Παρατηρώντες: Όσα παίρνει ο άνεμος @ Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Λευκά σκαλιά… ένα σκηνικό μινιμάλ, αλλά και τόσο γκράντε… Η σημαία του Νότου, τεράστια, άφθαρτη, εν είδη backdrop και «τελικής κουρτίνας». Και τα λευκά σκαλιά. Να δεσπόζουν. Σαν βαμβακοφυτεία, που ατενίζεις από μακριά. Ή σαν συναυλιακή σκηνή μπάντας που πουλάει εκατοντάδες εκατομμύρια δίσκων και γεμίζει αρένες. Η κυρία Ιόλη Ανδρεάδη σκηνοθετεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα όλων των εποχών. Αθάνατο το κείμενο, εκπληκτική η διασκευή (δική της και του πανταχού παρόντα Άρη Ασπρούλη) και μερικά νοήματα που θα ήταν καλό να διδάσκονται στα σχολεία πέντε φορές την εβδομάδα και άλλες τόσες – και περισσότερες – στα σπίτια.

Ο πόλεμος είναι ένας καβγάς, για να βγαίνουν τα φράγκα. Όλοι όσοι κάνουν πόλεμο λένε ότι είναι ιερός. Φυσικό είναι. Αν δεν έλεγαν ότι είναι ιερός, ποιος θα πήγαινε να πολεμήσει; Είπατε κάτι; Πέφτετε μήπως από τα σύννεφα; Δεν γνωρίζατε ότι ο πόλεμος είναι το περίφημο «αναγκαίο κακό», ε; Για μία επανεκκίνηση οικονομίας, για να βγάλουν ακόμα περισσότερα χρήματα οι ήδη εκατομμυριούχοι, για να αυξήσουν τις τιμές οι έχοντες… Και ο απλός άνθρωπος συμμετέχει και σκοτώνεται. Ένα από τα κορυφαία ρομάντζα όλων των αιώνων μετατρέπεται σε υπέρτατο αντιπολεμικό magnum opus. Και οι συντελεστές το απογειώνουν.

Η κυρία Idra Kayne στέκεται αγέρωχη στην αριστερή μεριά του σκηνικού, όπως βλέπουν οι θεατές. Απόψε δεν είναι η ντίβα της μουσικής σκηνής, δεν είναι η φουτουριστική περφόρμερ ενός hypercube της ΝASA. Απόψε υποδύεται τη Μάμμυ, την τροφό της Σκάρλετ και ξετρελαίνει με τον λόγο της και τις εκφράσεις του προσώπου της. Και όταν πια τραγουδά… Γιατί αυτή η παράσταση έχει ΚΑΙ τραγούδι. Στην άλλη πλευρά της σκηνής βρίσκεται ένας εξαίρετος μουσικός, ένας ονειρικός μπασίστας, ο κύριος Γιώργος Παλαμιώτης. Με πλήκτρα και κιθάρα, με ήχους που έχει ήδη δουλέψει και LiVE απόδοση, ο ίδιος συνοδεύει τους ηθοποιούς, οι οποίοι τραγουδούν ανάμεσα στις σκηνές του έργου. “House Of The Rising Sun”, “Whiskey In The Jar”… Μόλις μερικά από όλα όσα θα ακούσουμε. Οι Ιρλανδοί αγαπούν τη γη όσο τίποτα στον κόσμο…

Στον ρόλο του Τζέραλντ, του πατέρα δηλαδή, ο κύριος Γεράσιμος Γεννατάς. Τεράστιος πρωταγωνιστής, με τεχνική που χαζεύει. Απόψε δεν είναι μόνο ο πατέρας της Σκάρλετ. Είναι μία φιγούρα βγαλμένη από το Commedia dell’arte, ίσως ακόμα-ακόμα κι απ’ αυτό, το Alegria του Cirque du Soleil. Όταν παίζει και όταν παγώνει στο μπακράουντ… Γιατί η Ανδρεάδη έχει υιοθετήσει και αυτή την τρισδιάστατη εικόνα. Κάποιοι ηθοποιοί, στα πάνω σκαλιά, βρίσκονται «ακίνητοι», ενώ οι έτεροι συνάδελφοί τους αποδίδουν το λιμπρέτο – ας μου επιτραπεί η λέξη μόνο για τούτη την παράγραφο. Στον ρόλο της Σκάρλετ, η κυρία Λένα Παπαληγούρα, η οποία στέκεται υπερήφανα στον ρόλο της, βγάζει με άνεση την γλύκα, την πίκρα, την έπαρση και την ζοφερή λαμπρότητα της Ο’ Χάρα. Το παράστημά της είναι υπέροχο, τα ρούχα της ανά τη ροή του έργου ακόμα πιο υπέροχα και θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε πως ο κύριος Νίκος Χαρλαύτης έχει κάνει καταπληκτική δουλειά στα κοστούμια, δημιουργώντας συνθέσεις που φαντάζουν και είναι εντυπωσιακές, για όλους τους παρευρισκόμενους στη σκηνή.

