Με αφορμή την παράσταση “ΡΙΖΕΣ ή πώς να στολίσεις τη στάμνα σου με γκλίτερ” στο Red Jasper Cabaret Theatre, είχαμε την χαρά να συνομιλήσουμε με την Κωνσταντίνα – Μαρία Σπυροπούλου, για την παράσταση και όχι μόνο. Ευχαριστούμε θερμα την Άντζυ Νομικού για την πραγματοποίηση αυτής της συνέντευξης-ποταμού.

Πώς προέκυψε η παράσταση “ΡΙΖΕΣ ή πώς να στολίσεις τη στάμνα σου με γκλίτερ”;

Η ιδέα για την παράσταση προέκυψε όταν ένας φίλος μου έστειλε το open call για το δεύτερο Φεστιβάλ Σύγχρονου Καλλιτεχνικού Καμπαρέ του Red Jasper Cabaret Theatre. Η αρχική ιδέα ήταν να μιλήσω για την drag persona μου, τη Destiny Poulos και για το πώς η Destiny έχει εξελιχθεί τα τελευταία δυο χρόνια που ασχολούμαι με το drag. Στη συνέχεια, συνειδητοποίησα πως ένα από τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν τη Destiny (και τη σύγχρονη Ελληνίδα), είναι το κομμάτι της παράδοσης, μιας και έχω καταγωγή και ανατροφή από τη Θεσσαλία, όποτε έχω το βουκολικό βίωμα. Κάπως έτσι ήρθε η ιδέα της παράστασης, αλλά ήταν πολύ ρευστή, δηλαδή διαμορφωνόταν ανάλογα με τις πληροφορίες και τις συνεντεύξεις που πήρα. Με ενδιέφερε πολύ να έρθω σε επαφή με άτομα που θα ήθελαν να μου μοιραστούν βιώματα, και προς έκπληξή μου, τα άτομα που προέκυψαν ήταν πολύ ανοιχτά στο να μιλήσουν, αλλά και εγώ ήμουν προσεκτική στον τρόπο προσέγγισης, μιας και μιλάμε για βιώματα που ίσως να μην συνδέονται μόνο με καλές αναμνήσεις.

Πόσο καιρό σου πήρε μέχρι να λάβει σάρκα και οστά;

Χρειάστηκε γύρω στους δύο μήνες, χωρίς να την τρέχω υπερβολικά. Γενικά σαν άτομο έχω διάφορες ιδέες που προκύπτουν ανά καιρούς, όσον αφορά το performing, και στις ΡΙΖΕΣ κόλλησαν πολλά μικρά performances που είχα ήδη σκεφτεί. Επειδή έχω δουλέψει όλη την παράσταση μόνη μου, υπήρχε ένα άγχος, αλλά και ταυτόχρονα μια ηρεμία ότι όλα περνάνε από το χέρι μου, οπότε ακόμα και να γίνει ένα λάθος θα αυτοσχεδιάσω. Προφανώς δεν θα υπήρχε η παράσταση με τις ποιότητες που υπάρχουν τώρα, εάν δεν μου έδιναν  συνεντεύξεις όλα αυτά τα υπέροχα πλάσματα, εννοώ τα Βλαχάκια, τα Σαρακατσανάκια και τα Καραγκουνάκια, τα οποία και τα ευχαριστώ ιδιαίτερα, αλλά και όλα τα φίλα μου που βοήθησαν σε αυτή την παρθενική μου προσπάθεια.

Πήρες  το πρώτο βραβείο του δεύτερου Φεστιβάλ Σύγχρονου Καλλιτεχνικού Καμπαρέ στο Red Jasper CabaretTheatre. Πώς αισθάνεσαι;

