Παρατηρώντες: Αναφορά στο Γκρέκο @ Θέατρο ΤΟΠΟΣ ΑΛΛΟύ

Η Αναφορά στον Γκρέκο είναι το τελευταίο έργο του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη. Ο Καζαντζάκης επικαλείται τον αναγεννησιακό Έλληνα ζωγράφο Δομίνικο Θεοτοκόπουλο (γνωστό στη Δύση ως El Greco), τον οποίο αποκαλεί «παππού», θέλοντας να τονίσει τη βαθιά πνευματική και συμβολική τους συγγένεια, καθώς και τη μεταξύ τους σύνδεση, μέσω της κοινής Κρητικής καταγωγής. Μέσα από αυτή την «αναφορά» πραγματοποιεί μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση της ζωής του και του εσωτερικού του ταξιδιού στην αναζήτηση του Θεού, όπως εκείνος τον αντιλαμβανόταν.

«Ο ανήφορος οδηγεί στον Θεό… όχι ο κατήφορος». Μια από τις βασικές του πεποιθήσεις είναι πως κάθε άνθρωπος έχει το «φως» μέσα του, δηλαδή τον Θεό.

Στην παράσταση πρωταγωνιστεί ο Τάκης Χρυσικάκος (είναι και ο σκηνοθέτης της), ο οποίος ενσαρκώνει τον Νίκο Καζαντζάκη, ενώ παράλληλα δίνει ζωή σε πρόσωπα από το έργο του, συνομιλώντας με τους εμβληματικούς ήρωές του. Τον Καπετάν Μιχάλη, τον Αλέξη Ζορμπά, τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και την Ωραία Ελένη του Ομήρου.

Μέσα από τις εξομολογήσεις του συγγραφέα προς τον «παππού» του, Ελ Γκρέκο, αναδεικνύεται το ανυπόταχτο πνεύμα του Καζαντζάκη, καθώς και το μεγαλείο της Ελλάδας, όπως το βίωσε και το αποτύπωσε στα έργα του. Η ερμηνεία του Τάκη Χρυσικάκου είναι συγκλονιστική. Βαθιά συγκινητική, γεμάτη ένταση και συναισθηματική φόρτιση, άξια του μεγάλου αυτού χαρακτήρα.

Σημαντικό κομμάτι του έργου αποτελεί η αναφορά στη μητέρα του, την οποία αγαπούσε ιδιαίτερα και έλεγε πως δεν την είχε δει ποτέ να γελάει, παρά μόνο να χαμογελά. Ο πατέρας του, ο Καπετάν Μιχάλης, ήταν ένας σκληρός άνδρας με ιδιόμορφη σχέση με τους παπάδες, όπως αποκαλύπτει ο ίδιος ο συγγραφέας.

Ένα άλλο κεντρικό πρόσωπο είναι ο Αλέξης Ζορμπάς, στενός του φίλος, με τον οποίο περνούσε ατελείωτες ώρες σε βαθιές συζητήσεις, ανακαλύπτοντας νέους κόσμους. Ο θάνατος του Ζορμπά συγκλόνισε τον Καζαντζάκη, που κατέρρευσε στο άκουσμα της θλιβερής αυτής είδησης.

Ειδική αναφορά γίνεται στην Ωραία Ελένη του Ομήρου, καθώς μέσα από τον Όμηρο, η γυναίκα απέκτησε «φωνή».

Καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, η ζωή του συγγραφέα ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του θεατή, αποκαλύπτοντας τις εσωτερικές του συγκρούσεις και την αέναη αναζήτηση του φωτός.

Το σκηνικό είναι λιτό, αντανακλώντας την απλότητα που χαρακτήριζε τον ίδιο τον Καζαντζάκη. Ένα τραπέζι, μια λάμπα και μερικά βιβλία, στοιχεία που συνόδευαν τη ζωή και το έργο του. Στην παράσταση προβάλλονται παράλληλα φωτογραφίες του συγγραφέα από την παιδική του ηλικία μέχρι το τέλος της ζωής του, προσθέτοντας μια έντονα βιωματική διάσταση.

Η κινησιολογία στο έργο ζωντανεύει κάθε επεισόδιο της ζωής του συγγραφέα, καθιστώντας τις περιγραφές του ακόμα πιο έντονες και αληθινές.

Τη μουσική επιμέλεια ανέλαβε ο Δημήτρης Χαΐνης Αποστολάκης, ο οποίος επέλεξε τραγούδια του Νίκου Ξυλούρη, δημιουργώντας μια μαγική και συγκινητική ατμόσφαιρα.

Το έργο κορυφώνεται με την πολυπόθητη επιφοίτηση του Καζαντζάκη, την υπέρβαση όλων των αμφιβολιών και συγκρούσεων, την τελική κατάληξή του στο φως.

Ανθή Κωστοπούλου

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Θεατρική προσαρμογή – σκηνοθεσία-εικαστικά: Τάκης Χρυσικάκος

Συνεργάτης – σκηνοθέτης: Εμμανουέλα Αλεξίου

Επιλογές τραγουδιών: Χαϊνης Δημήτρης Αποστολάκης

Ημέρες και ώρες παραστάσεων:

Σάββατο 20:30

Κυριακή 20:30

Προπώληση εισιτηρίων:

https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/anafora-sto-gkreko-tou-n-kazantzaki

Τιμές εισιτηρίων:

Γενική είσοδος: 15 ευρώ

Άνω των 65 και άνεργοι: 12 ευρώ

Φοιτητικό και κάτω των 25: 10 ευρώ