Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο μεγαλύτερος πολιτικός ηγέτης της νεότερης Ελλάδας. Η πολιτική του δράση προκάλεσε εντονότατα πάθη για πολλά χρόνια στην πολιτική σκηνή της χώρας (και όχι μόνο). Ένας οραματιστής αλλά και πραγματοποιός. Είναι φυσικό λοιπόν μια τέτοια ιστορική και πολιτική προσωπικότητα να έχει απασχολήσει τον ιστορικό-πολιτικό χώρο και συγχρόνως να αποτελεί πηγή έμπνευσης για αμέτρητα ιστορικά ντοκιμαντέρ, ταινίες, ιστορικά βιβλία, βιογραφίες και ούτω καθεξής. Αλλά κανείς δεν θα περίμενε να αποτελέσει το έναυσμα για την δημιουργία ενός μουσικού εγχειρήματος, μιας μάλιστα ιστορικής όπερας.

Ελευθέριος Βενιζέλος. Αυτός είναι ο τίτλος της πρωτοποριακής και ιστορικής όπερας, που φέρει την υπογραφή του συνθέτη Δημήτρη Μαραμή. Πρόκειται για ένα νέο τολμηρό οπερετικό εγχείρημα, που προσεγγίζει τον Ελευθέριο Βενιζέλο μέσα από την πολυτάραχη ιστορική περίοδο της χώρας το 1910-30. Θα παρουσιαστεί σε παγκόσμια πρώτη στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρου Ηρακλείου, υπό την μουσική διεύθυνση του αρχιμουσικού Μύρωνα Μιχαηλίδη, καθώς και σε σκηνοθεσία του διεθνούς φήμης σκηνοθέτη Guy Montavon. Επιπροσθέτως, το λιμπρέτο υπογράφει ο ποιητής Σωτήρης Τριβιζάς, τα ιστορικά στοιχεία της όπερας είναι παρμένα από τη βιογραφία «Ελευθέριος Βενιζέλος, ο άνθρωπος,ο ηγέτης» του Νικολάου Εμμ. Παππαδάκη, τα σκηνικά-κουστούμια αναλαμβάνει η Άννα Μαχαιριανάκη, ενώ τέλος η όπερα θα ανεβεί στο ΠΣΚΗ με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας Αθηνών.

Στην πρόσφατη συνέντευξη τύπου που έγινε στην Αθήνα στον Φιλολογικό Σύλλογο Παρνασσό, ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής μαζί και με άλλους παρευρισκόμενους, επεξήγησαν περαιτέρω το πρωτοποριακό αυτό μουσικό εγχείρημα και τον κόσμο που το περιτριγυρίζει. Αρχικά, ο λόγος δόθηκε στην κυρία Στέλα Καλογεράκη-Αρχοντάκη (Πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτισμού, Τουρισμού και Ανάπτυξης του Δήμου Ηρακλείου), η οποία συνοπτικά αναφέρθηκε στην πορεία του Πολιτιστικού Κέντρου Κρήτης, μια πορεία που ξεκίνησε δυναμικά ήδη από το ‘19, που ανακόπηκε όμως λόγω covid, επιστρέφοντας τώρα δριμύτερη από ποτέ. Το πώς ο λαός της Κρήτης έχει αγκαλιάσει θερμά όλη την προσπάθεια του πολιτιστικού κέντρου και πως είναι πολύ θετικό που θα πρωτοπορήσει για ακόμη μια φορά, ανεβάζοντας μια ιστορική όπερα με κεντρικό πρόσωπο τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που όντας και ο ίδιος Κρητικός προσδίδεται μια λίγο παραπάνω συναισθηματική αξία στο ανέβασμα αυτής της όπερας για το πολιτιστικό κέντρο.

Στη συνέχεια, συνοπτικά τοποθετήθηκε και ο κύριος Νίκος Παππαδάκης (Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος»). Δεν μπήκε σε μακροσκελείς λεπτομέρειες για τον πολιτικό βίο του Βενιζέλου, καθώς επρόκειτο για έναν πολιτικό ηγέτη γνωστό σε όλους για το έργο του, αλλά έδωσε μια, μη ιστορικού περιεχομένου, πληροφορία πως ο και ο ίδιος ο Βενιζέλος, πέρα από τις ηγετικές του ικανότητες, είχε και μουσικές γνώσεις. Συγκεκριμένα, τον χαρακτήρισε ως μουσικόφιλο και μάλιστα μετέφερε πως εκείνος ήταν που ίδρυσε το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης το 1914. Άρα υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ μουσικής και Βενιζέλου. Να σημειωθεί πως η συμβολή του κυρίου Παππαδάκη στη δημιουργία αυτής της όπερας είναι άκρως σημαντική, αφού μέσα από τη βιογραφία «Ελευθέριος Βενιζέλος, ο άνθρωπος, ο ηγέτης» αντλήθηκαν οι απαραίτητες ιστορικές πληροφορίες για τον Χωροχρόνο, που θα διεξαχθεί η όπερα, αλλά και οι αρχικοί στίχοι του έργου (πριν προχωρήσει ο κύριος Τριβιζάς στη μελοποίηση τους). Κατόπιν, το βήμα δόθηκε στον κύριο Μιχαηλίδη (καλλιτεχνικός διευθυντής του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου).

