Έντα Γκάμπλερ @ BIOS

Υπάρχουν παραστάσεις που σε μαγνητίζουν. Θες η ιστορία; Θες ο τρόπος που αποδίδουν οι ηθοποιοί στους ρόλους; Θες η σκηνοθεσία που αναδεικνύει μια παράσταση και δεν τη χαντακώνει εις το όνομα του πειραματικού; Πολλά μπορούν να συμβάλλουν σε μια παράσταση ώστε να είναι επιτυχημένη. Το σύνολο μιας εξαιρετικής δουλειάς, οι άνθρωποι, οι ιδέες.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Μπαίνοντας στο χώρο του Bios παρατήρησα πως οι ηθοποιοί ήταν ήδη στημένοι στη σκηνή. Σαν σκιές που ξεπηδούσαν από το λίγο φως του σκοταδιού. Περίμεναν τη στιγμή που θα χτυπούσε το τρίτο κουδούνι για να ξεδιπλώσουν την ιστορία τους. Η Έντα (Τζούλη Σούμα) και ο Γιόργκεν (Δημήτρης Γεωργαλάς) γυρνούν από το πολύμηνο ταξίδι του μέλιτος σε ένα καινούργιο σπιτικό. Ο πρώτος άνθρωπος που τους καλωσορίζει είναι η θεία του Γιόργκεν, Τζούλια (Λένα Φραγκούλη). Η θεία λατρεύει τον ανιψιό της και στα μάτια της Έντα βλέπει τη νέα της ανιψιά. Συμπεριφέρεται με αγάπη και νοιάξιμο, παρόλο που η Έντα είναι σχετικά απότομη και ίσως εριστική μαζί της.

Η Έντα Γκάμπλερ, κόρη στρατηγού, μεγαλωμένη μέσα στον πατριαρχισμό, δείχνει σκληρή και πολλές φορές απροσπέλαστη. Η μόνες της αγάπες είναι τα όπλα του πατέρα της, οι μοντέρνες ιδέες, ο φεμινισμός στα άκρα του και οι «μόνιμες» θεωρίες της για τη ζωή και τους άλλους.

Μέσα από ένα εγωιστικό πρίσμα που κατευθύνει την καρδιά και το μυαλό της, νοιώθει έχθρα για τον άνδρα της γιατί έχει βρει τον σκοπό του στη ζωή. Γίνεται ο διάβολος ο ίδιος όταν αντικρύζει τον παλιό της γνώριμο και σύντροφο στις κραιπάλες Έιλερτ Λέβμποργκ (Βαγγέλης Παπαδάκης) να έχει στρώσει τη ζωή του, να θριαμβεύει στον εκδοτικό κόσμο και να έχει μια όμορφη σχέση με την Τέα Έλβστετ (Μαργαρίτα Βαρλάμου). Αντιμετωπίζει τους ανθρώπους σαν μαριονέτες για να σβήσει την πλήξη της και δεν σταματά πουθενά. Ακόμα και ο δικαστής Μπρακ (Νίκος Δερτιλής) γίνεται έρμαιό της, αλλά όχι για πολύ, αφού η εμμονή του για κείνη τον κάνει να φτάσει το παιχνίδι στα όριά του.

Μέχρι το τέλος παρακολουθείς την ιστορία με κομμένη την ανάσα και ακόμα και τώρα που έχουν περάσει μέρες δεν έχω κατασταλάξει αν το τέλος έφερε λύτρωση ή περισσότερα ερωτήματα. Η παράσταση συνεχίζει να ταλανίζει το μυαλό μου σε κάθε δρομάκι της ψυχοσύνθεσης των ηρώων. Τι ψάχνω; Μα να βρω τις δικές μου απαντήσεις ή να υποβάλλω τα δικά μου ερωτήματα.

Η Τζούλη Σούμα ήταν εξαιρετική στο ρόλο της Έντα Γκάμπλερ και σε πλήρη εναρμόνιση με τον Δημήτρη Γεωργαλά που υποδυόταν τον Γιόργκεν. Δύο όψεις ενός νομίσματος που κατρακυλούσε σε σκοτεινά λαγούμια ανάλογα με τη διάθεσή τους. Η Λένα Φραγκούλη, η γλυκιά και στοργική θεία με την γήινη της αύρα και την ομορφιά της ψυχής της, έφερνε σε ισορροπία την παράσταση. Ο Βαγγέλης Παπαδάκης στο ρόλο του Έιλερτ ήταν υπέροχος, σκοτεινός, ευάλωτος. Μαγνήτιζε τα βλέμματά μας ακόμα και όταν δεν έπαιζε, με τη στωικότητα που χειριζόταν τον ρόλο του. Η Μαργαρίτα Βαρλάμου στον ρόλο της Τέα ήταν συγκλονιστική. Όλα τα συναισθήματα της ηρωίδας της καθρεπτίζονταν στο πρόσωπό της. Όσο για τον Νίκο Δερτιλή ή αλλιώς δικαστή Μπακ, του πάει γάντι ο ρόλος του κακού, του χειριστικού. Ο ήρωάς του, παρόλο που στην οντότητα του είναι σκληρός και δεν σταματά σε τίποτα, είχε για εμάς την αντίθετη επίδραση. Όσο για την ευρηματική σκηνοθεσία του Δημήτρη Γεωργαλά, έχω να πω τα καλύτερα! Τίμησε το έργο, το ανέδειξε. Οι μικρές ιδιαιτερότητες του χώρου, η ακουστική, οι φωτισμοί αλλά και τα κοστούμια, έδεσαν σε μια συγκλονιστική παράσταση που μετά βίας προλαβαίνετε να απολαύσετε.

Εύχομαι να πάει και την επόμενη σεζόν, γιατί είναι μια παράσταση που αξίζει να τη δει όσος περισσότερος κόσμος γίνεται.

Καλή σας θέαση!

Μαίρη Ζαρακοβίτη