Αρχικά δεν είχα το βραβείο τόσο στον νου μου, πιο πολύ ήθελα να δημιουργήσω ώστε να μιλήσω για την ταυτότητα και το μόνιμο ετεροπροσδιορισμό μας από την κοινωνία και τον περίγυρο και όταν λέω περίγυρο εννοώ ακόμα και τα άτομα που μας αγαπάνε. Παρόλα αυτά, χάρηκα ιδιαίτερα, συγκινήθηκα και μαζί μου συγκινήθηκαν και τα άτομα που με νοιάζονται. Είμαι περήφανη για μένα γιατί ασχολούμαι με τις τέχνες τα τελευταία έξι χρόνια με ό,τι εφόδια έχω, οπότε ήταν πολύ σημαντικό αυτό το επίτευγμα. Μεγάλη χαρά έδωσα και στα άτομα που μου είχαν δώσει συνέντευξη, μιας και είναι πολύ σημαντικό να ακούγονται εμπειρίες όπως αυτές. Όταν η χαρά μοιράζεται γίνεται διπλή λένε, όποτε εμένα η χαρά μου δεκαπλασιάστηκε.

Είμαι και εγώ κατά το ήμισυ από τον πονεμένο θεσσαλικό κάμπο. Ποτέ όμως δεν κατάλαβα τη διαφορά Βλάχων, Καραγκούνηδων και Σαρακατσάνων, κάτι που έκανε τη γιαγιά μου πάντα έξαλλη! (γελάει)

Ποια είναι τελικά η διαφορά;

Θα πω την ατάκα πως είσαι ντιπ φλοέρας, χωρίς παρεξήγηση όμως. Εάν η γιαγιά είναι εν ζωή, πες της να μου τηλεφωνήσει για να μου πει και αυτή τα δικά της βιώματα. Υπάρχουν διαφορές μεταξύ αυτών των εθνοτικών ομάδων, άλλες πιο έντονες και αλλά λιγότερο και είσαι πολύ τυχερή, γιατί τυχαίνει να τις ξέρω. Καταρχάς, οι Καραγκούνηδες είναι ελληνικό φύλο που κατοικεί στη Θεσσαλία, κυρίως στις περιοχές του νομού Καρδίτσας και Τρικάλων. Ας πούμε ότι οι Καραγκούνηδες ήταν πιο πλουμιστοί γενικότερα, μιας και είχαν γη, ενώ οι Βλάχοι και οι Σαρακατσαναίοι ήταν κυρίως νομάδες που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία. Βέβαια υπάρχουν και οι Καραγκούνηδες της Αιτωλοακαρνανίας, αλλά προσωπικά ασχολήθηκα με φυλές της Θεσσαλίας. Οι Βλάχοι από την άλλη είναι φύλο κυρίως βαλκανικό που ως επί το πλείστον εγκαταστάθηκε σε χωριά της Ηπείρου και της Θεσσαλίας, συνήθως ορεινά. Υπάρχουν Βλάχοι Έλληνες, Αλβανοί , Βούλγαροι καθώς και Ρουμάνοι. Είναι ιδιαίτερη ομάδα μιας και είχαν και έχουν (όσο μπορούν δηλαδή να κρατήσουν) την δική τους διάλεκτο, τα βλάχικα. Τα βλάχικα για να τα μάθεις πλέον είτε θα τα μιλούν οι δικοί σου, αν έχεις καταγωγή από εκεί ή από τη Συντροφιά Βλάχων Αθήνας, που παραδίδει μαθήματα. Είναι μια κλειστή εθνοτική ομάδα με δικά τους ήθη και έθιμα, κάποια εκ των οποίων μοιάζουν με των άλλων δυο φύλων. Το έθιμο της κουλούρας για παράδειγμα, κατά το οποίο φτιάχνουν ένα αρτοσκεύασμα και το μοιράζουν στους γάμους, υπάρχει και στα τρία φύλα και το έχω βιώσει σε διάφορους  γάμους. Οι Σαρακατσαναίοι, που έχουν ομοιότητες με τους Βλάχους, είναι επίσης φύλο που το συναντάμε κυρίως σε Ελλάδα και Βουλγαρία. Ήταν νομάδες και το καλοκαίρι έμεναν στο βουνό, ενώ τον χειμώνα τον περνούσαν στον κάμπο. Οι περισσότεροι ήταν Κλέφτες επί τουρκοκρατίας. Αλλά αυτά είναι όσον αφορά τις διαφορές. Στην παράσταση μοιράζομαι κυρίως γνώσεις ατόμων που έχουν βιώσει αυτές τις ταυτότητες και θέλουν να κρατήσουν την ταυτότητα της ομάδας, αλλά με τον δικό τους τρόπο, όπως άλλωστε και εγώ που είμαι Καραγκούνα. Θέλω δηλαδή να είμαι κάτι σύγχρονο αλλά με ρίζες στο παρελθόν, γιατί αυτό με εξυπηρετεί. Αν θέλεις να μάθεις κι αλλά για τα θεσσαlickα αυτά φύλα, που δεν είναι μόνο θεσσαlickα, απλά έλα στο Red Jasper Cabaret Theatre, από Παρασκευή 6 Οκτώβρη και για έξι Παρασκευές και κάνε το δικό σου και της γιαγιάς σου το όνειρο πραγματικότητα.