O κύριος Μιχαηλίδης, ερωτηθείς για το πώς αποφάσισε να πάρει το ρίσκο να ανεβάσει ένα τέτοιο πρωτοποριακό έργο, απάντησε πως η μουσική γλώσσα του κυρίου Μαραμή είναι σύγχρονη, σέβεται την παράδοση, έχει βάθος στην ιστορική και στη μουσική της σκέψη και το κυριότερο, αρέσει στον ακροατή. Οπότε αυτά τα στοιχεία ήταν αρκετά για να πειστεί ο ίδιος και να τολμήσει το ανέβασμα ενός τέτοιου έργου. Επιπλέον, αναφέρει πως η παράσταση επρόκειτο να λάβει θέση για ένα πλήρες αλλά και σύνθετο μουσικό ανέβασμα και λόγω της πολυπλοκότητάς του χρειάστηκε η συμβολή πολλών ανθρώπων, τους οποίους ευχαρίστησε, μεταξύ άλλων και τον κύριο Νίκο Μαλλιάρα, ο οποίος ανέλαβε την «εύρεση» της φιλαρμονικής ορχήστρας Αθηνών. Τέλος, το λόγο πήρε ο συνθέτης της όπερας κύριος Μαραμής, ο οποίος επεξήγησε περαιτέρω το όραμά του πίσω από την όπερα. Αναφέρει πως η όπερα «Ελευθέριος Βενιζέλος» ολοκληρώνει την κριτική μουσικοθεατρική τριλογία του. Ερωτόκριτος, Καπετάν Μιχάλης, Ελευθέριος Βενιζέλος και τις αντίστοιχες φυσικά εννοιολογικές θεματικές. Τον έρωτα και το όνειρο, την ελευθερία αλλά και την επανάσταση και το όραμα, την ηγεσία, την ελπίδα.

Ο κύριος Μαραμής αναφέρει πως μπορεί να πρόκειται για μία ιστορική όπερα, αλλά το έργο εστιάζει στα συναισθήματα των ανθρώπων (κυρίως του Βενιζέλου) που βιώνουν αυτά τα κοσμοϊστορικά γεγονότα. Θα δούμε έναν Βενιζέλο, ο οποίος θα πέφτει και θα ξανασηκώνεται, σε μία μόνιμη σύγκρουση, όχι μόνο με τους πολιτικούς του αντιπάλους, αλλά και με τα συναισθήματά του. Θα εμβαθύνουμε δηλαδή στην ψυχοσύνθεσή του. Εκείνο που ενέπνευσε περισσότερο τον συνθέτη από τον Βενιζέλο, είναι το όραμα και το όνειρο που έχει (κυρίως για την επίτευξη της Μεγάλης Ελλάδας) και πως αυτό το όραμα συμπληρώνει αρμονικά την τριλογία του, η οποία ξεκινάει με ένα όραμα και τελειώνει με ένα όραμα. Το μουσικό αυτό εγχείρημα επρόκειτο για όπερα, γιατί έχει αμιγώς οπερετικές επαγγελματικές φωνές και υπάρχει ορχήστρα. Παρόλα αυτά, έχει στοιχεία ροκ όπερας, αλλά και μιούζικαλ. Η όπερα ακολουθεί αυστηρή μαθηματική δομή (κάτι που δεν πρέπει να αντιληφθεί ο θεατής), μια μουσική δομή του δεκάτου εννάτου αιώνα. Δεν υπάρχει κάποια πρόζα, τα λόγια είναι στηριζόμενα σε αληθινούς καταγεγραμμένους διαλόγους και πρώτα έγιναν γραπτά με τη βοήθεια του κύριου Παπαδάκη, ενώ ύστερα ο ποιητής κύριοςΤριβιζάς ανέλαβε το πεζό να το κάνει στίχο. Η όπερα αυτή είναι ένα φωτογραφικό και κινηματογραφικό άλμπουμ, που ξεκινάει με τον θάνατο του Βενιζέλου στο Παρίσι, ενώ η αμέσως επόμενη σκηνή είναι η πρώτη του ομιλία στην Κρήτη.

