Δήμητρα Ιωάννου
Η νοσοκόμα
Εκδόσεις Ψυχογιός

Ποια είναι η σιτεμένη, μεσόκοπη και λοιπές αηδίες; Η Κατερίνα μπορεί να γεννήθηκε το 1919, αλλά βάζει κάτω κορασίδες και νεάνιδες. Στο πλοίο βρέθηκε για τον Βράχο – έτσι όπως έλεγαν την Άνδρο – και η Λεώνη, η οποία ξέρει πρόσωπα και πράγματα, αφού είναι από το νησί, πήγε να καταπιεί τη γλώσσα της. Είχε μάθει ότι επρόκειτο για μία… Κάτσε να δεις πώς το ‘λεγε η Βιολέτα, η μάνα της… Α, ναι! «Ουδεμία απειλή και ανάξια λόγου». Και κάπου εκεί δαγκώθηκε η Λεώνη. «Ετούτη εδώ και δεσπότη κολάζει»! Από τις Στενιές και τους μαυρογόνατους, στο Μπατσί και τα νερά τα γάργαρα, στο Κόρθι και στη Χώρα. Έργα και ημέρες μιας Πειραιώτισσας στην Υδρούσα… Και η γνωριμία με μία από τις ντόπιες κυρίες του βορειοκύκλαδου.

Συναρπαστική η συνάντηση; Και πού να δείτε τις λέξεις που χρησιμοποιεί η συγγραφέας για τη συνάντηση των δύο κυριών. Η νοσοκόμα, η Κατερίνα δηλαδή, φτάνει στην Άνδρο. Τούρμπο ντίζελ η κατασκευή και το σασί της, από κει και πέρα αναλαμβάνει το μυαλό, το οποίο ναι μεν πολιτογραφείται ζεν, στην ουσία όμως είναι αναλυτικό όσο δεν παίρνει. Στην Άνδρο του 1960 συμβαίνουν διάφορα, με μία παλιότερη εξαφάνιση να έχει εστιάσει στον εγκεφαλονωτιαίο της εν λόγω κυρίας. Τρεις οικογένειες πρωταγωνιστούν στο βιβλίο. Όλες τους μεγαλοαστικές. Εφοπλιστές οι από δω, γαιοκτήμονες οι από κει, σημαίνοντες οι τρίτοι.

Από τις πιο φωτογραφικές περιγραφές που έχω διαβάσει ποτέ! Ο τρόπος που γράφει η κυρία Ιωάννου είναι κατ’ ουσίαν φιλμικός και κατ’ επέκταση σελιλοϊντιακός, βγάζοντας στην επιφάνεια ένα κείμενο, το οποίο άνετα μπορεί να στηθεί για τηλεοπτική σειρά ή ταινία στη μεγάλη οθόνη. Ακόμα και οι παύσεις, οι εναλλαγές της θωριάς, η ελαφριά κίνηση των χειλιών, ο τρόπος που στέκονται τα φορέματα στα σώματα ή έτσι όπως αγκαλιάζουν τις καμπύλες. Πέρα από το γεγονός ότι η δημιουργός φωτογραφίζει με άψογο τρόπο τη δεκαετία, το νησί και τη χώρα, η πλέξη της ιστορίας γίνεται με χειρουργικό μοτίβο. Η κουβέντα ανάμεσα στις υπηρέτριες του σπιτιού της πρώτης πλούσιας οικογένειας… Θα εκπλαγείτε με την αμεσότητα, τις στιχομυθίες, το πώς κάθε πρόσωπο φεύγει από τις σελίδες και εμφανίζεται δίπλα μας, μπροστά μας, σαν πάνω στη σκηνή. Και θεατρικό θα μπορούσε να γίνει. Άνετα…

Η συγγραφέας έχει μία εξαιρετική ιστορία να μοιραστεί μαζί μας. Και το κάνει γράφοντας με τέτοιο αέρα, που πραγματικά μας εντυπωσιάζει. Είναι γεμάτη μέλι και κανέλλα η γραφή της. Μοσχομυρίζει σαν τις παλιές γειτονιές, σαν το καλάθι με τα πιροσκί, που πήγαινε πάνω-κάτω τη Γούβα και τα πιτσιρίκια έτρεχαν από πίσω του. «Με μαρμελάδα έχετε»; Και έτσι όπως έκαιγε η ζύμη και όπως τρύπαγε τα ρουθούνια η γεύση, θεωρούσες ότι όλος ο κόσμος ήταν δικός σου. Με αυτό το βιβλίο μέθυσα κατά τον ίδιο τρόπο. Τετρακόσιες τόσες σελίδες και δεν κατάλαβα για πότε καβάτζαρα και για πότε στενοχωρήθηκα που το δεξί χέρι κρατούσε με άνεση.

Η Φλωρέζα τα είχε όλα. Και μια μέρα πουφ! Το έχει πει πολύ σωστά ο ποιητής. Πραγματικά δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει. Και το βιβλίο αυτό έχει αγαπήσει τούτη τη φράση. Σας προτείνω το συγκεκριμένο ανάγνωσμα με χίλια, με όλα τα κέφια, με ό,τι μπορεί να με οπλίσει η ψηφιακή πένα μου. Θα διαβάσετε, θα καταλάβετε, μπορεί και να με θυμηθείτε. Η Δήμητρα Ιωάννου δεν έχει απλά καταφέρει να υπηρετήσει με σεβασμό την τέχνη της συγγραφής. Έχει καταφέρει να βγάλει την πιο όμορφη, την πιο ελκυστική, την πλέον σαγηνευτική πλευρά της προς τα έξω. Αυτή που μπορεί και δεσπότη να κολάσει. Καλοτάξιδο!

Κώστας Κούλης

Buy the book HERE!

Η Δήμητρα Ιωάννου σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ασχολείται επαγγελματικά με τη Σωματική Ψυχοθεραπεία και τη Βιοανάδραση. Η μελέτη των ανθρώπινων σχέσεων, συμπεριφορών και διαδράσεων ανέκαθεν τη γοήτευε, ενώ το γράψιμο είναι το μεγάλο της πάθος. Η αγάπη της για την Ελλάδα είναι ριζωμένη βαθιά, γι’ αυτό και ερευνά επίμονα τη λαογραφία και τα μυστικά κάθε γωνιάς της. Το πρώτο της μυθιστόρημα, «Κασσάνδρα – Το Μυστικό της Μάγισσας», ενθουσίασε το αναγνωστικό κοινό και από τότε έχει γράψει οκτώ ακόμη μυθιστορήματα που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. «Η Νοσοκόμα» είναι το πιο πρόσφατο βιβλίο της.