Ο βαπτιστικός @ Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας»

Βρισκόμαστε στην Αθήνα του 1912. Το γνωστό ζευγάρι Βιβίκα και Ζαχαρούλης, γιορτάζει τη δεύτερη επέτειο γάμου στο σπίτι του, μαζί με πολυαγαπημένους φίλους. Το κλίμα όμως δεν είναι καθόλου εορταστικό. Και αυτό γιατί το παραστράτημα του Ζαχαρούλη ήχησε στα αυτιά της Βιβίκας και εκείνη, για να τον πικάρει, εκθειάζει συνεχώς τον πολυαγαπημένο της βαπτιστικό για το θάρρος και την πυγμή του, μια και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης, ενώ ο σύζυγος της έχει καλοβολευτεί, υπηρετώντας ως βοηθητικός στο τάγμα των αυτοκινήτων. Να σημειωθεί πως η Βιβίκα έχει να δει τον βαπτιστικό της από την ημέρα της βάπτισής του. Όποτε επικοινωνούν μόνο μέσω επιστολών. Αυτό βέβαια πρόκειται να αλλάξει, με την ξαφνική έφοδο του βαπτιστικού στην οικία του ζευγαριού, η οποία φέρνει μαζί τους πολλές αναταραχές…

Αναφέρομαι φυσικά στην κλασική οπερέτα σε τρεις πράξεις «Ο ΒΑΠΤΙΣΤΙΚΟΣ» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη (ή αλλιώς η εθνική μας οπερέτα), που από την πρώτη της πρεμιέρα στις 18 Ιουνίου του 1918 έως σήμερα έχει αγαπηθεί από πληθώρα Ελλήνων. Αποτελεί ίσως και το πιο αγαπημένο λυρικό έργο.

Ήδη από την πρώτη πράξη, τα σκηνικά, τα κοστούμια και τα μαγικά ακούσματα της ορχήστρας, σε μεταθέτουν ακριβώς σε έναν άλλο σημείο του χωροχρόνου, σε μια άλλη Αθήνα, αυτή του 1912. Οι δε ερμηνείες (με τη συνοδεία της ορχήστρας) ήταν καταπληκτικές. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις κάποια, γιατί όλοι οι ερμηνευτές προσδίδουν μια θεατρική και σπιρτόζα πινελιά στους ρόλους τους. Από τον τενόρο Δημήτρη Πακσόγλου (στον ρόλο του πονηρού Χαρμίδη), στον βαρύτονο Χάρη Ανδριανό (στον ρόλο του ψηλομύτη και υπερευαίσθητου Ζαχαρούλη), μέχρι τη μεσόφωνο Μαρίσια Παπαλεξίου (στον ρόλο της τσαούσας Κικής), όλοι συνεργάζονται με έναν τέτοιο αρμονικό τρόπο, που καθόλη τη διάρκεια της οπερέτας, το ενδιαφέρον παρέμεινε αμείωτο (και ας είναι ένα έργο που παίζεται από το 1918). Η προσθήκη του Θανάση Τσαλταμπάση, στον ρόλο του Κορτάση, είναι η έξτρα πινελιά, το «ευχάριστο διάλειμμα» στη συνεχή ροή της οπερέτας, που με γρήγορες και έξυπνες ατάκες και με μπόλικη δόση θεατρικότητας, χάρισε πολλά γέλια στους θεατές. Επίσης, στα τραγούδια (με τη συνοδεία της Συμφωνικής Ορχήστρας Δήμου Αθηναίων), όντας γνωστά για τους περισσότερους, δεν μπορούσες παρά να παρατηρήσεις τη συμμετοχή των ίδιων των θεατών που σιγομουρμουρίζαν σχεδόν σε όλες τις πράξεις (μερικοί κιόλας επιχειρούσαν, πάντα χαμηλόφωνα, να συγχρονιστούν με τους τενόρους και τις μεσόφωνους του έργου – οι σοπράνο ομολογώ είναι λίγο πάντα πιο δύσκολες).

Παρόλο που επρόκειτο για λυρικό έργο, κατ’ εμέ θα μπορούσε να το παρακολουθήσει και κάποιος που δεν είναι και ο μεγαλύτερος λάτρης της οπερέτας. Δεν σε κουράζει, τα τραγούδια και οι χορογραφίες είναι χάρμα οφθαλμού, ενώ οι έξυπνες και χιουμοριστικές ατάκες πηγαινοέρχονται έως τέλους. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα!