Πόσο μπορούν να μας επηρεάσουν οι τοπικές ιδιοσυγκρασίες πιστεύεις;

Αρκετά μπορώ να πω, αλλά όλα έχουν να κάνουν με το τι αποδεχόμαστε και το πόσο μας επηρεάσει κάτι. Θα μιλήσω προσωπικά για μένα, που έμεινα Τρίκαλα μέχρι τα δεκαοκτώ μου, έπειτα έμεινα στον Βόλο για δύο χρόνια και τα τελευταία έξι χρόνια μένω στην Αθήνα και ταξιδεύω στο εξωτερικό ανά διαστήματα. Το ότι έχω επηρεαστεί από τον κάμπο το συνειδητοποίησα έντονα όταν ήρθα σε τριβή με το αστικό τοπίο της Αθήνας. Εδώ ξεκίνησα να τραγουδάω παραδοσιακά και να πηγαίνω σε γλέντια και με κάποιο μαγικό τρόπο να αποδέχομαι μία από τις ταυτότητές μου. Πιστεύω ότι όσο πιο γρήγορα αποδεχτούμε μία ταυτότητα, τόσο πιο γρήγορα θα αποδεχτούμε εμάς (Destiny for president). Μέχρι μια ηλικία πίστευα ότι μπατζίνα (πίτα που κάνουν στα Τρίκαλα) έχουν σε όλη την Ελλάδα, αλλά πού να ξέρουν οι πρωτευουσιάνοι από πίτες (πλάκα κάνω, έχουμε και στην Αθήνα φούρνους). Γενικά, οι αναμνήσεις που έχω από μικρή, όπως οι γεύσεις και οι ήχοι, με έχουν επηρεάσει. Συγκινούμαι όταν ακούω κλαρίνο και νταούλι και χαίρομαι γι’ αυτό το βήμα που έχω κάνει. Στον περίγυρό μου υπάρχουν άτομα που είτε έχουν συνδεθεί με τον τόπο τους είτε αποσυνδεθεί από αυτόν, κάτι που είναι απολύτως φυσιολογικό αν σκεφτείς το τραύμα που μπορεί να σου αφήσει ένας τόπος. Οπότε προσωπικά, θεωρώ πολύ σημαντικό να βλέπεις ένα μέρος με άλλα μάτια και άλλο μυαλό και αυτό για μένα δεν θα είχε επιτευχθεί εάν έμενα στα Τρίκαλα έως σήμερα. Δεν εννοώ ότι υποτιμώ την πόλη, αλλά ότι σίγουρα χρειάζεται να βγεις από μια κατάσταση για την παρατηρήσεις καλύτερα. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι τα χωριά ερημώνουν είτε γίνονται αρκετά τουριστικά, μιας και αυτή είναι η βαριά βιομηχανία, με ό,τι καλό και κακό μπορεί να προσφέρει. Το γεγονός ότι έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράζουν σπίτια στα χωριά τουρίστες, για να μένουν κυρίως το καλοκαίρι, θεωρώ ότι δεν θα έπρεπε να μας αφήνει αδιάφορους. Οπότε χαίρομαι που κατάφερα να έρθω σε επαφή με τη φύση του τόπου μου, τα ακούσματα και με τους ανθρώπους που θέλω εγώ να έρθω σε επαφή. Προς το παρόν θα συνεχίσω να ανακαλύπτω αυτή την πτυχή της παράδοσης, μέχρι να μην μου κινεί άλλο το ενδιαφέρον. Όλες αυτές οι τελετουργίες και τα έθιμα με ενδιαφέρουν αρκετά, οπότε και τις εξερευνώ.

