Παρατηρώντες: Το Έργο των Δύο Χαρακτήρων @ Θέατρο Φούρνος

Είσαι τα πάντα… Αλλά γίνεσαι κομμάτια…

Τα δύο αδέλφια βρίσκονται σε ένα θλιβερό θέατρο, σε ένα κατσικοχώρι, κάπου σε κάποια χώρα. Εκείνη έχει ξεκινήσει να πίνει από νωρίς. Εκείνος είναι αγχωμένος, θέλει να πάνε όλα καλά. Θέλει να έλθει κόσμος, να πληρωθούν τα έξοδα, να συνεχίσουν παραπέρα. Σε κάποιο άλλο κατσικοχώρι. Δύο άνθρωποι στη σκηνή. Αδέλφια από γονείς που… Αδέλφια που θέλουν να… Και οι στιχομυθίες χάνουν το νόημά τους, γιατί η ζωή έχει φροντίσει να την αντιγράψει ο μύθος. Ο υπόλοιπος θίασος τους έχει παρατήσει στη μοίρα τους. Και εκείνη, η μοίρα, δεν το χάρηκε καθόλου.

Η κυρία Ιωάννα Σίσκου εισέρχεται στη σκηνή και από την πρώτη στιγμή που την ακούω να μιλά, σκέφτομαι πως διαθέτει ένα ονειρώδες σίγμα. Είναι «τόσο όσο» δασύ, είναι λεπτό και παχύ και με ξετρελαίνει. Στη συνέχεια παρατηρώ ότι κάνει την ομιλία της και τη φωνή της ό,τι θέλει. Αποδίδει σύμφωνα και φωνήεντα με έναν τρόπο που από μόνος του στέκεται σαν υπόδειγμα ορθοφωνίας πανεπιστημιακού επιπέδου. Ο κύριος Στέλιος Γιαννακός… Μία ηπιότητα που δεν έχει πάρει ακόμα βράση. Και όταν πάρει… Τότε τίποτα δεν θα είναι πιο το ίδιο. Μας περιμένει να λάβουμε τις θέσεις μας στην αίθουσα, γράφοντας και ξαναδιαβάζοντας τα γραπτά του, διορθώνοντας… και τελικά, αφού καθίσουμε, αρχίζει να διαβάζει δυνατά. Ο φόβος έχει όρια; Όταν κοιτάξεις πίσω σου και δεν δεις τίποτα και μετά πάλι… όταν προχωρήσεις δέκα βήματα και δεν τολμήσεις να γυρίσεις ξανά… Γιατί ξέρεις, γιατί είσαι βέβαιος, ότι κάτι θα δεις και αυτό το κάτι δεν θα είναι καθόλου καλό. Αντιγράφω χωρίς ντροπή τους αυτοκράτορες και προχωρώ στην ουσία της παράστασης.

Play in a play και οδηγός σε όλο τούτο ένα δύσκολο κείμενο, γραμμένο από τον υπέρτατο Τενεσί Ουίλιαμς, που μας δείχνει τον άνθρωπο, τα θέματά του, τα κολλήματά του, τις ροπές και τις εμμονές του. Τη μετάφραση συνυπογράφουν ο πρωταγωνιστής, ο κύριος Νικόλας Καλόγηρος και η κυρία Αναστασία-Ραφαέλα Κονίδη. Οι δύο ηθοποιοί, οι οποίοι δεν έχουμε ιδέα πότε υποκρίνονται και πότε είναι «εκτός», οι οποίοι έχουν μυστικά που δεν διστάζουν να βγάλουν εκτός ντουλάπας, είναι εκείνοι που κερδίζουν την παρτίδα, χάνοντάς την! Ο κύριος Γιαννακός, που έχει αναλάβει και τη σκηνοθεσία, θέτει ένα πλαίσιο με ζήλο, έχει κατά νου διάφορους διαλόγους, έχει σκάψει και σκύψει σε έργα με δύο πρωταγωνιστές, που έχουν κατακτήσει την παγκόσμια σκηνή και προσφέρει ένα θέαμα απίστευτα γλυκόπικρο. Σύμμαχός του σε αυτή την αναζήτηση, το εξαίρετο πλέγμα φωτισμών, που έχει φροντίσει η κυρία Στέβη Κουτσοθανάση.

Και εκεί που νομίζεις πως όλα τελείωσαν άδοξα… Το ζευγάρι ανασηκώνεται, ανασκουμπώνεται και κοιτά με… με κάτι που δεν κατατάσσεται, την επόμενη ημέρα. Δεν είναι αισιοδοξία, απέχει πολύ απ’ το να είναι. Ίσως κάποιοι να τη χαρακτήριζαν απαισιοδοξία με σιγαστήρα. Ίσως πάλι να τη βάφτιζαν ανθρώπινη συμπεριφορά «έξω από το κουτί». Φτάνεις μέχρι ένα σημείο που λες ότι ευχαριστιέσαι μία παράσταση και μετά σκάει αυτό το δεκαπεντάλεπτο, που νιώθεις αυτό το «Τι έγινε μόλις τώρα;» να αναδύεται και να αναδίδεται και εκεί πλέον… Τροφή για σκέψη όλο αυτό, το δίχως άλλο.

Δύο πρωταγωνιστές με δυναμική παρουσία, με άνεση και σύνεση, με βηματισμό που θα μπορούσε άνετα να θεωρηθεί καλπασμός. Το Γιν και το Γιανγκ σε νουάρ μοτίβο και περιβάλλον, με τους ηθοποιούς να κάνουν δικό τους ό,τι θα τολμούσε κάποιος τρίτος να χαρακτηρίσει σαν «ξένο» και ίσως ηλιθιωδώς. Το μπιζάρισμα κρατά για πάνω από δύο λεπτά, τα επιφωνήματα κυριαρχούν και οι δύο ηθοποιοί υποκλίνονται ξανά και ξανά. Έδωσαν πνοή σε κάτι τόσο πραγματικό, που μετατράπηκε σε κάτι τόσο σουρεάλ, μέσα σε ένα ανοιγόκλεισμα του ματιού… Ή μήπως ήταν μία υπερβατική απεικόνιση μέσα από ένα θυμικό πολλαπλών διαστάσεων; Θα πάτε, θα δείτε, θα χειροκροτήσετε, θα αναρωτηθείτε. Απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Κώστας Κούλης

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.