνικά, ενώ από τα ηχεία «εκτοξευόταν» το αρχαίο κείμενο. Πανδαισία!

Εννιά φορές υποκλίθηκαν στο τέλος οι ηθοποιοί! Και το κοινό χειροκροτούσε σαν να ήταν κάθε φορά η πρώτη. Νομίζω ότι σε παγκόσμια πρώτη στην ιστορία του θεάτρου, μία παράσταση τέτοιου υπόβαθρου και βεληνεκούς, δόθηκε στον κόσμο σαν Heavy Metal συναυλία. Με ένα δεκαμελές συγκρότημα που διέλυσε τα δήθεν πλάνα και τα δήθεν στάνταρτ και έδειξε τον δρόμο για κάτι άλλο. Πολλά μπράβο!

Κώστας Κούλης

Φωτογραφίες: Θωμάς Δασκαλάκης/ NDP PHOTO

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Συντελεστές
Μετάφραση Παναγιώτα Πανταζή
Σκηνοθεσία Θέμης Μουμουλίδης
Σκηνικό Μικαέλα Λιακατά
Κοστούμια Βασιλική Σύρμα
Μουσική Σταύρος Γασπαράτος
Επιμέλεια κίνησης – Χορογραφία Πατρίσια Απέργη
Φωτισμοί Νίκος Σωτηρόπουλος
Βοηθός χορογράφου Ηλίας Χατζηγεωργίου
Φωτογραφίες Ελίνα Γιουνανλή
Artwork Mike Rafail
Makeup artist Olga Faleichyk
Hair styling Θωμάς Γαλαζούλας
Επικοινωνία Ειρήνη Λαγουρού
Διεύθυνση Παραγωγής Σταμάτης Μουμουλίδης

Ερμηνεύουν: Λένα Παπαληγούρα, Μελέτης Ηλίας, Μιχάλης Οικονόμου, Θανάσης Δόβρης, Ιφιγένεια Καραμήτρου, Λίλα Μπακλέση, Λένα Μποζάκη, Γιώργος Νούσης, Βαγγέλης Σαλευρής, Ιώβη Φραγκάτου

Παραγωγή:  Εποχή Τέχνης, 5η Εποχή, Αrs Aeterna

Ώρα έναρξης: 21:00

Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά

Προπώληση:  more.com