Πόσο καλό ή κακό μπορούν να επιφέρουν κοινωνίες που βρίσκονται λίγο πίσω από την εποχή που πραγματικά βιώνουμε;

Σίγουρα και καλό αλλά και κακό. Στις επαρχιακές κοινωνίες συνήθως οι άνθρωποι είναι επιφυλακτικοί, μάλλον λόγω του φόβου για το διαφορετικό και το μη συνηθισμένο. Έχει να κάνει πολύ με το πόσο αποκομμένο είναι ένα μέρος, πόσο τουριστικό και πόσο κοντά στην πόλη κτλ. Στις επαρχιακές πόλεις θα δεις μια αλληλεγγύη, γιατί αυτοί που έχεις είναι κυρίως οι γείτονες σου και το σόι σου. Αυτό μπορεί να είναι και δίκοπο μαχαίρι, μιας και εύκολα μπορούν να σου κρεμάσουν κουδούνια (ή κυπριά) με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Εγώ μια φορά τα κουδούνια τα κρέμασα μόνη μου (WORD) για να μην μπορέσει να μου τα κρεμάσει κάποιος άλλος, να με αυτοπροσδιορίσω δηλαδή. Ακόμα θα αναφερθώ και στην εγγύτητα που μπορεί να σου προσφέρει μια κλειστή κοινωνία και ίσως πιο κοντινές σχέσεις, αλλά όχι απαραίτητα ποιοτικές. Διάβασα ένα ρητό που έλεγε ότι παράδοση δεν είναι η διατήρηση της στάχτης αλλά η μεταφορά της φλόγας, οπότε εάν κρατήσουμε αυτή τη φλόγα από αυτήν την κληρονομιά που έχουμε, μπορούμε να δημιουργήσουμε πολύ ωραία πράγματα. Εν ολίγοις, το σημαντικό είναι να κρατάμε αυτό που μας εξυπηρετεί και να το κάνουμε κτήμα μας. Όλα τα άλλα να πάνε να κουμπουριαστούν, όπως λέει και ο μπαμπάς μου.

Τι είναι αυτό που σε κινεί και σε κάνει να δημιουργείς;

Πολύ πιθανόν να είναι τα στοιχεία της ΔΕΠΥ μου, αλλά σίγουρα όχι μόνο. Από μικρή έχω καταλάβει, όχι με όμορφο τρόπο, ότι είμαστε προσωρινοί στη Γη. Όποτε ένας λόγος που τρέχω να παρακολουθώ σεμινάρια, να δημιουργώ σχέσεις με όμορφα πλάσματα που με βοηθάνε να αναπτύσσομαι και να απλώνω τα κλαδιά μου όπου γουστάρω, να δημιουργώ σχέσεις και να ερωτεύομαι, έχει να κάνει σίγουρα με αυτή τη συνειδητοποίηση. Είναι λίγο μακάβριο, αλλά και ταυτόχρονα άμεσο αυτό που λέω, αλλά υπάρχουν φορές που σκέφτομαι ότι ίσως δεν θα έχω δεύτερη ευκαιρία για κάτι και αυτό σίγουρα με κινητοποιεί, αλλά μου προσφέρει απλόχερα και στρες, ένα στρες που έχω μάθει όσο μπορώ να διαχειρίζομαι και να με φροντίζω. Σίγουρα είναι και δημιουργικό, αλλά αυτό έχει να κάνει με το πόσο το αφήνω να με επηρεάσει και αν με επηρεάζει πολύ, ζητάω σίγουρα βοήθεια. Θα πω ακόμη ότι η ανάγκη για εκτόνωση της ενέργειάς μου συμβάλλει στη δημιουργία, καθώς και το γεγονός ότι θέλω μονίμως να μάχομαι. Οι ΡΙΖΕΣ έχουν ένα επαναστατικό κομμάτι μέσα, μιας και εγώ το έχω, απλά κάθε πολεμάω με άλλα μέσα. Οπότε σίγουρα και η ανάγκη μου να αλλάξω λίγο τον κόσμο προς το καλύτερο, με κινεί. Βέβαια δεν ξέρω κατά πόσο το καταφέρνω, αλλά ελπίζω πως τόσο εγώ όσο και τα γύρω μου άτομα θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε για αυτή την ιδέα, προφανώς όσο έχουμε αντοχές.

