6949256666 press@keysmash.gr

Το φαινόμενο Δήμος Αβδελιώδης

keysmash powered by dycode

Τον είχαμε συναντήσει λίγες ημέρες μετά τη βράβευσή του για την παράσταση «Ο Επιτάφιος Λόγος του Περικλή» με το «Κάρολος Κουν» Σκηνοθεσίας Ελληνικού Έργου και μερικές εβδομάδες πριν δούμε την «Ελένη». Ο κύριος Δήμος Αβδελιώδης, ο σπουδαίος Έλληνας δημιουργός μας είχε μιλήσει για την τέχνη του, για τον τρόπο που σκέφτεται και λειτουργεί. Ο ίδιος σημειώνει, σε αυτή τη συνέντευξή του σε μας, πως όταν ξαναγύρισε στο θέατρο, δεν ήταν πλέον ηθοποιός. Ήταν σκηνοθέτης. Άκουγε τους άλλους.

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

eleniepitafios2314

Πρόσφατα είδαμε τους εξαιρετικούς μονολόγους «Ελένη» και «Επιτάφιος Περικλή». Πάντα σε σκηνοθεσία δική του. Με δύο ηθοποιούς, οι οποίες έδωσαν πραγματικά ρεσιτάλ υποκριτικής. Στην «Ελένη», βασισμένη στο ομώνυμο έργου του μέγιστου Γιάννη Ρίτσου, η κυρία Βερόνικα Αργέντζη, εμφανίστηκε αέρινα στη σκηνή του Θεάτρου Αθηνών και ο τρόπος που εκφράστηκε αποτέλεσε από μόνος του σεμινάριο πανεπιστημιακού επιπέδου. Την έχω ξαναδεί την παράσταση, σε άλλο χώρο, με την ίδια πρωταγωνίστρια και θυμάμαι ότι είχα ξετρελαθεί με τον τρόπο που εκστόμιζε τις ατάκες της. Μα είναι δυνατόν να λέει όλα αυτά χωρίς σαρδάμ; Είναι δυνατόν να τονίζει σύμφωνα και φωνήεντα σαν να είναι μέρη μουσικού κομματιού και όχι πρότασης; Ο πρόλογος, ο οποίος έχει εκφωνηθεί από τον Δήμο Αβδελιώδη, μας είχε ιντριγκάρει ακουστικά, υπό την έννοια ότι δεν υπάκουε στους νόμους της γραμματικής. Οι αναπνοές και οι παύσεις ήταν σε άλλα σημεία. Σαν να βρίσκονταν σε παρτιτούρα. Η Βερόνικα μπήκε στον χώρο και η αφήγηση έγινε κάτι σαν τραγούδι, χωρίς να είναι τραγούδι. Συγκρατήστε το αυτό.

Δεν είναι μόνο η ομορφιά της ή το παράστημά της. Γιατί πρόκειται για μία θεά του Ολύμπου, το δίχως άλλο. Είναι η αντίληψή της, η δουλειά που έχει ρίξει, η μελέτη, η καθοδήγηση και το τάλαντο. Οι λέξεις αποκτούν από μόνες τους υπόσταση. Είναι σαν γειτονικά οικόπεδα. Μπορείς να τα δεις από όλες τις πλευρές, μπορείς να πας από το ένα στο άλλο, αλλά το καθένα τους έχει τη δική του θέση. Η αντίθεση είναι καθηλωτική. Βάζεις έναν απίστευτα όμορφο άνθρωπο να υποδυθεί μία πρώην πανέμορφη γυναίκα, που πλέον είναι γριά και άσχημη. Το ρήμα αλίσκομαι κλίνεται και κάπου στον δεύτερο αόριστο συναντά το ουσιαστικό ναυς. Αυτή που φταίει που καταστράφηκαν τα πλοία. Ένα Τολκενικό μοτίβο χιλιάδες χρόνια πριν τη γέννηση του μεγάλου Άγγλου συγγραφέα. Γιατί ο Όμηρος ήταν απλά εκείνος που γέννησε τούτα τα μοτίβα.

