«?δικε? Σωκράτης, ο?ς μ?ν ? πόλις νομίζει θεο?ς ο? νομίζων, ?τερα δ? δαιμόνια καιν? ε?σηγούμενος· ?δικε? δ? κα? το?ς νέους διαφθείρων.

Τίμημα θάνατος.»

Στις 21 Μαΐου 399 π.Χ. ξεκίνησε η δίκη του Σωκράτη. Η βασική κατηγορία είναι ότι διαφθείρει τους νέους. Πεντακόσιοι ένας δικαστές εκλέγονται από μία βάση έξι χιλιάδων ενόρκων, για να αποφασίσουν για την τύχη του. Οι τρεις κατήγοροί του δεν πιστεύουν και πολύ ότι είναι ένοχος, θέλουν όμως να τιμωρηθεί. Οι μελετητές θεωρούν ότι το κάνουν για τους μαθητές του, επειδή «έχουν ξεφύγει», συν το γεγονός ότι η δίκη λαμβάνει χώρα μόλις πέντε χρόνια μετά την ήττα της Αθήνας στους Πελοποννησιακούς πολέμους. Πολλή κουβέντα γίνεται για τις «προϋποθέσεις» και τις «συνθήκες» κάτω από τις οποίες διεξάγεται η δίκη. Δυστυχώς, στην Ηλιαία, οι 281 από τους «δικαστές» αποφασίζουν ότι ο Σωκράτης είναι ένοχος. Ίδιο κι απαράλλαχτο με το σύστημα των ενόρκων, το πιο άθλιο δημιούργημα από καταβολής της έννοιας της δικαιοσύνης.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Ο κύριος Δήμος Αβδελιώδης παίρνει την απολογία του μεγάλου ανδρός, έτσι όπως την παρέδωσε στην αιωνιότητα ο Πλάτων με το κείμενο «Απολογία Σωκράτη» και το κάνει με τρόπο που τιμά τον πολιτισμό μας και την τέχνη του θεάτρου. Η ερμηνεία γίνεται όλη στα αρχαία ελληνικά, σύμφωνα με το πρωτότυπο, με υπέρτιτλους στα νέα ελληνικά και τα αγγλικά. Στον ρόλο του Σωκράτη συναντάμε τον κύριο Gilles Decorvet, καθηγητή του πανεπιστημίου της Γενεύης, μέγα μελετητή και μεταφραστή των αρχαίων κειμένων και – όπως είπε ο ίδιος από σκηνής, μετά το τέλος της παράστασης – αφηγητή κάθε ιστορίας. Ο ίδιος είναι πραγματικά άψογος! Ενενήντα λεπτά στη σκηνή, σχεδόν μόνος του, με ένα τεράστιο κείμενο σε μία υπέρ-περιεκτική και πανδύσκολη γλώσσα και ήταν απλά απολαυστικός. Απίστευτα ήπιος, απίστευτα περιγραφικός και απίστευτα απίστευτος, μας μετέδωσε αρτιότατα την ψυχολογία και το κλίμα της εποχής, των τεκταινομένων και της θλιβερής ετυμηγορίας.

Με ντεκόρ μία υπέροχη κλεψύδρα, δημιούργημα του κυρίου Κώστα Κοτσανά, παρακολουθούμε τις λέξεις, φράσεις και συλλογισμούς ενός από τα πιο συγκλονιστικά μυαλά όλων των εποχών.

Πολλά τα ερωτήματα για την εν λόγω δίκη, εμείς όμως θα εστιάσουμε στα της παράστασης. Ο κύριος Decorvet αποδίδει άριστα, χρησιμοποιεί μάλιστα και τα χέρια του, ελάχιστα φυσικά, μια και λέγεται ότι, επειδή ακριβώς η αρχαία ελληνική είναι απόλυτα γλαφυρή, οι Αρχαίοι Έλληνες δεν έκαναν χειρονομίες. Είναι πραγματικά υποδειγματικός ο τρόπος εκφοράς του λόγου, εναρμονισμένος με τον τύπο που έχει πλέον πατεντάρει ο κύριος Αβδελιώδης, με παύσεις και διάφορες μουσικές αξίες, οι οποίες τον κάνουν ακόμα πιο εντυπωσιακό.

Στον ρόλο του Μέλητου, του ενός από τους τρεις κατηγόρους, ο κύριος Μάρκος Παλαιός, o οποίος, για τη συγκεκριμένη ερμηνεία, υπηρέτησε με τακτ, ήταν πολύ ήπιος και εξέφερε με τον πλέον δέοντα τρόπο.

Γεμάτος ο χώρος, στον οποίο θα λειτουργήσει παράλληλα – όπως  μας είπαν – θεατρική σκηνή, γεμάτος ο Studio New Star Art Cinema, δημιούργημα του Σωκράτη Καψάσκη, έχει ένα εκπληκτικό χαρακτηριστικό. Κάθε θέση, στην πλάτη της, έχει μία μικρή ταμπέλα, με το όνομα ενός μεγάλου του πολιτισμού. Η πρώτη σειρά φιλοξενεί μεγάλους κριτικούς κινηματογράφου, οι οποίοι βοήθησαν να έχει την προώθηση που πρέπει το ελληνικό σινεμά. Ο κύριος Αβδελιώδης βραβεύτηκε μετά την παράσταση και απέκτησε και εκείνος τη δική του θέση. Η θέση Β13 θα φέρει στην πλάτη της ταμπέλα με το όνομά του. Με το καλό να δούμε σπουδαίες παραστάσεις σε αυτή την όμορφη αίθουσα, στο ξεκίνημα της Θεατρικής Σκηνής Δήμου Αβδελιώδη. Εξακόσιες εξήντα θέσεις αναμένουν.

Κώστας Κούλης

Μετάφραση, Διδασκαλία Εκφοράς και Ερμηνείας Αρχαίου Κειμένου, Σκηνοθεσία: Δήμος Αβδελιώδης
Μετάφραση υπέρτιτλων στα Αγγλικά: Αμαλία Κοντογιάννη
Κοστούμια: Αριστείδης Πατσόγλου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Στεφανία Βλάχου
Σχεδιασμός Κλεψύδρας: Κώστας Κοτσανάς
Ροή υπέρτιτλων, ήχων: Maria Campagnolo-Pothitou
Grahic Designer: Γιάννης Σταματόπουλος
ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Gilles Decorvet
ΜΕΛΗΤΟΣ: Μάρκος Παλαιός
STUDIO new star art cinema
Σταυροπούλου 33, Αθήνα, 11252 Τηλ. 2108640054 2108220008
Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2023
ώρα προσέλευσης 19:30, ώρα έναρξης 20:00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 90’
Επικοινωνία-Προβολή στα ΜΜΕ: Ανζελίκα Καψαμπέλη