Αξίζει να σημειωθεί για το λυρικό αυτό έργο, πως την περίοδο που έκανε την πρεμιέρα του, επικρατούσε μια αίσθηση πως ο στρατιωτικός παράγοντας είχε συνεχή εμπλοκή και επιβολή στα πολιτικό-κοινωνικά ζητήματα της χώρας. Και ειδικά στον χώρο του θεάτρου (που ήταν ήδη εύθραυστο σε όλες αυτές τις κοινωνικοπολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις) κάθε συσχέτιση με τον στρατιωτικό παράγοντα ήταν κάπως «απαγορευτική». Τρανή απόδειξη η απαγόρευση χρήσης στρατιωτικών στολών επί σκηνής, εντολή που έφτασε λίγο μετά την πρεμιέρα του βαπτιστικού. Σε ένα έργο που πρωταγωνιστεί το στρατιωτικό στοιχείο.

Το γεγονός λοιπόν πως ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης, με τη σύνθεση πολλών έργων (συμπεριλαβανομένου και του «ΒΑΠΤΙΣΤΙΚΟΥ»), κατάφερε να σχολιάσει και να θίξει με τον πιο καυστικό αλλά συγχρόνως διακριτικό τρόπο, τις παθογένειες της εποχής του, καταφέρνοντας προπάντων να επιβιώσει από αυτές, τον καθιστά πέρα από τον σημαντικότερο Έλληνα συνθέτη οπερέτας, τον πιο καυστικό σχολιαστή της κοινωνικής ζωής της εποχής του, το «θεατρικό» θα λέγαμε ορόσημο των κοινωνικών-πολιτικών εξελίξεων.

Αναστασία Τζάνου

Μία παράσταση στη σκιά του προεδρικού διατάγματος 85/2022 (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), με το οποίο τα πτυχία καλλιτεχνικών σπουδών εξισώνονται με απολυτήριο λυκείου. Θα θέλαμε πολύ να μάθουμε το όνομα εκείνου που σκέφτηκε και έπεισε και τους άλλους να γίνει κάτι τέτοιο. Θα επανέλθουμε.

Μουσική διεύθυνση / Σκηνοθεσία: Γιώργος Πέτρου

Νίκος Λαάρης (30/12)

Σκηνικά / Κοστούμια: Γιωργίνα Γερμανού

Σχεδιασμός φωτισμών: Στέλλα Κάλτσου

Χορογραφίες: Δήμητρα Αντωνάκη

Διδασκαλία χορωδίας:?Σταύρος Μπερής

Βοηθός μαέστρος:?Νίκος Λαάρης

Βοηθός σκηνοθέτης:?Κωνσταντίνα Ψωμά

Μουσική προετοιμασία:?Δημήτρης Γιάκας

Βιβίκα:

Άννα Στυλιανάκη (16, 18, 21, 22, 29/12)

Χρύσα Μαλιαμάνη (17, 20, 28/12, 30/12)

Κική:

Μαρισία Παπαλεξίου (16, 18, 21, 22, 29/12)

Μάρθα Σωτηρίου (17, 20, 28/12, 30/12)

Χαρμίδης:

Δημήτρης Πακσόγλου

Ζαχαρούλης:

Χάρης Ανδριανός

Συνταγματάρχης:

Τάσης Χριστογιαννόπουλος

Κορτάσης:

Θανάσης Τσαλταμπάσης

Μαρτής:

Κωνσταντίνος Τριαντακωνσταντής

Ένας τσιγγάνος: Γιάννης Μανιατόπουλος

Ράφτης / Γκραν Κάσας: Αντώνης Δήμου

Φρίτσι: Μαρία Μαυρομμάτη

Λόλα: Δέσποινα Ρεβίθη

Ρωμανσιέρα: Ιωάννα Βρακατσέλη

Ένας τσιγγάνος βιολιστής: Γιάννης Γεωργιάδης

Χορευτές:

Δήμητρα Αντωνάκη

Αντώνης Στρούζας

Χορωδοί με αλφαβητική σειρά:

Ιωάννα Βρακατσέλη, Αντώνης Δήμου, Σταύρος Ζουλιάτης, Σοφία Καρβουνά, Γιάννης Μανιατόπουλος, Μαρία Μαυρομμάτη, Νίκος Μπογιατζής, Κάνδια Μπουζιώτη, Γιώργος Μωραΐτης, Σταμάτης Πακάκης, Δέσποινα Ρεβίθη, Δήμητρα Σταφέτα