Δώδεκα @ Θέατρο Δρόμος

“Οι Τελευταίες Ώρες του Roger Casement”, του Παναγιώτη Πετρόπουλου.

Ο χρόνος πάντα είναι σχετικός. Κάποιες φορές περνάει γρήγορα, κάποιες αργά. Ανάλογα την περίσταση, ανάλογα την κατάσταση. Ο χρόνος είναι αυτός που χαρακτηρίζει και αυτή την παράσταση. Δώδεκα ώρες. Πολλές; Ανάλογα… Χωράνε άραγε την ιστορία της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Ο Roger Casement βρίσκεται σε ένα κελί φυλακής, καταδικασμένος και περιμένει την ετυμηγορία. Τελικά θα εφαρμοστεί η θανατική ποινή. Σε δώδεκα ώρες από τώρα δεν θα ζει πια. Στο όνειρό του έρχεται η μητέρα του και του αναφέρει ότι τον περιμένει. Είναι και ο μπαμπάς του μαζί της και τον περιμένουν. Του ζητάει να μην φοβάται. Είναι πολύ ωραία εκεί.

Από τις τελευταίες του επιθυμίες είναι να μιλήσει με τον εφημέριο της φυλακής, για να πει την ιστορία του. Να αναφέρει όσα έζησε και για όσα κατηγορείται. Να τον ακούσει κάποιος ακόμα, που τελικά θα ξέρει όλη την αλήθεια της ιστορίας. Εργάστηκε ως σύμβουλος για τη βρετανική κυβέρνηση στο Κονγκό και σκοπός του ήταν να καταγράψει την πραγματικότητα που λάμβανε χώρα εκεί. Αυτό που αντίκρυσε ήταν η απόλυτη απουσία κάθε σεβασμού στην ανθρώπινη ύπαρξη. Συνθήκες εξαθλίωσης και απόλυτης εκμετάλλευσης για την εξόρυξη καουτσούκ και άλλων πρώτων υλών. Άνθρωποι χωρίς φαγητό, εξαντλητικά πολλές ώρες και απίστευτη χρήση βίας για ακόμα μεγαλύτερη παραγωγικότητα. Ακρωτηριασμοί και ξύλο ανάλογα με τις ορέξεις του κάθε αφεντικού. Και όλα αυτά με τις ευλογίες της Ευρώπης, που έδωσε την κυριαρχία της περιοχής στον βασιλιά Λεοπόλδο ΙΙ του Βελγίου να εκμεταλλευτεί την περιοχή, με σκοπό την βελτίωση της ζωής των ανθρώπων εκεί και την αποτίναξη από τον παγανισμό και τη βαρβαρότητα.

Μέσα σε αυτή τη βαρβαρότητα, ο ίδιος θα βρεθεί να χρειαστεί την ανάγκη της ανθρώπινης συντροφιάς. Θα συνευρεθεί με διάφορους άνδρες και τελικά θα ερωτευτεί έναν. Θα νοιώθει όμορφα. Και αυτό θα το καταγράψει στο προσωπικό του ημερολόγιο. Ακόμα και αυτός ο έρωτας όμως δεν θα είναι πραγματικός. Θα είναι ένα στημένο παιχνίδι, για να τον παρακολουθεί η κυβέρνηση.

Στην αναφορά που θα συντάξει, θα περιγράψει την κατάσταση που έζησε με κάθε λεπτομέρεια. Θα πει την αλήθεια, όπως τη βίωσε και όπως ήταν. Κανένας σεβασμός και καμία σημασία στην ίδια τη ζωή. Στόχος μόνο η μεγαλύτερη παραγωγή και το κέρδος.

Σχόλιο: Μαίρη Ζαρακοβίτη

Είναι ανατριχιαστικό αυτό που βλέπεις να διαδραματίζεται μπροστά σου. Πώς είναι δυνατόν οι προτιμήσεις ενός ανθρώπου, που δεν έβλαψε κανέναν, να γίνονται η αφορμή για μια στυγερή δολοφονία, γιατί περί δολοφονίας πρόκειται όταν επιβάλλεται για τέτοιους λόγους η θανατική ποινή. Δεν μπορώ να το εκλάβω αλλιώς. Ο Νίκος Πανόπουλος χειρίζεται με ευαισθησία τον ρόλο. Μέσα από μια πολυεστιακή ματιά ενσαρκώνει με τρομερό πάθος τον Ρότζερ Κέισμεντ. Φέρνει τον χαρακτήρα κοντά στον θεατή, δείχνει τη γήινη και ρομαντική υπόστασή του. Το τρέμουλο στη φωνή, η αγανάκτηση, η ελπίδα, η αποδοχή, αλλά και η πάλη που γίνεται μέσα του, καθρεπτίζονται σε όλο του το είναι.

