Θεατρίζομαι: Τέλεση @ Studio Μαυρομιχάλη

Η παράσταση Τέλεση, βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Φώτη Δούσου, που ανεβαίνει στο φιλόξενο Studio Μαυρομιχάλη, αποτελεί ένα καθηλωτικό ψυχολογικό θρίλερ, που εισχωρεί στις πιο σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης ψυχής. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Άρης, ένας ηθοποιός που βρίσκεται στο κατώφλι της πραγματοποίησης του μεγάλου του ονείρου. Να συμμετάσχει στον “Οθέλλο” του Σαίξπηρ.

Ωστόσο, το όνειρο γρήγορα μετατρέπεται σε εφιάλτη. Ο Άρης καλείται να παίξει τον ρόλο φορώντας μια θεατρική μάσκα, κάτι που τον καθιστά παντελώς ανίκανο να ενσαρκώσει τον χαρακτήρα. Σε μια στιγμή ακραίας κρίσης και αδιεξόδου, παίρνει μια ανατριχιαστική απόφαση. Κολλάει τη μάσκα στο πρόσωπό του με ισχυρή κόλα. Αυτή η πράξη αυτοτραυματισμού και ταυτόχρονης “τερματισμού” της υποκριτικής του υπόστασης, λειτουργεί ως καταλύτης. Καθώς η μάσκα γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι του, ο ρόλος του Ιάγου – του αρχετυπικού “κακού” του Σαίξπηρ – αρχίζει να τον καταπίνει, οδηγώντας τον σε μια εφιαλτική μεταμόρφωση και αντιπαράθεση με τον ίδιο του τον εαυτό. Το έργο εξερευνά με ωμότητα τις δυνάμεις της δημιουργίας και της καταστροφής που φωλιάζουν μέσα μας, χρησιμοποιώντας το σαιξπηρικό δράμα ως τον τέλειο μεγεθυντικό φακό.

Η σκηνοθεσία της Αγγελίνας Λάτσης και του Σταύρου Μόσχη επιλέγει μια προσέγγιση που εντείνει το αίσθημα του εγκλεισμού και της ψυχικής ασφυξίας. Στη σκηνή του Studio Μαυρομιχάλη, οι ηθοποιοί κινούνται σε ένα μεταίχμιο, ανάμεσα στον “έξω” κόσμο της καθημερινότητας και στον “μέσα” κόσμο της σκηνής, όπου αναπνέουν η τέχνη και το δράμα. Αυτή η διάκριση δεν είναι απλώς χωρική, αλλά βαθιά υπαρξιακή, καθώς η Τέλεση θέτει επί τάπητος τη σύγκρουση μεταξύ της προσωπικής αλήθειας και της επιφανειακής περσόνας που καλούμαστε να φορέσουμε, είτε στη ζωή είτε στο θέατρο. Η χρήση της μάσκας ως κυριολεκτικού και μεταφορικού εργαλείου, είναι κομβική. Δεν πρόκειται απλώς για ένα σκηνικό αντικείμενο, αλλά για το ίδιο το όχημα της αλλοίωσης της προσωπικότητας του Άρη. Η παράσταση τονίζει πώς όταν προσπαθούμε να “τελέσουμε” έναν ρόλο με κάθε κόστος, αγνοώντας την εσωτερική μας αλήθεια, η καταστροφή είναι αναπόφευκτη. Η έλλειψη προσοχής στον ίδιο μας τον εαυτό, η βίαιη επιβολή ενός προτύπου, οδηγεί στην αυτoτραυματισμό και στην επικράτηση της σκοτεινής πλευράς – του Ιάγου – που συμβολίζει την καταστροφική δύναμη.

Το κείμενο, μέσα από τη διασκευή της Αγγελίνας Λάτση και του Μπάμπη Συμεωνίδη, είναι σφιχτό και υποβλητικό, ενώ η αναφορά στον “Οθέλλο” δεν είναι τυχαία. Η ιστορία αυτή του Σαίξπηρ, τούτη η ιστορία ζήλιας και καταστροφής, καθρεφτίζει την πορεία του Άρη, καθώς και οι δύο άνδρες διαβαίνουν το κατώφλι του εκμηδενισμού, παρασυρμένοι από μια σκοτεινή μορφή (ο Άρης από τον Ιάγο, ο Οθέλλος από τον φίλο-Ιάγο).

Οι ηθοποιοί (Άχμεντ Αμπντελαζίζ, Αγγελίνα Λάτση, Σάντυ Μακροπούλου, Μελισσάνθη Μαυρίδου, Μπάμπης Συμεωνίδης) κινούνται με ένταση και συνέπεια μέσα στο δυστοπικό αυτό πλαίσιο. Η σκηνική τους παρουσία είναι δυναμική, αποδίδοντας την ψυχολογική πίεση και την κρίση του κεντρικού ήρωα. Η ομαδική δουλειά φαίνεται να είναι το αντίβαρο στην ατομική κατάρρευση, με το καστ να δημιουργεί ένα κλίμα κλιμακούμενης αγωνίας. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στους φωτισμούς του Θωμά Οικονομάκου, που συμβάλλουν στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας μυστηρίου και ψυχικής δυσφορίας, υπογραμμίζοντας τις σκιές του υποσυνείδητου.

Η “Τέλεση” δεν είναι μια εύκολη παράσταση. Είναι μια τολμηρή, βαθιά βουτιά στον κόσμο του ηθοποιού, ο οποίος, στην προσπάθειά του να φέρει σε πέρας έναν ρόλο, κινδυνεύει να χάσει την ψυχή του. Το Studio Μαυρομιχάλη φιλοξενεί ένα έργο που θέτει κρίσιμα ερωτήματα για την αλήθεια και το ψέμα, τη δημιουργία και τον αυτοτραυματισμό. Φεύγοντας από το θέατρο, ο θεατής μένει με μια αίσθηση ανασφάλειας και την επιτακτική ανάγκη να αναρωτηθεί. Ποιοι ρόλοι και ποιες μάσκες έχουμε κολλήσει κι εμείς πάνω μας, στην καθημερινότητά μας, με κίνδυνο να μας καταπιούν;

Βαγγέλης Φαρρής

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.