Τέλος, ο κύριος Μαραμής έκανε και μία εισαγωγή στους ερμηνευτές του έργου (στον κύριο Άγγελο Χονδρογιάννη, που κάνει το ντεμπούτο του, ως Ελευθέριος Βενιζέλος, στον κύριο Αντώνη Κορωναίο, που ερμηνεύει τον Κωσταντίνο Α’ και τον Κεμάλ Ατατούρκ, στην κυρία Μαρία Κόκκα που ερμηνεύει τις δύο γυναίκες του Βενιζέλου και στην κυρία Αγγελική Καθάριου, που ερμηνεύει την Πηνελόπη Δέλτα), οι οποίοι στο τέλος της συνέντευξης μας έδωσαν ένα μουσικό δείγμα της όπερας. Συγκεκριμένα, ακούσαμε την άρια, στην οποία βλέπουμε την αντίδραση του Βενιζέλου από τη συνθήκη των Σεβρών, αλλά και ένα απόσπασμα από το κουαρτέτο της συζήτησης μεταξύ του Βενιζέλου, του Κωσταντίνου Α’, της Πηνελόπης Δέλτα και της συζύγου του Βενιζέλου.

Αναστασία Τζάνου

Συντελεστές:
Σύνθεση-Δραματουργία-Έρευνα: Δημήτρης Μαραμής
Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης
Λιμπρέτο: Σωτήρης Τριβιζάς
Σκηνοθεσία – Φωτισμοί: Guy Montavon
Σκηνικά-Κοστούμια: Άννα Μαχαιριανάκη
Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών
Χορωδιακό Σύνολο Ηρακλείου
Διεύθυνση χορωδίας: Γιάννης Κιαγιαδάκης

Ιστορικός Σύμβουλος: Νικόλαος Εμμ. Παπαδάκης (Παπαδής)

Ερμηνευτές:
Άγγελος Χονδρογιάννης: Ελευθέριος Βενιζέλος
Αντώνης Κορωναίος: Κωνσταντίνος Α’, Κεμάλ Ατατούρκ
Μαρία Κόκκα: Έλενα Σκυλίτση, Μαρία Κατελούζου
Αγγελική Καθαρίου: Πηνελόπη Δέλτα

Προπώληση Εισιτηρίων
Η προπώληση των εισιτηρίων, αξίας 30, 22 και 15€ (γενική είσοδος) και 12 και 8€ (άνεργοι, ΑμεΑ, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι, νέοι έως 25 ετών) ξεκίνησε και το κοινό μπο-ρεί να τα προμηθευτεί από:

? Το Βιβλιοπωλείο Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης (Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο: 09:00 – 15:00 και Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 09:00 – 14:00 & 17:30 – 21:00, τηλ. 2813409247)

? Την ticketservices.gr, από εδώ:
? Το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, πριν την έναρξη κάθε εκδήλωσης

Πακέτο εισιτηρίων
Από την καλλιτεχνική περίοδο 2022/23, το ΠΣΚΗ δίνει την δυνατότητα στους θεατές να προμηθευτούν συνδρομητικά πακέτα εισιτηρίων, επωφελούμενοι έκπτωσης έως και 20% επί των αρχικών τιμών. Τα συνδρομητικά πακέτα και τις εκπτώσεις αναλυτι-κά, μπορείτε να τα δείτε ακολουθώντας τον σύνδεσμο:

Παρέχεται η δυνατότητα χρήσης του ιδιωτικού χώρου στάθμευσης του ΠΣΚΗ κατά τη διάρκεια των παραστάσεων και μόνο, με την επίδειξη του εισιτηρίου.

Δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα της καλλιτεχνικής περιόδου 2022/23, εδώ: https://www.cccc.gr/gr/events

· Επίσημος Χορηγός Αερομεταφορών: AEGEAN Airlines
· Επίσημος Χορηγός Φιλοξενίας: Metaxa Hospitality Group | Economou Hotels | Karatarakis Hotels & Restaurants
· Επίσημος Χορηγός Οδικών Μεταφορών: Union Coach Services
· Επίσημος Χορηγός Ακτοπλοϊκών Μεταφορών: Minoan Lines
· Επίσημος Χορηγός Πιστοποιήσεων: TUV AUSTRIA
· Επίσημος Χορηγός Εκπαίδευσης: ΙΕΚ ΑΚΜΗ
· Χορηγός επικοινωνίας ΕΡΤ3 | ΕΡΑ Ηρακλείου | ΕΡΑ Χανίων