Ο Γιάννης Αποστολίδης, που υποδύεται τον Πατέρα Κάρεϊ, έχει καταλυτικό ρόλο στην παράσταση. Εκπροσωπεί την κοινωνία και την εκκλησία. Παρόλη τη σκληρή του εμφάνιση, δείχνει να συμπονά και να κατανοεί τον μελλοθάνατο φυλακισμένο. Ο τρόπος που χειρίζεται τον ήρωά του είναι μοναδικός και καταφέρνει να σε κερδίσει.

Τα σκηνικά είναι λιτά, αλλά ο τρόπος που έχουν χρησιμοποιήσει τη σκηνή είναι ευρηματικός. Οι φεγγίτες της φυλακής και το σκοτεινό υπόβαθρο της παράστασης λειτουργούσαν κλειστοφοβικά και τέντωναν όλα τα συναισθήματά μας. Ο Εμμανουήλ Γ. Μαύρος σκηνοθέτησε τόσο γήινα και ζωντανά, που αιχμαλώτιζε τον θεατή. Αισθανόσουν ότι βρισκόσουν μέσα στο κελί και όχι «απλά να παρακολουθείς έξω από αυτό». Ακόμα και οι ήχοι του ρολογιού έφερναν ανατριχίλα στο κορμί μας, γνωρίζοντας τι επρόκειτο να συμβεί.

Οι ώρες περνάνε και ο εφημέριος ακούει την ιστορία, άλλοτε σοκαρισμένος και άλλοτε απαθής. Η ζωή του θα τελειώσει, όχι γιατί ξεσκέπασε μια τραγική και απάνθρωπη κατάσταση, αλλά γιατί οι ιστορίες που κατέγραψε στο προσωπικό του ημερολόγιο, τον χαρακτήρισαν ως «σεξουαλικά αποκλίνοντα».
Οι ώρες πέρασαν και η στιγμή έφτασε. Ήρθε η ώρα να συναντήσει τη μητέρα του και τον πατέρα του. Είναι πολύ ωραία εκεί που θα πάει να τους βρει. Μοιάζει σαν το σπίτι τους, που όταν ζούσε εκεί ήταν χαρούμενος. Τελικά οι δώδεκα ώρες ήταν αρκετές;

Μια παράσταση με δυνατά μηνύματα και πολλή ουσία. Μία παράσταση για έναν άνθρωπο που αγωνίστηκε για την αξιοπρέπεια των ιθαγενών, έναν ομοφυλόφιλο επαναστάτη Ιρλανδό, έναν ομοφυλόφιλο. Ο Νίκος Πανόπουλος και ο Γιάννης Αποστολίδης θα αποδώσουν πολύ όμορφα το ωραίο κείμενο του Παναγιώτη Πετρόπουλου, σε ένα απλό σκηνικό χωρίς περιττά στοιχεία. Θα δώσουν τη σημασία και την ένταση που χρειάζεται σε μία ιστορία αληθινή και ουσιαστική.

Καλή θέαση!
Πάρης Μακρίδης

Συγγραφέας: Παναγιώτης Πετρόπουλος
Σκηνοθεσία: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος
Β. Σκηνοθέτη: Ήρα Δαμίγου

Παίζουν: Νίκος Πανόπουλος, Γιάννης Αποστολίδης
Αφήγηση: Ήρα Δαμίγου & Σάββας Πογιατζής

Art Director – Σκηνικά: Ρένα Σανταμούρη με την RS Architecture + Design Studio
Κουστούμια: Ρένα Σανταμούρη & Μάγδα Καλορίτη
Μουσική: Allen Grey
Σχεδιασμός Φωτισμών – Φωτογράφιση: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Μουσική Επιμέλεια – Έρευνα Ιστορικών Αρχείων: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος
Post Production & Editing: Μανώλης Πετρής
Σκηνοθέτης Trailer: Εμμανουήλ Γ. Μαύρος
Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις: Ειρήνη Λαγουρού
Studio Ηχογραφήσεων: EarthView
Παραγωγή: Medea Pictures

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Ώρες & Μέρες Παραστάσεων: Κάθε Τετάρτη στις 21:00
Είδος: Βιογραφικό Δράμα / Θέατρο Ντοκουμέντο

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ
Γενική Είσοδος: €15
Μειωμένες Τιμές: €12 Φοιτητικό, ανέργων, πολυτέκνων, ΑμεΑ, 65+
Ατέλεια ΣΕΗ & ΕΕΣ: €5

Ειδικές Τιμές: €13 Για ομαδικές κρατήσεις άνω των 10 ατόμων στο τηλέφωνο 210 88 18 906 Προπώληση: viva.gr

Καταλληλότητα: Κατάλληλο
Διάρκεια Παράστασης: 80 λεπτά χωρίς διάλειμμα

Θέατρο Δρόμος (Αγ. Μελετίου 25 & Κυκλάδων, Αθήνα)
ΗΣΑΠ Σταθμός Βικτωρίας – ΜΕΤΡΟ Σταθμός Αττικής