Πόσες αποχρώσεις του κίτρινου υπάρχουν; Το κίτρινο των σπαρτών, το κεχριμπάρι του μελιού, η ώχρα των χτυπητών αυγών… Αυτό είναι ένα από τα ερωτήματα που τριβελίζουν το μυαλό της πρωταγωνίστριας του διηγήματος “The Yellow Wallpaper” της Charlotte Perkins Gilman. Πρόκειται για μια γυναίκα που πάσχει από επιλόχειο κατάθλιψη και απομονώνεται ακούσια σε ένα δωμάτιο μέχρι να αναρρώσει. Συντροφιά της γίνονται τα τονωτικά που συνταγογραφεί ο ιατρός – σύζυγός της, καθώς και μια εκτυφλωτικά κίτρινη ταπετσαρία, που ανασκαλεύει μέσα της μια απροσδιόριστη ταραχή…

Παρόλο που το διήγημα της Gilman εκδόθηκε στην εκπνοή του δέκατου ένατου αιώνα, παραμένει τραγικά επίκαιρο στις μέρες μας. Η φεμινιστική λογική που το διέπει μεταφέρεται στη σκηνή με αιχμηρή ακρίβεια. Οι σκηνοθετικές επιλογές της Francesca Minutoli αναδεικνύουν γλαφυρά την ηθική πολιορκία που υφίστανται οι γυναίκες σε ζητήματα αναπαραγωγής. Μία γυναίκα οφείλει να είναι καλή μητέρα, είναι άλλωστε στη φύση της (!), ενώ οποιαδήποτε παρεκτροπή από αυτή τη φύση καταδικάζεται δίχως κανένα ελαφρυντικό. Αναδεικνύουν ωστόσο και μια σπαραχτική ανυποταγή, η οποία ορθώνεται ενάντια στην αδικία με αξιοθαύμαστη τόλμη.

Η Μαρία Μαλταμπέ ενσαρκώνει το δράμα μιας γυναίκας εγκλωβισμένης στο αγκαθωτό συρματόπλεγμα των κοινωνικών συμβάσεων. Μιας γυναίκας που αναζητά τη φωνή της, μιας γυναίκας αποπροσανατολισμένης, που σκοντάφτει διαρκώς σε συναισθήματα που αδυνατεί να μετουσιώσει σε λέξεις. Η ερμηνεία της Μαλταμπέ είναι δυνατή, ο λόγος της άλλοτε ανταριασμένος κι άλλοτε ήρεμος, σαν υπόγειο ρεύμα. Οι θεατές παρακολουθούν το μονόλογό της με προσήλωση. Διεισδύουν στον εσωτερικό της κόσμο και οικειοποιούνται σταδιακά τον πόνο της. Η ηρωίδα μας δεν έχει όνομα. Θα μπορούσε να είναι η γειτόνισσα, η φίλη, η συνάδελφος, οποιαδήποτε γυναίκα παραλύει μπροστά σε μια πραγματικότητα που δεν έχει αποτινάξει πλήρως το πατριαρχικό της πρόσωπο.

Τα σκηνικά του Βαγγέλη Αγναντόπουλου μεταμορφώνουν τον χώρο, εντείνοντας την κλειστοφοβική αίσθηση που δημιουργεί το έργο. Η κίτρινη ταπετσαρία εκτελεί, θαρρείς, χρέη συμπρωταγωνιστή. Σταδιακά μεταβάλλεται, ζωντανεύει. Η ηρωίδα χάνεται μέσα της, λες και είναι λαβύρινθος. Πασχίζει να βρει μια αρχή, ένα τέλος, να ενσταλάξει λογική στον παραλογισμό. Η ταπετσαρία μετατρέπεται σε καθρέφτη που αντανακλά τα ταραγμένα βάθη της ψυχής της. Πίσω της σαλεύουν μορφές, ένα μωσαϊκό αθώρητων υπάρξεων, που παλεύουν να σκίσουν τη φόδρα της ονειροπόλησης και να αποδράσουν…

Το έργο κορυφώνεται σε μια έκρηξη οργής. Η Μαρία Μαλταμπέ ξεδιπλώνει όλο της το ταλέντο. Η έκφρασή της τσαλακώνεται, το σώμα της τινάζεται, σα να το μαστιγώνουν… Η μουσική του Γιώργου Βαρσαμάκη φρουρεί το αλλόφρον ξέσπασμα με μελωδίες που συνεπαίρνουν. Η ηρωίδα μας επιτέλους επαναστατεί. Η ταπετσαρία κομματιάζεται, οι φιγούρες πίσω της δραπετεύουν, ο άντρας της πέφτει καταγής, η εξουσία του ανατρέπεται. Μέσα στην παράκρουση, νιώθει πιο ελεύθερη από ποτέ. Η χαρά της, άγρια και υπέροχα κίτρινη, απλώνεται στον χώρο, μαγνητίζοντας τους θεατές. Μπροστά στα μάτια τους συντελείται μια μεταμόρφωση. Η μεταμόρφωση μιας ψυχής από προϊόν συγκατάβασης κι ετεροκαθορισμού, σε τοπίο αντίστασης. 

Μυρτώ Γρηγοριάδη

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Απόδοση-θεατρική διασκευή: Μαρία Μαλταμπέ

Σκηνοθεσία: Francesca Minutoli

Ερμηνεία: Μαρία Μαλταμπέ

Μουσική: Γιώργος Βαρσαμάκης

Σκηνικά -κοστούμι: Βαγγέλης Αγναντόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη: Αλέξανδρος Μαράκης- Μπούρκας

Ηχογράφηση, επεξεργασία ήχου:Play recording studio/ Νίκος Αρκομάνης

Σχεδιασμός αφίσας: Χάρης Γεωργιάδης

Φωτογραφίες παράστασης: Ιωάννης Νικολάου/ Stelios Angelidis

Υπεύθυνη επικοινωνίας: Μαρίκα Αρβανιτοπούλου

Οργάνωση παραγωγής: Μαρία Μαλταμπέ, Francesca Minutoli

Εταιρεία παραγωγής: ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΕΧΝΗΣ

ΙNFO

📍 Θέατρο Αλκμήνη | Αλκμήνης 8-12, Κ. Πετράλωνα/ Στ. μετρό Κεραμεικός

📅 Από 2 Μαΐου | Κάθε Παρασκευή, ώρα: 21.00

Διάρκεια: 65’

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ

Online: Ticketservices

Τιμές εισιτηρίων: 13,00 € γενική είσοδος | 10,00€ μειωμένο εισιτήριο | 8,00 € ομαδικό | 7,00 € ατέλειες

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ

Ποια είναι η σκηνοθέτις Francesca Minutoli;

Η Francesca Minutoli γεννήθηκε στο Milano. Φοίτησε στη σχολή θεάτρου “VeneziaINscena” και στη σχολή υποκριτικής “Teatro Prova” στο Bergamo. Το 2005 αποφοίτησε με χρυσό μετάλλιο αξίας στην “Accademia De’ Filodrammatici” στο Milano. Παρακολούθησε πολυάριθμα σεμινάρια με διάφορους διεθνώς αναγνωρισμένους καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων: Θεόδωρος Τερζόπουλος, Μάρθα Φριντζήλα, Carmelo Rifici, Emma Dante (Ιταλία), Peter Clough (Αγγλία), Nikolaj Karpov (Ρωσία), Julie Stanzak (Γερμανία).

Στην Ιταλία υπήρξε ιδρυτικό μέλος του πολιτιστικού συλλόγου “Araucaìma Teater” του Bergamo και δασκάλα φωνητικών τεχνικών και θεατρικής εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Αρχιτεκτονικής της Venezia.

Στο ιταλικό θέατρο έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με το Teatro Studio Foce Lugano, με το Teatro Litta στο Milano, με τη Σχολή Δραματικής Τέχνης Paolo Grassi στο Milano, με το Teatro Titano στο San Marino, με το Teatro de’ Filodrammatici στο Milano. Στην Ελλάδα εργάζεται ως ηθοποιός για το Festival della Filosofia Magnia Grecia. Είναι επίσης καθηγήτρια θεάτρου στην Ιταλική Σχολή Αθηνών και στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών.

Στο ελληνικό θέατρο συνεργάστηκε ως ηθοποιός, μεταξύ άλλων, με τη Μάρθα Φριντζήλα και με τον Νίκο Χατζηπαπά. Σκηνοθέτησε την παράσταση «Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινούπολη- Μια διαδρομή» στο θέατρο Μικρό Παλλάς (2017), και την παράσταση «Καμένα λουλούδια στο παρτέρι» του Ugo Betti στο θέατρο Αλκμήνη (2023-24).

Ποια είναι η Μαρία Μαλταμπέ;

Η Μαρία Μαλταμπέ γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Πειραϊκού Συνδέσμου. Σπούδασε Παιδαγωγική στην Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Αποφοίτησε από το τμήμα «Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό» του ΕΑΠ και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη «Δημιουργική γραφή».

Σπούδασε Μονωδία στο Ωδείο Φ.Νάκας.

Στο θέατρο έχει συμμετάσχει σε παραστάσεις με έργα των: Betti, Μαριβώ, Μπρεχτ, Ευριπίδη, Αριστοφάνη, Σοφοκλή, Σαίξπηρ, Γ. Ρίτσου, Ν. Καζαντζάκη, Λ. Πετρουσέφσκαγια, Εμ.Ροΐδη, Λαμπιούτ, Μέντη, Χ. Σπηλιώτη, κ.ά.

Ιδρυτικό μέλος της επιχορηγούμενης από το Υπουργείο Πολιτισμού εταιρείας θεάτρου «Τελεία», η οποία εκπροσώπησε επίσημα την χώρα μας στο 1ο Διαβαλκανικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης , στο 8ο Διεθνές Φεστιβάλ Τεχνών Σαγκάης και στο 8ο Ελληνικό Φεστιβάλ του Σίδνεϊ.

Συνεργάστηκε με τα θέατρα: ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καλαμάτας, Θεσσαλικό Θέατρο, Θέατρο Κνωσός, Θέατρο του Νέου Κόσμου, Θέατρο Αλκμήνη, Θέατρο Αγγέλων Βήμα, Θέατρο Αργώ, Studio Μαυρομιχάλη κ.ά. Συνεργάστηκε επί σειρά ετών σε ραδιοφωνικές εκπομπές ΕΡΑ3 & ΕΡΑ5 θεάτρου και λογοτεχνίας. Είναι voice actor σε διαφημιστικά κείμενα, ντοκιμαντέρ, μεταγλωττίσεις, audio book. Είναι εκπαιδευτικός θεατρικής αγωγής και εκπαιδεύτρια ενηλίκων σε Σ.Α.Ε.Κ.