Τι σε θυμώνει και τι σε κάνει να αγαπάς την ζωή και την κοινωνία;

Η αδιαφορία των αρχών προφανώς με θυμώνει απίστευτα και το πόσο δεν νοιάζονται, κάτι που μας το απέδειξε η διαχείριση των τελευταίων γεγονότων στην πονεμένη, όπως λες κι εσύ, Θεσσαλία. Το γεγονός ότι τόσοι  άνθρωποι βρέθηκαν από τη μια στιγμή στην άλλη σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, με ελάχιστη ή και καθόλου βοήθεια, τα λέει όλα. Σωθήκαμε μέσω της αυτοοργάνωσης και της αλληλεγγύης. Το ότι ζούμε από τύχη δεν είναι καθόλου ψέμα σε αυτή τη χώρα, αλλά το σημαντικό είναι ότι ζούμε και μπορούμε και φέρνουμε λίγο φως, έστω κι αν είμαστε μια σπασμένη… στάμνα (κέρασα spoilara για την παράσταση). Με θυμώνει γενικά η κατάχρηση εξουσίας, με θυμώνουν ομάδες ανθρώπων που φοβούνται το διαφορετικό, όπως και να λέγεται και  απλά το πολεμάνε, χωρίς να μπαίνουν καν στη διαδικασία να το γνωρίσουν και μετά να το απορρίψουν. Μια φίλη Βλάχα μου είπε ότι τότε οι ομάδες ήταν κλειστές, γιατί τους συνέδεε κυρίως η ταυτότητα της εθνοτικής τους φυλής, αλλά τώρα μας ενώνουν πολλά περισσότερα, Η παράσταση αυτή δεν θα είχε γίνει εάν δεν υπήρχε εκείνη η αλληλοβοήθεια και η αλληλεγγύη από πολύ κόσμο, ακόμα και η ψυχολογική υποστήριξη έπαιξε μεγάλο ρόλο. Οπότε αυτές οι αξίες με κάνουν να αγαπώ τη ζωή και την κοινωνία. Το ότι αυτή η κοινωνία μπορεί να σου πει τι είσαι, είναι γεγονός. Το κάνουν από την κοιλιά της μάνας μας. Αν όμως τους πεις πρώτα εσύ τι είσαι, τότε τι μπορούν να πουν; Να κάνει ένα βήμα λοιπόν η κοινωνία να ακούσει και έτσι θα την αγαπήσω λίγο παραπάνω. Και last but not least, θα με κάνει πολύ χαρούμενη να έρθει κόσμος στην παράσταση, έτσι ώστε η όλη προσπάθειά μου να έχει ένα εκτόπισμα. Ακόμα και ένα άτομο να αλλάξει κάτι στο μέσα του μετά από κάποιο ερέθισμα της παράστασης, θα είναι πολύ σημαντικό. Εάν θέλετε να κάνετε την καλή σας πράξη για τον Οκτώβριο και τον μισό Νοέμβρη, ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΥΚΑΙΡΊΑ ΣΑΣ!

Σου ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδη!

Σας ευχαριστώ! Καλοτάξιδη θα είμαι εγώ αφού τελειώσει η παράσταση. Με έχουν ζητήσει ήδη από Θεσσαλία και Κύπρο.

Μαίρη Ζαρακοβίτη

Buy tickets HERE!