Θέλμα & Ίρις @ Θέατρο Φούρνος

Τελικά είναι ευτυχία να ΜΗΝ διαβάζεις το δελτίο Τύπου ετούτης ή εκείνης της παράστασης. Γιατί πας υποψιασμένος ότι ΔΕΝ είσαι υποψιασμένος και απολαμβάνεις την ιστορία έτι περισσότερον. Φανταστείτε ότι για τη συγκεκριμένη ιστορία δεν είχα ιδέα τι παίζει και πριν ξεκινήσω να γράφω, μπήκα στο διαδίκτυο για να είμαι σίγουρος ότι δεν σποϊλάρω την εν λόγω. Κάθεστε αναπαυτικά; Το παραμύθι μας αρχίζει.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Η Θέλμα και η Ίρις. Είναι μαζί. Ζεύγος. Σάμθινγκ οβ εν άιτεμ, που λένε και οι βάρβαροι. Αγαπιούνται και πορεύονται παρέα τα τελευταία εξακόσια-φεύγα χρόνια. Πώς είπατε; «Ναι, καλά, σε πίστεψα»; Ε, να το πιστέψετε! Γιατί οι δύο κυρίες ζουν εδώ και εξακόσια εβδομήντα δύο χρόνια, από τα οποία τα εξακόσια τριάντα έξι – αν θυμάμαι καλά – είναι μαζί. ΠΡΙΝ προλάβετε να πείτε ή να σκεφθείτε οτιδήποτε, να σας πω κι αυτό, όσον αφορά την ασυνήθιστη «αντοχή» στον χρόνο. Είναι βρικόλακες. Είδατε, βρε κουτά, πόσο απλό ήταν;

Δύο τα κρατούμενα λοιπόν. Δεν θα πεθάνουν ποτέ – αχ, μην ακούω για καρφώματα σφηνών στην καρδιά και αποκεφαλισμούς. Δεν πρόκειται για ταινία – και δεν θα γεράσουν ποτέ. Οι δύο κυρίες, όλα αυτά τα χρόνια που βρίσκονται στον πλανήτη, έχουν επιδοθεί – κλασσικά – σε σπουδές και γενικότερο διάβασμα. Όταν έχεις τόσο χρόνο, είναι δυνατό να μην το καλλιεργήσεις; Έχοντας λοιπόν υπέρ-καλλιεργήσει το είναι τους, στρέφονται σε κάποια ζητήματα, εσωτερικής φύσης και αναζήτησης. Όπως η μητρότητα. Η Ίρις θέλει να υιοθετήσουν ένα παιδί. Η Θέλμα το σκέφτεται. Μεγάλη δύναμη; Άρα και μεγάλη ευθύνη. Χρήζει πολλής κουβέντας όλο αυτό. Αλλά η Ίρις δεν θέλει να το συζητήσει ιδιαίτερα. Άσε που έχει βρει και την υποψήφια «κόρη». Και άσε που θέλει να την κάνει και εκείνη αθάνατη.

Τι κειμενάρα είναι αυτή; Μισό, μισό, το ξαναγράφω με κεφαλαία, για να κάνω τζέρτζελο. ΤΙ ΚΕΙΜΕΝΑΡΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΗ; Οι κυρίες Μαρία Παπουτσή και Ειρήνη Γαντερί, που σκέφτηκαν και έγραψαν, έχουν όχι απλά τον θαυμασμό μου… Τι να πω, εννοείται πως δηλώνω οπαδός. Εκπληκτική σκέψη, τρομερή σύλληψη και αναλόγως ανάλογα εντυπωσιακό κείμενο. Η κυρία Γαντερί μάλιστα έχει αναλάβει και τη σκηνοθεσία και καταφέρνει να φέρει το κείμενο τόσο κοντά μας και να μας παρουσιάσει μία πικρή κωμωδία τόσο ανθρώπινη, τόσο γήινη. Ποιος θέλει να ζει για πάντα; Τρεις γυναίκες δηλώνουν πως «Ναι»!

Η κυρία Αγγελική Γρηγοροπούλου υποδύεται τη Θέλμα. Πληθωρική, απίστευτα διαβασμένη – τα ‘παμε, τα ‘παμε, ναι; – και άνετη στη θεώρηση των πραγμάτων. Ζεν δηλαδή και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Εκτός κι αν – μα τον Ουίλιαμ Μπλέικ – προκύψει κάτι το οποίο δεν περίμενε κανείς. Μπορεί να βρίσκεται στο Γιβραλτάρ σε πέντε λεπτά, μπορεί όμως να κουβεντιάζει για ώρες για το θέμα της υιοθεσίας. Καλά κάνει; Εννοείται! Η ηθοποιός ήταν τόσο κλειδωμένη στον ρόλο της, που μου θύμισε μεγάλες κυρίες του θεάτρου, που θα μπορούσα να φανταστώ στον ίδιο ρόλο.

Σαν Ίρις μας παρουσιάζεται η κυρία Ίρις Κατσούλα. Σικάτη, ευγενής, τίγκα στην ανασφάλεια και έτοιμη να κάνει τη σκέψη πράξη μέσα σε έξι δευτερόλεπτα. Απόδοση άψογη και έκφανση ομοίως όμοια. Μου αρέσει πολύ το πώς έχει κάνει τα μαλλιά της, μου αρέσει το ντύσιμό της, μου αρέσει όπως χρησιμοποιεί υποκοριστικά, παρά τις αντιρρήσεις της συντρόφου της. Βγάζει και μία γλυκιά αφέλεια κατά διαστήματα… ό,τι πρέπει για τη ροή της ιστορίας.

Η κυρία Κατερίνα Αγγελίτσα υποδύεται την «κόρη». Η Αγγελική κάνει παρέα με το ζεύγος, θεωρεί αμφότερες κυρίες πολύ κουλ και πολύ κοντά της, της αρέσει να μιλάει μαζί τους συνέχεια. Η ίδια, τριάντα χρονών, ψάχνεται για τη ζωή της και το μέλλον της. Ιδανική υποψήφια για υιοθεσία, ναι; Είναι όμορφη, είναι γλυκιά, είναι μάλλον συνειδητοποιμένη… μμμ… μπα, όχι, αυτό το τελευταίο σβήστε το. Η ηθοποιός είναι εξαιρετικά κουμπωμένη στον ρόλο της και βοηθά και εκείνη στο να βγει η ιστορία προς το κοινό, έτσι όπως θα έπρεπε να βγει. Σαν μία ιστορία. Σαν ένα όμορφο παραμύθι, το οποίο όμως οφείλει να προβληματίσει. Τι δικαίωμα έχει ένας άνθρωπος πάνω στην επιλογή του μέλλοντος ενός άλλου ανθρώπου; Οι καλές προθέσεις αρκούν για ριζοσπαστικές κινήσεις και αποφάσεις;

Προτείνω αυτή την παράσταση ανεπιφύλακτα. Μιλάμε μάλλον για το πιο ξεχωριστό κείμενο της χρονιάς. Μακάρι να γινόταν και ταινία και μάλιστα υπέρ-παραγωγή. Έχω την αίσθηση πως αν μάθουν οι Αμερικανοί γι’ αυτό, το έχουν βουτήξει χθες! Και εννοείται ότι θα ήθελα να πάει και την επόμενη σεζόν. Πλησιάστε. Ποτέ άλλοτε – ούτε καν στα Τουαιλάτια – δεν ήταν τόσο υπέροχοι οι βρικόλακες.

Κώστας Κούλης