Η Βερόνικα Αργέντζη στέκεται και κοιτάζει, μιλά και αφουγκράζεται, ολοκληρώνει και χάνεται. Τα λόγια μένουν σαν λάφυρα, οικοδομούν σκέψεις και απόψεις. Η Ελένη θα είναι πάντα εδώ. Γριά και άσχημη. Ξανά. Σκιά κάποιας που κάποτε την αποκαλούσαν την πιο όμορφη γυναίκα του κόσμου. Το στοίχημα και το ανίερο πατρονάρισμα της Αφροδίτης, γίνονται στα χέρια του Αβδελιώδη ένας εμβληματικός μονόλογος, ένα εξαιρετικό κατεβατό.

avdeliodis2314

Ο Θουκυδίδης έγραψε το έργο «Επιτάφιος Περικλή», εστιάζοντας στην ομιλία της τεράστιας και διαχρονικής αυτής προσωπικότητας, όταν είχαν ήδη οι Αθηναίοι έθαβαν τους πρώτους νεκρούς τους, εξαιτίας του Πελοποννησιακού πολέμου. Ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε μεταφράσει το έργο και ο Δήμος Αβδελιώδης του έδωσε τη μορφή του, τη μορφή που ο ίδιος γέννησε και οριοθέτησε για θεατρικές σκηνές και μονολογικές αποδώσεις. Η κυρία Ηωάννα Σπανού εμφανίζεται με έναν άλλο έκφανσης. Ναι μεν, είναι πάλι μελωδικό το μονοπάτι της, αυτή τη φορά όμως έχει μία άλλη γλωσσική προσέγγιση, ελέω μετάφρασης και διαφορετικής «εντολής πλεύσης». Εντυπωσιακή η ίδια, όμορφη, δυναμική, αναπνέει σαν σοπράνο και βγάζει από μέσα της λέξεις και φράσεις, οι οποίες συγκροτούν ένα θαυμαστό θέαμα. Ο Περικλής είχε μιλήσει, με αφορμή τις απώλειες πολέμου, για την ειρήνη. Την ειρηνική συνύπαρξη. «Δεν θέλουμε να πολεμήσουμε, είμαστε πολλοί νέοι για να πεθάνουμε». Άρπαξα μια αρμαθιά στίχων και την πετάω ολόγυρά μου. Οι ηγέτες του κόσμου δεν επιθυμούν να καταλάβουν. Τα πιόνια δεν επιθυμούν να μην επιθυμούν. Ένας φαύλος κύκλος, που μόνο άσχημα προμηνύει για τους μη έχοντες και κατέχοντες.

Ο Αβδελιώδης έχει φτιάξει ένα απίστευτο δίπολο, το οποίο έχει να κάνει με τον άνθρωπο και τη θεώρηση της μνήμης του. Οι δύο μονόλογοι δεν μπορούν να ιδωθούν και να βιωθούν σαν ένα σώμα, γιατί – απλούστατα – εστιάζουν σε διαφορετικές γαίες του ανθρώπινου νου, της ανθρώπινης ιδιοσυγκρασίας. Είναι όμως και οι δύο εξωτερικεύσεις σκέψεων για θέματα που απασχολούν τον μελλοντικό κάτοικο του διαστήματος, αν μάλιστα καταφέρει και δεν αυτοκαταστραφεί, όπως πολλοί πιστεύουν.

Το μπιζάρισμα είναι εκκωφαντικό. Οι δύο πρωταγωνίστριες εμφανίζονται μαζί και υποκλίνονται. Θα ήθελα πολύ να μείνω και να ρωτήσω χίλια πράγματα, όμως οι επόμενες στιγμές έχουν να κάνουν με όλους εκείνους που θέλουν να πουν ένα μπράβο, μία ακόμα φιλοφρόνηση και να βγάλουν φωτογραφίες με τον δημιουργό και τις δύο αψεγάδιαστες ηθοποιούς. Ο Αβδελιώδης φέρνει τη μουσική στην εκφορά του λόγου, χωρίς να είναι τραγούδι. Φέρνει τη δική του επανάσταση, την πλέον ειρηνική και πολιτισμική. Το μόνο είδος επανάστασης που έχουμε ανάγκη.

Κώστας Κούλης

Please follow and like us:
Facebook
Twitter
Youtube
Instagram
LinkedIn

0 Comments