Στον ρόλο της Μέλανι συναντάμε την κυρία Ιφιγένεια Καραμήτρου. Ακόμα ένα προικισμένο και πολυτάλαντο πλάσμα, που αναδίδει γλυκύτητα, ενώ δεν διστάζει να τσαλακωθεί, αν το απαιτήσουν οι περιστάσεις και το κείμενο. Ο τρόπος που απευθύνεται στους άλλους και δη στη Σκάρλετ, ο τρόπος που δείχνει την αγάπη της, ο τρόπος που ανεβοκατεβαίνει τα σκαλιά… Στον ρόλο του Ρετ Μπάτλερ ο κύριος Ορέστης Τζιόβας. Μας άρεσε όπου τον έχουμε δει. Εδώ είναι μια άλλη κατάσταση. Εδώ είναι ένας μπαλαντέρ με εκπληκτικές ατάκες και την εξωτερίκευση της απέχθειας προς τον πόλεμο, από έναν άνθρωπο που κατάφερε να πλουτίσει μέσα στις φλόγες του. «Ειλικρινά, αγαπητή μου, δεν μου καίγεται καρφί» εις τη νιοστή και ένας πρωταγωνιστής που στέκεται με άνεση παντού και πάντα.

Όλοι οι πρωταγωνιστές, όλος αυτός ο θίασος πρωταγωνιστών, είναι πραγματικά ένα μαγικό ανσάμπλ. Ο κύριος Όμηρος Πουλάκης, ο κύριος Θάνος Κόνιαρης, η κυρία Δάφνη Καμμένου, η κυρία Ελευθερία Πάλλα, καθώς και οι υπέροχες λιλιπούτειες Νάρια Αθανασοπούλου και Άνα Χριστοδούλου. Ιδίως η σκηνή με το παιδάκι και το τραγούδι του… Κάπως έτσι δημιουργούνται οι μεγάλες συγκινήσεις.

Απόλαυσα ένα έργο που στην ουσία αποτελεί χαστούκι στο πρόσωπο του ανθρώπου διαχρονικά. «Πόλεμος; Σιγά μην γίνει πόλεμος! Να μας κερδίσουν; Σιγά μην μας κερδίσουν»! Πόσες φορές δεν τα έχετε ακούσει όλα αυτά; Πόσο ανατριχιαστικά σύγχρονα φαντάζουν; Το έργο αυτό γράφτηκε πριν από ενενήντα χρόνια περίπου και εύκολα θα ισχυριζόμουν ότι μας ήλθε από το μέλλον, γιατί η Μάργκαρετ Μίτσελ, στις παρυφές του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, πήρε τον εμφύλιο και τον έκανε απειλή από τα χρόνια που είναι να ‘ρθουν. Από το αύριο δηλαδή. Και ξέρετε, έτσι; Αύριο είναι μια άλλη μέρα…

Κώστας Κούλης

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

«Όσα Παίρνει ο Άνεμος» της Μάργκαρετ Μίτσελ στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά. Το κορυφαίο αντιπολεμικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη, με ένα εξαιρετικό καστ πρωταγωνιστών. Στο ρόλο της Σκάρτελ Ο’ Χάρα η Λένα Παπαληγούρα. Ρετ Μπάτλερ ο Ορέστης Τζιόβας. Άσλεϋ ο Όμηρος Πουλάκης. Τζέραλντ ο Γεράσιμος Γεννατάς. Μέλανι η Ιφιγένεια Καραμήτρου. Μάμμυ η Idra Kayne. Τσαρλς & Φρανκ ο Θάνος Κόνιαρης. Έλλεν η Δάφνη Καμμένου. Σουέλλεν η Ελευθερία Πάλλα. Στο ρόλο της μικρής Μπόνι Μπλού η Νάρια Αθανασοπούλου και η Άνα Χριστοδούλου. Ερμηνεύει ζωντανά ο κορυφαίος Έλληνας μπασίστας Γιώργος Παλαμιώτης. Η μεγάλη ερωτική ιστορία της Μάργκαρετ Μίτσελ ζωντανεύει επί σκηνής με φόντο τον αμερικανικό εμφύλιο. Ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία όλων των εποχών, που χάρισε μια από τις πιο μνημειώδεις ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Ένα έργο για τον έρωτα, τον πόλεμο και τον σκληρό αγώνα μιας κοινωνίας να επιλέξει ανάμεσα στην ηθική και την επιβίωση. Μια πρωτότυπη διασκευή για το θέατρο, με την υπογραφή της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη, στο δέκατο έκτο θεατρικό τους έργο, η οποία επικεντρώνεται στον έρωτα, τον πόλεμο και τις ριζικές κοινωνικές ανισότητες και φέρνει το άρωμα και τις μουσικές του αμερικανικού νότου στην κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά.