Η παράσταση «Διάφανος Ύπνος» παρουσιάζεται στο θεάτρο Olvio. Είναι βασισμένη στο βιβλίο της Charlotte Beradt «Τα όνειρα στο Τρίτο Ράιχ» και σε αυτό το έργο παρακολουθούμε την πορεία πέντε ανθρώπων διαφορετικών ηλικιών,  διαφορετικής κοινωνικής θέσης και διαφορετικών απόψεων, που συναντώνται κάθε χρόνο, από το 1933 μέχρι το 1939, στην ετήσια χοροεσπερίδα της μικρής τους πόλης στην Νότια Γερμανία, για να χορέψουν Swing και Charleston, αλλά και να διηγηθούν το όνειρο που τους «στοίχειωσε» τη χρονιά που πέρασε. Με την πολύτιμη βοήθεια της Ειρήνης Λαγουρού – την οποία και ευχαριστούμε θερμά – μιλήσαμε με τη Μάρω Παπαδοπούλου για τον ρόλο της στην παράσταση, το θέατρο, τη διαδικασία της μελέτης του ρόλου, αλλά και τις παραστάσεις που την επηρέασαν βαθιά.

Πώς έγινε η επαφή με συγκεκριμένο έργο; Τι σας τράβηξε σε αυτό;

Με κάλεσε ο Σταύρος Στάγκος, με τον οποίο είχα γνωριστεί από τη συμμετοχή μου στη σειρά «Αυτή η Νύχτα μένει» και μου το πρότεινε. Μου άρεσε ο τρόπος σκέψης του. Ένιωσα ότι θα μπορούσαμε να συνεννοηθούμε. Μου τράβηξε το ενδιαφέρον το θέμα του κειμένου, δηλαδή ο συνδυασμός του πολιτικού με το προσωπικό. Το γεγονός ότι θα είχαμε να κάνουμε με όνειρα ανθρώπων (πώς διηγείσαι ένα όνειρο;), σε μια ιστορική περίοδο για την οποία δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα.

Πόσο καιρό κράτησαν οι πρόβες;

Οι αρχικές πρόβες έγιναν πέρυσι την άνοιξη, αλλά δεν κράτησαν πολύ, περίπου δύο μήνες και με αρκετές αναποδιές. Είχαμε δυο αντικαταστάσεις, όμως το έργο και το κείμενο δουλεύτηκαν ξανά για άλλες δεκαπέντε πρόβες φέτος τον Σεπτέμβρη, για το νέο του ανέβασμα στο θέατρο Olvio.

Ποιες είναι οι βασικές τεχνικές που χρησιμοποιείτε για την ανάπτυξη ενός χαρακτήρα;

Αρχικά, μελετώντας καλά το έργο, αλλά και την πρόθεση του σκηνοθέτη, μαζεύω όποια πληροφορία είναι χρήσιμη. Βασικό εργαλείο για μένα είναι ο λόγος, οπότε είναι κάτι που εξερευνώ και δοκιμάζω. Ταυτόχρονα, όσο στην πορεία των προβών μπαίνει και το σώμα στη διαδικασία, προκύπτουν στοιχεία που εμπλουτίζουν τη σχέση μου με τον ρόλο. Πάντως η δουλειά μου δεν τελειώνει στην πρεμιέρα. Κάθε βράδυ αντιμετωπίζω όσο μπορώ το έργο με αθωότητα και ανοιχτά αυτιά, μάτια και σώμα. Αυτό βέβαια απαιτεί πολύ ενέργεια, αλλά σε αποζημιώνει, όταν ανακαλύπτεις καινούργιες πτυχές και λεπτομέρειες του χαρακτήρα και της ζωής του πάνω στη σκηνή.

Μπορείτε να περιγράψετε μια δύσκολη πρόκληση που αντιμετωπίσατε σε μια παράσταση και πώς την ξεπεράσατε;

Δύσκολες ήταν μερικές φορές, που είτε λόγω κρυώματος, είτε για κάποιον άλλο άγνωστο λόγο, έκλεισε ξαφνικά ο λαιμός μου επί σκηνής. Κάτι σαν να καταπίνω σκόνη και να θέλω να βήξω πολύ, αλλά δεν πρέπει να το κάνω, γιατί θα διαλυθεί όλη η μαγεία της παράστασης. Είναι κάπως εφιαλτικό. Κάπως το έσωσα, ξεροκατάπια, φύγαν μερικά κοκκοράκια, αλλά πέρασε. Όλα περνάνε… Όλα τα άλλα τα αντιμετωπίζω πλέον ως φυσιολογικές και προκλητικές καταστάσεις της δουλειάς αυτής, που μέρος της είναι και η αντιμετώπιση των όποιων απρόοπτων.

Πώς προετοιμάζεστε συναισθηματικά και σωματικά πριν από μια παράσταση;

Το ιδανικό μου είναι να χορέψω τη μουσική που μου αρέσει. Πάντα λειτουργεί και ως σωματικό ζέσταμα και ως ψυχική και ενεργειακή ανάταση. Αλλιώς stretching και ένα μεγάλο χαμόγελο πριν βγω στη σκηνή.

Πώς αντιμετωπίζετε την πίεση της ζωντανής παράστασης και των αντιδράσεων του κοινού;

Η πίεση αυτή είναι μέρος της δουλειάς και για μένα λειτουργεί ως challenge, ως πρόκληση που απολαμβάνω. Το κοινό είναι συνοδοιπόρος και συνένοχος. Θέλω να του μιλήσω, να επικοινωνήσω την ιστορία. Πλέον κατανοώ αν κάποιου δεν του αρέσει η παράσταση, δεν θα κατηγορήσω τον θεατή εύκολα. Ακόμα και να κοιμηθεί, ανθρώπινο είναι. Αυτό με τα κινητά… όταν παραγίνεται είναι κουραστικό, αλλά εντάξει. Εμείς στη σκηνή πρέπει να δινόμαστε σε αυτό που έχουμε να κάνουμε.

Ποιες παραστάσεις ή ρόλοι σας έχουν επηρεάσει περισσότερο και γιατί;

Ο μονόλογος «Ντε Σαντ στη Ζυστίν», που κάναμε με τον Τσέζαρις Γκραουζίνις, ήταν μια τεράστια ευκαιρία για μένα να δείξω τη γκάμα των δυνατοτήτων μου και  ένας απολαυστικός άθλος. Αργότερα τόλμησα να ανεβάσω και να ερμηνεύσω ένα δικό μου κείμενο για τη ζωή της ποιήτριας Ανν Σέξτον. Πάλι μονόλογος. Πολύ προσωπικό στοίχημα.

Πώς μπορεί μια παράσταση να αλλάξει αντιλήψεις, να περάσει τα σωστά μηνύματα και να κάνει τον θεατή να σκεφτεί;

Δεν ξέρω αν μια παράσταση μπορεί να το κάνει αυτό. Σίγουρα μια παράσταση μπορεί να σε συγκλονίσει, να σε ταρακουνήσει, να σε αρπάξει από το στομάχι, να τη σκέφτεσαι μέρες. Ίσως τότε να μπορούν να συμβούν και άλλα πράγματα. Εγώ, σαν θεατής, τέτοιες παραστάσεις θέλω να βλέπω. Μια παράσταση είναι πιο δυνατή αν την βιώνεις, παρά αν σκέφτεσαι όταν τη βλέπεις. Οι αντιλήψεις όλων μας δεν αλλάζουν εύκολα… Δεν ξέρω.

Τι σας οδηγεί να υπηρετείτε την τέχνη σας με τόσο ενθουσιασμό; Τι ήταν αυτό που σας τράβηξε στο θέατρο;

Το θέατρο δεν ήταν κάτι που ήθελα να κάνω από μικρή. Τουλάχιστον όχι συνειδητά. Έπαιζα σε παραστάσεις του σχολείου και μέχρι εκεί. Στην Καλών Τεχνών ήθελα να πάω, την Αρχιτεκτονική τελείωσα. Η ανάγκη για κάτι σωματικό και ομαδικό αναδύθηκε αργότερα. Ψάχτηκα, δοκίμασα και στο Εργαστήρι του αείμνηστου Άκη Δαβή είπα «εδώ θέλω να είμαι». Με ενθουσιασμό υπηρετώ οτιδήποτε έχω κάνει κατά καιρούς. Είναι η φύση μου. Δεν μπορώ να κάνω εκπτώσεις. Το λες και τελειομανία, αλλά έτσι είμαι.

Τι σημαίνει για εσάς το θέατρο;

Είναι μαγεία, ελευθερία, παιχνίδι, ζωή, καταφύγιο, δέος καμιά φορά ως θεατής… Μεγάλη ερώτηση για κάτι μεγάλο.

Τι σας θυμώνει και τι σας κάνει να αγαπάτε τη ζωή και την κοινωνία;

Έχω θυμώσει πολύ στη ζωή μου, με ανθρώπους, με καταστάσεις, με την πολιτική… Δε θέλω πια. Ο θυμός όταν ξεπερνάει ένα όριο σε κατατρώει. Δεν μπορείς να πας μπροστά, ούτε και να προσφέρεις. Όχι ότι το καταφέρνω πάντα. Όμως θέλω να είμαι πιο διαλλακτική, να ακούω περισσότερο, να μην γαντζώνομαι στο «δίκιο» μου. Αυτά που συμβαίνουν γύρω με απελπίζουν πια, παρά με θυμώνουν. Αλλά πρέπει να προχωράμε. Να ψάχνουμε το φως. Αλλιώς τι;

Πώς βλέπετε το θέατρο τα τελευταία χρόνια; Το στηρίζει το κοινό;

Το θέατρο ψάχνεται, πέφτει, σηκώνεται, αναρωτιέται, κάνει λάθη, αλλά εξακολουθεί να μαγεύει. Εξακολουθεί να μας είναι απαραίτητο, ελπίζω… Νομίζω το κοινό και το στηρίζει και το αγαπάει το θέατρο. Απλά δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσεις πάντα τα διαμάντια που είναι κρυμμένα ανάμεσα στις τόσες παραστάσεις. Πρέπει να ψάχνεις, να ρωτάς, να συζητάς, να ακούς. Και να μην εμπιστεύεσαι μόνο τη διαφήμιση και το κινητό.

Μαίρη Ζαρακοβίτη

Επιμέλεια: Κώστας Κούλης